Glioblastoom

Esculaap
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Glioblastoom, ook bekend als glioblastoma multiforme (GBM), is de meest agressieve vorm van kanker die ontstaat in de hersenen.[1] Aanvankelijk zijn de klachten en symptomen van glioblastoom niet specifiek.[2] Deze kunnen bestaan uit hoofdpijn, persoonlijkheidsveranderingen, misselijkheid en symptomen die lijken op die van een beroerte.[2] De symptomen verergeren vaak snel en kunnen leiden tot het verlies van bewustzijn.[3]

Oorzaken

De oorzaak van glioblastoom is in de meeste gevallen niet bekend.[3] Minder vaak voorkomende risicofactoren zijn onder meer genetische aandoeningen, zoals neurofibromatose en het Li-Fraumeni-syndroom, en eerdere bestralingstherapie.[3][4] Glioblastomen komen voor in 15% van alle gevallen van hersentumoren.[2] Zij kunnen ontstaan vanuit normale hersencellen of zich ontwikkelen vanuit een bestaand laaggradig astrocytoom.[5] De diagnose wordt doorgaans gesteld door een combinatie van een CT-scan, MRI-scan en weefselbiopsie.[2]

Ziektebeeld

De typische overlevingsduur na de diagnose is 12 tot 15 maanden, waarbij minder dan 3 tot 7% van de mensen langer dan vijf jaar overleeft.[3][6] Zonder behandeling bedraagt de overleving doorgaans slechts drie maanden.[7] Het is de meest voorkomende kanker die in de hersenen begint en de tweede meest voorkomende hersentumor, na meningeoom.[1][8] Per jaar ontwikkelen ongeveer 3 op de 100.000 mensen de ziekte.[4] Het begint meestal rond de leeftijd van 64 jaar en komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.[3][4]

Preventie

Er is geen methode bekend om deze vorm van kanker te voorkomen.[4]

Behandeling

De behandeling bestaat meestal uit een operatie, waarna chemotherapie en bestralingstherapie worden gebruikt.[4] Het medicijn temozolomide wordt vaak ingezet als onderdeel van de chemotherapie.[4][9][10] Hooggedoseerde steroïden kunnen worden gebruikt om de zwelling en daarmee de symptomen te verminderen.[2] Hoe meer er van de tumor chirurgisch kan worden verwijderd, hoe langer de overleving zal zijn.[11]

Immunotherapie wordt bestudeerd als behandeling voor de kanker.[12]

Ondanks volledige behandeling van de tumor keert de kanker vaak terug.[4]

Referenties

  1. ↑ a b (May 2012). Recent advances in the molecular understanding of glioblastoma. Journal of Neuro-Oncology 108 (1): 11–27. PMID 22270850. PMC 3337398. DOI: 10.1007/s11060-011-0793-0.
  2. ↑ a b c d e (June 2015). Current trends in the surgical management and treatment of adult glioblastoma. Annals of Translational Medicine 3 (9): 121. PMID 26207249. PMC 4481356. DOI: 10.3978/j.issn.2305-5839.2015.05.10.
  3. ↑ a b c d e World Cancer Report 2014. World Health Organization (2014), "Chapter 5.16". ISBN 978-9283204299.
  4. ↑ a b c d e f g (August 2015). Nonsurgical treatment of recurrent glioblastoma. Current Oncology 22 (4): e273-81. PMID 26300678. PMC 4530825. DOI: 10.3747/co.22.2436.
  5. ↑ World Cancer Report 2014. World Health Organization (2014), "Chapter 3.8". ISBN 978-9283204299.
  6. ↑ (November 2019). CBTRUS Statistical Report: Primary Brain and Other Central Nervous System Tumors Diagnosed in the United States in 2012-2016. Neuro-Oncology 21 (Supplement_5): v1–v100. PMID 31675094. PMC 6823730. DOI: 10.1093/neuonc/noz150.
  7. ↑ Schapira, Anthony H.V. (2007). Neurology and clinical neuroscience. Mosby Elsevier, Philadelphia, p. 1336. ISBN 9780323070539. Gearchiveerd op 29 juli 2017.
  8. ↑ (November 2016). Epidemiology of Brain Tumors. Neurologic Clinics 34 (4): 981–998. PMID 27720005. DOI: 10.1016/j.ncl.2016.06.014.
  9. ↑ (April 2013). Temozolomide for high grade glioma. The Cochrane Database of Systematic Reviews 4 (4): CD007415. PMID 23633341. PMC 6457743. DOI: 10.1002/14651858.CD007415.pub2.
  10. ↑ (February 2016). Concurrent therapy to enhance radiotherapeutic outcomes in glioblastoma. Annals of Translational Medicine 4 (3): 54. PMID 26904576. PMC 4740000. DOI: 10.3978/j.issn.2305-5839.2016.01.25.
  11. ↑ (2010). Exciting new advances in neuro-oncology: the avenue to a cure for malignant glioma. Ca 60 (3): 166–93. PMID 20445000. PMC 2888474. DOI: 10.3322/caac.20069.
  12. ↑ With Immunotherapy, Glimmers of Progress against Glioblastoma. National Cancer Institute (9 december 2015). Gearchiveerd op 24 december 2015. Geraadpleegd op 23 december 2015.
Bronnen, noten en/of referenties