1844 шо

1844 (эзар бархӀ бӀе шовзткъа доьалгӀа) шо Григорианан рузманца — високосан доцу шо, долалуш долу оршотахь. Иза вайн эран 1844 шо ду, 844 шо 2 эзарлагӀа шерашкахь, 44 шо бӀешеран, 4 шо 5-гӀа иттаннаш шерашкахь XIX бӀешеран, 5 шо 1840-гӀа шерийн.

Хиламаш

• 4 январь — Гаитин президентан дарже хӀоьттина инарла Шарль Эррар.
• 27 февраль — Гаити гӀайрен тӀехь гӀовттамхоша Санто-Доминго дӀа а лоций, кхайкхайо, Республика Гаитех маьрша йолу, Доминикан республика.
• 10 март — Гаитин президент инарла Шарль Эррар 25 000 салтех лаьтта эскарца, ша долчу гӀайренан доладан Ӏалашо йолуш, тӀелета Доминикан республикин.
• 21 март — Туркойчоьно куьг йаздина Динаш ларан эдикт тӀе, цуо таро йира жугтийн Сийлахь латта тӀе йухаберза.
• 23 март — Бахьаин рузма йолало (1844 шо = бахьаин эран 1-ра шо)
• 30 март — Гаитин президента инарлас Шарль Эррара конституци дӀа а йаьккхина, парламент дӀасахецна.
• 3 май — Гаитин президента инарлас Шарль Эррара дарж дитина правительствон дуьхьала гӀаттам хилча. Президентан дарж дӀалаьцна инарлас Герье Филиппа.
• 22 - 23 майн буса Ширазерачу Баб (Сайид Ӏали Мухьаммад) кхайкхийна ша керла дин Баби дахьаш веана аьлла. (Бахьаи)
• 24 май Морзес яхьийтина шен хьалхара телеграмма текстца «ХӀара до-кха Дала» (Инжилан Терахьийн Жайна)
• 2 июнь — Гаитин хилла диктатор инарла Шарль Эррар араваьккхина хьажийна Ямайке.
• 21 июль — султан Кенесарыс буса бинчу тӀамехь хӀаллакйина Жантуринан тоба. Дуниковский кхерара Кенесарын герга ваха.
• 12 август — Ӏабд-аль-Къадиран ницкъийн лар эцна доьду, французийн эскаро, хӀаллакдира Мароккон султанан эскар Исли хин тӀехь^[1].
• 22 октябрь — «ЧӀогӀа догдалар» цӀе тиллина динан хилам^[2].
• 17 декабрь — гӀаттам болуш харцийна, ведда Мексикан диктатор инарла Санта-Анна Антонио де Лопес. 1845 шеран январехь иза араваьккхина Гаване. Цхьаьна хенан президентом хоьттина Эррера Хосе де Хоакин^[3].
• 21 декабрь — Рочделехь (Ингалс) кхоьллина хьалхара белхалойн кооперативан йукъаралла.
• Французийн психиатро Моро де Тур Жак Жозефа талламаш бина кӀуомало психикан Ӏаткъам муха бо хьожуш, оцу белхан кхоьллина «Ассасинийн клуб» (1844—1849), цуьнан декъашхошка лелайайтора кӀуомал а, давамеск а.

Ӏилма

Литература

ЦӀерпоштнекъан транспорт

Бина

Хьажа иштта: Категори:Бинарш 1844 шарахь

• 11 январь — Болле Амеде, французийн говзанча.
• 9 февраль — Кони Анатолий Фёдорович, оьрсийн юрист, литератор, йукъараллин гӀуллакххо, Пачхьалкхан советан декъашхо (велла 1927).
• 18 март — Римский-Корсаков Николай Андреевич, оьрсийн композитор, дирижёр, музыкин емалча (велла 1908).
• 30 март — Верлен Поль, французийн поэт (велла 1896).
• 16 апрель — Франс Анатоль (бокъ цӀе Анатоль Франсуа Тибо), французийн йаздархо, 1921 шеран Нобелан литературера совгӀатан лауреат (велла 1924).
• 21 май — Руссо Анри, французийн художник (велла 1910).
• 23 майхь вина Ӏабдул-Бахьа, Бахьауллан (Бахьаи) кӀант.
• 1 июнь — Поленов Василий Дмитриевич, гӀараваьлла оьрсийн художник (велла 1927).
• 6 июнь — Савицкий Константин Аполлонович, оьрсийн художник (велла 1905).
• 5 август — Репин Илья Ефимович, сийлахь-воккха оьрсийн художник, Ӏаламан суртдиллархо (велла 1930).
• 17 август — Водовозова Елизавета Николаевна (йинчу хенахь Цевловская), оьрсийн берийн йаздархо (йелла 1923).
• 15 октябрь — Ницше Фридрих, гӀараваьлла немцойн философ, «дахаран философи» кхоьллинчех цхьаъ (велла 1900).
• 22 октябрь — Бернар Сара, французийн актер-аьзни (йелла 1923).
• 7 ноябрь — Введенский Арсений Иванович, оьрсийн литературин критик, библиограф, литературин историк (велла 1909).
• 8 декабрь — Рено Эмиль, французийн хьехархо, дуьххьарлера мультипликацин фильм (велла 1918).

Белла

Хьажа иштта: Категори:Белларш 1844 шарахь

• 27 январь — Нодье Шарль, французийн йаздархо.
• 15 февраль — Эддингтон Генри, Йоккха Британин премьер-министр 1801 — 1804 шерашкахь (вина 1757).
• 26 май — Лаффитт Жак, французийн банкир, политик, пачхьалкхан гӀуллакххо, Францин премьер-министр 1830 — 1831 шерашкахь (вина 1767).
• 27 июнь — Смит Джозеф (вина 1805), америкин динан гӀуллакххо, Ӏийса пайхӀамаран деза тӀаьххьара денойн килс кхоьллинарг а, дуьххьара президент а, ТӀаьхьарчу денойн Беза нах болам кхоьллинарг, АЦШ президенташка кандидат.
• 11 июль — Баратынский Евгений, оьрсийн поэт.
• 29 июль — Моцарт, Франц Ксавьер, композитор а, пианист а, Моцарт Вольфганг Амадейн кӀант.
• 21 ноябрь — Крылов, Иван Андреевич, оьрсийн йаздархо баснеш йазйийриг.

Хьажа иштта

Билгалдахарш

Кеп:Високосан доцу шо, долалуш долу оршот дийнахь