Samojština

ikona
Tento článek není dostatečně ozdrojován, a může tedy obsahovat informace, které je třeba ověřit.
Jste-li s popisovaným předmětem seznámeni, pomozte doložit uvedená tvrzení doplněním referencí na věrohodné zdroje.
Samojština (Gagana Sāmoa)
RozšířeníSamoa, Americká Samoa, Nový Zéland, Austrálie
Počet mluvčích369 957
KlasifikaceAustronéské jazyky
PísmoLatinka
Postavení
Regulátornení stanoven
Úřední jazykSamoa, Americká Samoa
Kódy
ISO 639-1sm
ISO 639-2smo (B)
ISO 639-3smo
EthnologueSMO
Wikipedie
https://sm.wikipedia.org
Některá data mohou pocházet z datové položky.

Samojština je tradiční a oficiálně používaný jazyk ve státě Samoa a v Americké Samoi, nezačleněném území USA. Patří do rodiny austronéských jazyků.

Počet lidí, kteří mluví samojštinou, je 369 957. 69 % z nich žije na souostroví Samoa. Mimo něj se nachází největší komunita na Novém Zélandu, kde tvoří pátou největší etnickou skupinu. V roce 2006 zde uvedlo v sčítání obyvatelstva 95 428 osob, že ovládají samojštinu, a 141 103 osob uvedlo samojskou národnost. Mnoho Samojčanů žije v největším městě Nového Zélandu Aucklandu.

Příklady

Číslovky

Samojsky Česky
tasi jeden
lua dva
tolu tři
fa čtyři
lima pět
ono šest
fitu sedm
valu osm
iva devět
sefulu deset

Pozdravy a fráze

Samojsky Česky
Tālofa! Ahoj!
Tofa soifua! Na shledanou!
Manuia le taeao! Dobré ráno!
Manuia le aoauli! Dobré odpoledne!
Manuia le afiafi! Dobrý večer!
Ioe / Leai Ano / Ne
Faʻamolemole Prosím
Faʻafetai! Děkuji!
Faʻafetai tele lava! Děkuji mnohokrát!
Faʻamalie atu Promiň

Vzorový text

Otčenáš (modlitba Páně):

Lo matou Tamä e o i le lagi,
ia paia lou suafa.
Ia o’o mai lou malö.
Ia faia lo finagalo i le lalolagi.
e pei ona faia i le lagi.
Ia e foa’i mai ia te i matou i le aso nei
a matou mea e ai e tatau ma le aso.
Ia e faamagalo ia tei matou agasala,
e pei o i matou foi ona matou faamagaloina
atu i e ua agaleaga mai ia te i matou.
Aua foi e te ta’ita’iina
i matou i le faasoosoga, a ia e
lavea’i ia i matou ai le leaga. Amene.

Podobenství o marnotratném synu:

