Art Brut

Adolf Wölfli artistaren *Irren-Anstalt Band-Hain*, 1910.

Art Brut 1945an Jean Dubuffet margolariak asmatutako arte kontzeptua da, artearen mundutik at zeuden pertsona batzuk sortzen zituzten artelanak deskribatzeko. Artelanak sormen independente eta kutsatu gabekoaren emaitza ziren bere ustez, ez zuten ezarritako ereduen jarraipenik egiten. Arte honi beraz Art Brut (euskaraz Arte Zakarra edo Gordina) deitzea pentsatu zuen.^[1]

Dubuffet-en ustez denok dugu sormenerako potentziala barnean, baina gizarte-arauek gehienetan ezabatu egiten dute. Gizartetik kanpo dauden pertsonek ordea (ospitale psikiatrikoetako gaixoek, autodidaktek, pertsona bakartiek, moldakaitzek) sormen gordinerako ahalmena dute.^[2] Horregatik, pertsona hauen artelanak aztertu eta ikasi zituen, batez ere eskizofrenia zuten gaixoen artelanak bilduz eta erakusketak antolatuz. 1948an André Breton, Michel Tapié eta beste batzuekin batera "Compagnie d'Art Brut" taldea sortu zuen.

Art Brut mugimenduak XX. mendearen bukaerako Primitibismoaren iturri izan zen, modernitatea arbuiatuz gizakiaren sormenerako grina naturala bultzatzen zuen mugimendua.

Artistak

André Breton
Michel Tapié

Art bruten margolariak

Adolf Wölfli (1864-1930)
Joseph Crépin (1875-1948)
Augustin Lesage (1876-1954)
Aloïse Corbaz (1886-1964)
Jean Dubuffet (1901-1985)
Robert Tatin (1902-1983)
Gaston Chaissac (1910-1964)
Ossorio (1916-1990)
Tarcisio Merati (1934-1995)
Susana Noriega, (1952)
René Chomeaux, Chomo deitua (1924)
Paul Salvador Oroverde (1960)
Claudine Loquen (1965)
Sara Fitta (1977)
Javier Karad
Judith Scott
Donald Mitchell
Cecilia García
Ataa Oko
Laure Pigeon (1882-1965)
Reinhold Metz (1942)
Antoni Tàpies
Martín Ramírez (1895-1963)
Marzio Lowe

Artista marginal ospetsuak

August Natterer, *Weltachse mit Haase*, 1919.

Nek Chand (n. 1924)
Ferdinand Cheval (1836-1924)
Armando Reverón (1889-1954)
Henry Darger (1892-1973)
Justo Gallego Martínez (1925-2021)
Madge Gill (1882-1961)
James Hampton (1909-1964)
Alexandre Lobanov (1924-2003)
Paul Salvador Oroverde (1960)
Martín Ramírez (1895-1963)
Achilles Rizzoli (1896-1981)
Eugenio Santoro (1920-2006)
Miroslav Tichý (1926-2011)
Fernando Oreste Nannetti (1927-1994)
Adolf Wölfli (1864-1930)
Markus Meurer (1959)
Josep Pujiula (1937-2016)
Judith Scott (1943-2005)
Carlos Salazar Gutiérrez (Salaguti)
Maurizio Nazzaretto

Erreferentziak

↑ https://historia-arte.com/movimientos/art-brut
↑ https://moovemag.com/2022/07/que-es-el-art-brut-o-arte-marginal-ruptura-de-los-limites-de-la-cultura-oficial/

Kanpo estekak

(Frantsesez):Musée de la Création Franche - Musée d'Art brut et apparentés.

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q594150 Multimedia: Outsider art / Q594150 Identifikadoreak BNE: XX554936 BNF: 12648387z (data) LCCN: sh85007984 NKC: ph118618 SUDOC: 050555545 AAT: 300056472 Hiztegiak eta entziklopediak Britannica: url