Erysipeloïd

Vlekziekte
Erysipeloïd
Erysipeloïd
Synoniemen
Nederlands visroos
Coderingen
ICD-10 A26.0
ICD-9 027.1
eMedicine derm/1054170
MeSH D004887
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde
Esculaap Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Erysipeloïd of vlekziekte is een huidinfectieziekte die bij mensen meestal wordt veroorzaakt door de bacterie Erysipelothrix rhusiopathiae en doorgaans mild verloopt. Vlekziekte ontstaat veelal aan de vingers wanneer E. rhusiopathiae de huid binnendringt als er een klein wondje aanwezig is. Vooral mensen die professioneel met dieren, vlees of vis werken lopen meer risico.[1]

Er zijn drie te onderscheiden vormen:[2]

  • Lokaal cutaan - (erysipeloïd van Rosenbach) meestal aan de vingers; blauwrode, drukpijnlijke vlekken op de huid, soms aanwezigheid van vesikels of bullae.
  • Diffuus cutaan - meerdere paarse maculae of plaques.
  • Gegeneraliseerd - met koorts, sepsis, koude rillingen, gewichtsverlies, malaise, artritis, meningitis, endocarditis.

E. rhusiopathiae kan een langzaam genezende cellulitis veroorzaken die vaker voorkomt bij personen die in contact komen met vis of rauw vlees.[3] E. rhusiopathiae veroorzaakt ook een vorm van erysipelas bij varkens. Het komt veel voor bij gedomesticeerde varkens en kan worden overgedragen op mensen die met varkens werken. Het krijgt meestal toegang door schaafwonden in de hand. Bacteriëmie en endocarditis zijn ongewoon, maar kan ernstige gevolgen hebben.[4][5] Vanwege de zeldzaamheid van gerapporteerde gevallen bij de mens, worden E. rhusiopathiae- infecties vaak verkeerd geïdentificeerd bij presentatie.[6]

Behandeling

Doorgaans wordt een kuur van vijf dagen tot een week voorgeschreven met orale penicilline of intramusculaire procaïne-benzylpenicilline.[2][7] Erytromycine of doxycycline kunnen in plaats daarvan worden gegeven aan mensen die allergisch zijn voor penicilline. E. rhusiopathiae is ongevoelig voor vancomycine.[7] De gegeneraliseerde vorm wordt bij voorkeur behandeld met een enkele dosis benzathinebenzylpenicilline, toegediend via intramusculaire injectie.

Indien niet behandeld zal erisypeloïd doorgaans binnen enkele weken tot maanden spontaan genezen. Om complicaties te vermijden heeft behandeling met antibiotica de voorkeur.[2]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ RIVM, Erysipeloid (Vlekziekte). Gearchiveerd op 19 maart 2022. Geraadpleegd op 11 april 2022.
  2. ↑ a b c Erysipeloid (synoniemen: vlekziekte, visroos, varkens erysipelas). www.huidziekten.nl. Gearchiveerd op 2 juli 2023. Geraadpleegd op 11 april 2022.
  3. ↑ (en) (2000). Topically acquired bacterial zoonoses from fish: a review. Med J Aust 173 (5): 256–9. PMID 11130351. DOI: 10.5694/j.1326-5377.2000.tb125632.x.
  4. ↑ (2001). Endocarditis due to rare and fastidious bacteria. Clin Microbiol Rev 14 (1): 177–207. PMID 11148009. PMC 88969. DOI: 10.1128/CMR.14.1.177-207.2001.
  5. ↑ (2005). Mitro-aortic infective endocarditis produced by Erysipelothrix rhusiopathiae: case report and review of the literature. J Heart Valve Dis 14 (3): 320–4. PMID 15974525.
  6. ↑ (en) (1999). Erysipelothrix rhusiopat: bacteriology, epidemiology and clinical manifestations of an occupational pathogen. J Med Microbiol 48 (9): 789–99. PMID 10482289. DOI: 10.1099/00222615-48-9-789.
  7. ↑ a b (en) Vinetz J, Erysipelothrix rhusiopathiae. Point-of-Care Information Technology ABX Guide. Johns Hopkins University (4 oktober 2007). Gearchiveerd op 7 juni 2008. Geraadpleegd op 14 maart 2022.