11 ʻUa fetalai atu foʻi lesu, Sa i ai le isi tamaloa ma ona ataliʻi e toʻalua. 12 ʻUa fai ane foʻi le uiʻi i lona tamā: Loʻu tamā e, aumai ia loʻu vaega o le ʻoloa. ʻOna vaevae ai lea e le tamā ana mea ʻiā te i lāʻua. 13 ʻUa mavae nai asao, ʻona faʻapotopoto ai lea e ia ana mea uma, ʻae alu malaga i se nuʻu mamao, ma faʻamāumāu solo ai ana mea i se olaga soʻona fai. 14 ʻUa uma atu ana mea, ʻona oge tele ai lea o lea nuʻu; ʻua matuā mativa ai o ia. 15 ʻUa alu o ia e faigaluega i le isi tagata o lea nuʻu; ʻua ʻauina foʻi o ia e lea tagata i ona fanua e fafaga ana puaʻa. 16 ʻUa tele lona manaʻo i atigi mea sa ʻaina e puaʻa e ʻai ai o ia, ʻae leai lava se isi na avane sina mea ʻiā te ia. 17 ʻOna fai ifo ai lea o ia, ʻO ʻauʻauna uma a loʻu tamā, o loʻo lava ma totoe a latou meaʻai, a o aʻu lenei o le a oti i le fia ʻai! 18 O le a ʻou tulaʻi ma alu atu i loʻu tamā, ma fai atu i ai, loʻu tamā e, ʻua ʻou agasala i le Atua; ʻua ʻou agasala foʻi ʻiā te oe, 19 ʻUa lē tatau ʻona toe taʻua aʻu o sou ataliʻi. A ʻia ʻavea aʻu e pei o sē tasi o au ʻauʻauna. 20 ʻOna tulaʻi le o ia, ʻua foʻi atu i lona tamā. ʻUa iloa mamao atu foʻi o ia e lona tamā, ʻona mutimutivale lea o lona alofa, ʻua momoʻe atu, ʻua fusi ʻiā te ia, ma sogi atu ʻiā te ia. 21 A ʻua fai mai le ataliʻi ʻiā: Loʻu tamā e, ʻua ʻou agasala i luma o le Atua ʻatoa ma ou luma, ʻua lē tatau ʻona toe taʻua aʻu o sou ataliʻi. 22 A ʻua valaʻau le tamā i ana ʻauʻauna, ma fai atu i ai: Faʻavave! Aumai le ʻofu talaloa aupito lelei, ma faʻaʻofu ai o ia; faʻamaulu se mama i lona tamatamaʻilima, ma tuʻu ni seʻevae i ona vae. 23 ʻAve se tamaʻi povi peti e fasi, seʻi o tatou ʻaʻai ai ma fiafia; 24 auā o loʻu ataliʻi lenei na oti, a o lenei ʻua toe ola mai; na lē iloa foʻi, a o lenei ʻua toe maua. ʻOna latou ʻaʻai ai lea ma le ʻoliʻoli. 25 O le taimi lea a o i le vao le ataliʻi ulumatua. ʻUa foʻi mai o ia, ʻua lata mai i le fale, ʻona faʻalogoina ai lea e ia lāʻaupese ma siva. 26 ʻUa valaʻau o ia i le isi ʻauʻauna, ma fesili atu i ai po o le ā le uiga o ia mea. 27 ʻOna fai mai lea o le ʻauʻauna ʻiā te ia, ʻUa toe foʻi mai lou uso; ma ʻua fasi ai e lou tamā le tamaʻi povi peti, ʻina ʻua toe foʻi mai o ia ma le manuia. 28 ʻOna ita ai lea o le uso matua, ma ʻua lē fia ulufale; o lea na alu atu ai lona tamā i fafo, ma faʻaoleole ʻiā te ia. 29 ʻOna fai atu ai lea o ia i lona tamā, Vaʻai oe, na ʻou ʻauʻauna ʻiā te oe i nei tausaga e tele, e leai sau poloaʻiga ʻua ʻou solia; ʻe te leʻi ʻaumaia lava se tamaʻi ʻoti ma aʻu matou te fiafia ai ma aʻu uō. 30 A o lou ataliʻi lenā, sa faʻamāumāu e ia au mea faʻatasi ma fafine talitane; ʻua sau o ia, ʻona e fasi lea o le tamaʻi povi peti mo ia! 31 A ʻua tali atu le tamā ʻiā te ia, ʻLoʻu ataliʻi e, o loʻo ta nonofo pea lava, o mea uma foʻi o ʻiā te aʻu, o au mea uma lava na. 32 ʻAe tatau ʻona tatou fiafia ma ʻoliʻoli, auā o si ou uso lenā na oti, a o lea ʻua toe ola mai; na lē iloa foʻi, a o lenei ʻua toe maua.

Všeobecná deklarace lidských práv

samojsky

O tagata soifua uma ua saoloto lo latou fananau mai, ma e tutusa o latou tulaga aloaia faapea a latou aia tatau. Ua faaeeina atu i a latou le mafaufau lelei ma le loto fuatiaifo ma e tatau ona faatino le agaga faauso i le va o le tasi i le isi.

česky

Všichni lidé se rodí svobodní a sobě rovní co do důstojnosti a práv. Jsou nadáni rozumem a svědomím a mají spolu jednat v duchu bratrství.

Externí odkazy

  • Wikipedie
    Wikipedie
    Samojská verze Wikipedie, svobodné encyklopedie
Pahýl
Pahýl
Tento článek je příliš stručný nebo postrádá důležité informace.
Pomozte Wikipedii tím, že jej vhodně rozšíříte. Nevkládejte však bez oprávnění cizí texty.
Autoritní data Editovat na Wikidatech
  • NKC: ph125412
  • GND: 4134768-7
  • NDL: 00570085
  • NLI: 987007553576505171