Ivan Franko

Ivan Franko
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Nahuievytxi, 1856ko abuztuaren 27a
Herrialdea	Austriar Inperioa
Lehen hizkuntza	ukrainera
Heriotza	Lviv, 1916ko maiatzaren 28a (59 urte)
Hobiratze lekua	Lychakiv Cemetery (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Olha Franko (en)
Seme-alabak	ikusi Petro Franko Anna Klyuchko Taras Franko Andriy Franko (en)
Hezkuntza
Heziketa	Vienako Unibertsitatea Doktoretza : filosofia Lviveko Unibertsitatea (1875 - : filosofia Txernivtsiko Unibertsitatea (1891 -
Hezkuntza-maila	Doktoretza
Hizkuntzak	ukrainera poloniera alemana
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, kazetaria, poeta, cultural historian (en) , antzerkigilea, itzultzailea, ekonomialaria, literatura-kritikaria, politikaria eta translation into Ukrainian (en)
Lantokia(k)	Lviv
Enplegatzailea(k)	Vienako Unibertsitatea
Lan nabarmenak	ikusi Kameniari (en)
Influentziak	Taras Xevtxenko
Kidetza	Shevchenko Scientific Society (en)
Mugimendua	errealismoa
Izengoitia(k)	Джеджалик, Мирон, Мирон Сторож, Мирон Ковалишин, Руслан eta Іван Живий
Genero artistikoa	olerkigintza short novel (en) eleberria eleberri laburra kontakizun laburra antzezlana
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Ukrainian Radical Party (en)

Ivan Jakovytx Franko^[1] (ukraineraz: Іван Якович Франко, iˈwɑn ˈjɑkowɪt͡ʃ frɑnˈkɔ ahoskatua; Nahuievytxi, Austria-Hungariako Inperioan, 1856ko abuztuaren 27a^greg./abuztuaren 15a^jul. - Lviv, 1916ko maiatzaren 28^greg./maiatzaren 15a^jul.) Austria-Hungariako Inperioan ukraineraz idatzi zuen poeta, idazlea, ekonomista, filosofia doktorea,etnografoa, ekintzaile politikoa, itzultzailea eta literatura kritikoa izan zen.

Politikari aurrekaria, Ukrainan sozialismoa eta nazionalismoa bultzatu zituen. Ukrainera kultura hizkuntza bihurtu nahi zuen eta horretarako mundu osoko idazleen liburu ezagunak itzuli zituen, besteak beste, William Shakespeare, Lord Byron, Pedro Calderón de la Barca, Dante, Victor Hugo, Adam Mickiewicz, Goethe eta Friedrich Schiller.

Galitzian jaio zen. Aitak, errementari, jatorri alemaniarra zuen. Bigarren hezkuntza Drohobytxen egin zuen eta, ondoren, filosofia eta literatura ukrainarra ikasi zituen Lviveko Unibertsitatean.

Zenbait obra

• Lesyshyna Cheliad (1876)
• Dva Pryiateli (1876)
• Ballads and Tales (1877) Poesia.
• Boryslav (1877)
• Boryslav Laughs (1881-1882) Eleberria.
• Boa Constrictor (1878). Eleberria.
• Zakhar Berkut (1883). Saiakera.
• Basis of Society (1895) Saiakera.
• Withered Leaves (1896) Saiakera.
• Semper Tiro (1906)
• In Death of Cain (1889)
• Moses (1905).
• Stolen Happiness (1893)
• Kamenyar. Poesia.

Bere bizitza osoan mila obra inguru argitaratu zuen. Garai sobietarretan Ivan Franko oso onartutako egilea izan zen eta haren lanak zabalkunde handia izan zuten, bereziki Kamenyar poema.

Erreferentziak

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Ivan Franko

• (Ingelesez) Ivan Frankori buruzko filma.
• (Ingelesez) Entziklopedia Ukrainarra.

• Datuak: Q332462
• Multimedia: Ivan Franko / Q332462