GSM-Rail

Een GSM-R scherm (rechts) van Connexxion

Het Global System for Mobile communications for Railways, kortweg GSM-Rail of GSM-R, is een systeem voor radiocommunicatie voor spoorwegen. Het verzorgt het mobiele telefoonverkeer tussen bijvoorbeeld treindienstleiding en treinbestuurder of machinist. GSM-R is een onderdeel van het European Rail Traffic Management System (ERTMS), de Europese standaard voor treinbeïnvloeding en spoorwegseinen. Waar het European Rail Traffic Management System niveau 2 of niveau 3 in gebruik is verzorgt GSM-R bovendien de communicatie voor de treinbeïnvloeding en seingeving.

GSM-R is gebaseerd op GSM, maar maakt gebruik van andere frequenties en heeft daarnaast extra functionaliteit, speciaal voor het gebruik in de spoorwegwereld. Het is onzichtbaar voor normale mobiele telefoons. De frequentieband die gebruikt wordt voor de uplink is 876–880 MHz en voor de downlink 921–925 MHz.

Extra faciliteiten

De extra faciliteiten die GSM-R biedt zijn onder andere:

Groepsoproep

Groepsoproep is een oproep waarbij één partij meerdere partijen oproept. Om te kunnen spreken dient er gebruik te worden gemaakt van een spreeksleutel, zoals bij conventionele portofoons. Alle gebruikers die lid zijn van de groep kunnen door het drukken van de spreeksleutel actief meedoen in een groepsoproep.

Omroepbericht

Omroepbericht is een oproep waarbij één partij meerdere partijen oproept, de overige partijen kunnen alleen luisteren en kunnen niet terugspreken.

Functionele adressering

Functionele adressering is een specifieke GSM-R-toepassing; een GSM-R-mobiele telefoon is behalve op zijn telefoonnummer ook te bereiken op zijn functionele (trein)nummer, zodat een treindienstleider door het intoetsen van het treinnummer direct de machinist van de betreffende trein te spreken krijgt zonder dat hij weet welk mobiele nummer de machinist heeft. De machinist dient zich bij aanvang van een rit dan ook eerst op zijn treinnummer te registreren.

Locatie-afhankelijke adressering

Locatie-afhankelijke adressering houdt in dat afhankelijk van de locatie waar de mobiele gebruiker zich bevindt het gesprek naar een bepaald nummer wordt gerouteerd. Dus als de trein zich in Groningen bevindt zal de machinist bij het kiezen van een nummer de treindienstleider in Groningen aan de lijn krijgen, rijdt hij in Maastricht dan krijgt hij de treindienstleider in Maastricht aan de lijn. Voor het bepalen van de treinposities is het GSM-R-systeem gekoppeld aan het VPT-systeem van ProRail. Mocht dat systeem niet beschikbaar zijn dan worden de posities bepaald aan de hand van het basisstationnummer van GSM-R.

Prioriteitsoproep

Prioriteitsoproep houdt in dat bepaalde gesprekken voorrang krijgen boven andere gesprekken, zo zal als de machinist een gesprek voert en er komt een noodoproep binnen, dit gesprek verbroken worden en de noodoproep hoorbaar zijn voor de machinist.

Ontwikkeling

In Nederland is sinds 17 september 2004 dekking over het gehele spoorwegnet. Tot september 2006 werd GSM-R in alle krachtvoertuigen ingebouwd, waarna het Telerailnet op 1 januari 2007 buiten dienst is gegaan.

Beheer

Het GSM-R-netwerk wordt in opdracht van spoorbeheerder ProRail beheerd door Nokia. Een aantal leveranciers van GSM-R-apparatuur heeft zich verenigd in de GSM-R-Industriegroep.[1]

Van GSM-R naar FRMCS

Het succes van GSM-R leidt tot een stijgende behoefte aan communicatiecapaciteit. De bandbreedte van GSM-R als 2G netwerk is te klein om in de toekomst voldoende communicatiecapaciteit te kunnen bieden en wordt daarnaast beperkt door interferentie met de 4G-LTE-netwerken. De UIC startte in 2014 het project 'future railway mobile communication system (FRMCS) voor de opvolging van GSM-R.[2][3]

De GSM-R-Industriegroep heeft aangegeven dat GSM-R ondersteund zal worden tot 2030.[4]

  • Aankondiging van het Nederlands GSM‑R-netwerk te Weener
    Aankondiging van het Nederlands GSM‑R-netwerk te Weener
  • Aankondiging van het Duitse GSM-R-netwerk te Weener
    Aankondiging van het Duitse GSM-R-netwerk te Weener
  • GSM‑R-bedienings­paneel voor in een treincabine
    GSM‑R-bedienings­paneel voor in een treincabine
  • GSM‑R-mast, station Jistebník, Tsjechië
    GSM‑R-mast, station Jistebník, Tsjechië

Externe links

  • (en) gsm-r.uic.asso.fr GSM-R-website van de Internationale Spoorwegunie (UIC) (gearchiveerd)
  • (en) www.gsm-rail.com Website van de GSM-R-industriegroep
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ (en) GSM-R Industry Group. Gearchiveerd op 30 augustus 2019.
  2. ↑ EIM Position Paper on ERTMS/FRMCS Migration Strategy. European rail infrastructure managers (EIM) (18 july 2019). Gearchiveerd op 10 april 2021. "The railway community is since 2015 working on the standardisation of FRMCS. (...) The Control Command System Technical Specification for Interoperability (TSI CCS) will incorporate FRMCS as the successor of GSM-R as the radio system to be used for train-to-track voice communications and for ETCS data communication, also supporting new railway functionalities such as ATO.( ...) The objective is to update the TSI in 2022 with a full description of the standard."
  3. ↑ (en) Dan Mandoc (Head of FRMCS); Jean-Michel Evanghelou (Deputy Director of Rail Systems and Head of Telecom, Signalling and Digital Applications), FRMCS: More than just a successive replacement for GSM-R (5 mei 2020). Gearchiveerd op 19 oktober 2021.
  4. ↑ (en) Les Giles, The future of GSM-R?. RailEngineer jaargang 133 (november 2015). Gearchiveerd op 10 april 2021. Geraadpleegd op 10 april 2022. ""The good news for the railway industry is that the GSM-R Industry Group has agreed to support GSM-R systems until 2030, but of course this doesn’t mean that changes will not take place before then.""
Mediabestanden
Zie de categorie GSM-R van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.