Breiðafjörður

Breiðafjörður
Datu orokorrak
Mota	Fiordo
Luzera	125 km
Zabalera	50 km
Azalera	2.874 km²
Geografia
Koordenatuak	65°13′09″N 23°17′31″W / 65.219156°N 23.291812°W / 65.219156; -23.291812
Honen parte da	Ozeano Atlantikoa
Herrialdea	Islandia
Islandiako eskualdeak	Vestfirðir

Breiðafjörður sakonera gutxiko Islandiako mendebaldeko fiordo zabala da. Haren luzera 125 kmkoa da eta zabalera 50 kmkoa. Vestfirðir lurraldea uhartearen gainontzeko lurraldetatik bereizi egiten du. Urte askoan inguruko uharteak jendegabetuak egon ziren. Uharte nagusia Flatey da eta bertan Erdi Aroan, XII. mendean, San Agustinen Ordenaren komentua egon zen, Islandiako gune kultural nagusia. Han Flateyjarbók eskuizkribua idatzi zen, Erdi Aroko luzeena. Urtetan, uhartea gune ekonomiko eta komertzial garrantzitsua izan da.

Kokapena

Ozeano Atlantikoaren ipar aldean dago, Zirkulu polar artikotik eta Ozeano Artikotik gertu. Lurraldea mendiz inguratuta dago, tartean Snæfellsjökull glaziarra, Vestfirðir penintsula, iparraldean, eta hegoaldeko Snæfellsnes penintsula artean.

Geologia

Hegoaldeko gailurra 15 milioi urte sortu zen; Snæfellsnes aldean, aldiz, 7 miloi baino gutxiago ditu. Arroka estratua Zenozoikoko sumendi-rift batean sortu zen, Neozoiko garaian gogor erosionatu ziren basaltoko laben bitartez.

Izadia

Breiðafjörðurreko paisaiaren ezaugarria sakonera gutxiko itsasoa da. Halaber fiordo txikiak eta badiak daude. 3.000 inguru uharte eta itsaslabarrak daude. Marearteko zonek garrantzi handia dute; hemen Islandiako marearteko zona ia erdiak daude. Marea gora jotzen duenean 6 metro lor ditzake.

Sumendi jatorria dela eta, zenbait lekuetan gradiente geotermikoak sortu ziren baina horietako asko marea beherean bakarrik dira iritzi-errazak.

Flora eta fauna

Inguruan dauden ekosistema garrantzitsuenak hauek dira: marearteko zonak, algen basoak eta iitsaslabarrak. Hauei esker oso biodibertsitate aberatsa dago Breiðafjörðurren. Arrainak aparte, espezie ikusgarrienak hegaztiak eta itsas ugaztunak dira.

• Hegaztiak: 50 espezie inguru ikus daiteke: Ubarroi mottodun, Ipar-kaio, Itsas arrano buztanzuri, Eider arrunt, Martin hegalzuri, Mendebal-txori mokolodi, Branta musubeltz, Txirri lodi.
• Ugaztunak: Itsas txakur arrunt, Itsas txakur gris, biak inguruan binakatzen dira, Mazopa, Izurde muturzuri, Orka, Zere txiki.
• Landare baskularrek garrantzi handia dute, ia 230 espezie izanik.

Uharteak

Las islas en Breiðafjörður han sido habitadas sin interrupción y en la actualidad tiene habitantes durante todo el año. Muchas se usan como residencia de verano. Las siguientes son algunas de las islas del Breiðafjörður :

• Flatey
• Elliðaey
• Rauðseyjar
• Skáleyjar
• Hvallátur
• Svefneyjar
• Sviðnur
• Hergilsey

Ekonomia

Aktibitate nagusiak arrantza, turismoa eta aldgen bilketa dira. Breiðafjörðurren Islandiaren ekonomiarako garrantzi handia duten arrain-espezieak arrautzak jartzen dituzte.

Komunikazioa, bestetik, transbordadoreen bidez egiten da.

Iruditegia

• 
  Uharteak.
• 
  Basalto zutabeak.
• 
  Flatey uhartea.
• 
  Fulmar bikotea habian.

Kanpo estekak

• (Ingelesez): Itsasoko alde babestuak.

• Datuak: Q682905
• Multimedia: Breiðafjörður / Q682905