Hypnaceae

Hypnaceae
Duinklauwtjesmos (H. cupressiforme var. lacunosum)
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Bryophyta (Mossen)
Klasse:Bryopsida (Bladmossen)
Orde:Hypnales
Familie
Hypnaceae
Schimp. (1855)
Gesnaveld klauwtjesmos, habitus
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Hypnaceae op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Hypnaceae is de botanische naam van een familie van mossen uit de orde Hypnales De familie omvat meer dan 50 geslachten en bijna 600 soorten, waaronder een groot aantal Europese.

In België en Nederland wordt de familie vertegenwoordigd door onder andere de klauwtjesmossen (Hypnum).

Kenmerken

Gesnaveld klauwtjesmos, prosenchymatische bladcellen
Gesnaveld klauwtjesmos, bladvoet met gedifferentieerde bladhoekcellen
Gesnaveld klauwtjesmos, detail sporogoon met gesnaveld operculum

De familie Hypnaceae omvat slaapmossen met kruipende of rechtopstaande stengels, onregelmatig of geveerd vertakt, met talrijke rizoïden. Een hoofdnerf ontbreekt, ten hoogste is er een korte, dubbele nerf. De bladcellen zijn prosenchymatisch, tien- tot twintigmaal langer dan breed en met spitse uiteinden in elkaar grijpend. De bladhoekcellen, de cellen aan de bladbasis, zijn vaak gedifferentieerd, rond of vierkantig, en met verdikte celwanden. Dikwijls zijn de blaadjes sikkelvormig naar één kant van de stengel gebogen.

De sporofyt bestaat uit een regelmatig gevormd sporenkapsel of sporogoon dat meestal horizontaal of schuin, zelden rechtop, op een lange steel of seta staat. De sporen worden verspreid via een ringvormige, met twee rijen tanden bezette opening, het peristoom, die bij onrijpe kapsels afgesloten wordt door een kegelvormig en kort gesnaveld operculum. Het calyptra of huikje is kapvormig.

Habitat en verspreiding

Hypnaceae zijn terrestrische, epifytische of lithofytische planten die voorkomen in de meest uiteenlopende biotopen en wereldwijd verspreid zijn.

Taxonomie

De familie Hypnaceae omvat 65 geslachten met ongeveer 595 soorten. Alhoewel op basis van moleculair onderzoek al heel wat geslachten naar andere families zijn geplaatst, blijkt de familie nog steeds een polyfyletische groep, zodat in de toekomst waarschijnlijk nog wijzigingen in de samenstelling zullen gebeuren.

  • Familie: Hypnaceae
    • Geslachten: Acritodon - Andoa - Austrohondaella - Bardunovia - Breidleria - Bryocrumia - Buckiella - Callicladium - Calliergonella - Campylophyllopsis - Campylophyllum - Caribaeohypnum - Chryso-hypnum - Crepidophyllum - Ctenidiadelphus - Cyathothecium - Dacryophyllum - Ectropotheciella - Ectropotheciopsis - Ectropothecium - Elharveya - Elmeriobryum - Entodontella - Eurohypnum - Foreauella - Gammiella - Giraldiella - Gollania - Hageniella - Herzogiella - Homomallium - Hondaella - Horridohypnum - Hyocomium - Hypnum - Irelandia - Isopterygiopsis - Leiodontium - Leptoischyrodon - Macrothamniella - Mahua - Microctenidium - Mittenothamnium - Nanothecium - Orthothecium - Phyllodon - Plagiotheciopsis - Platydictya - Platygyriella - Podperaea - Pseudohypnella - Pseudotaxiphyllum - Ptilium - Pylaisia - Rhacopilopsis - Rhizohypnella - Sclerohypnum - Stenotheciopsis - Stereodon - Stereodontopsis - Syringothecium - Taxiphyllopsis - Taxiphyllum - Vesicularia - Wijkiella
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Hypnaceae op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • (en) Classification of the Bryophyta, The Goffinet Lab
  • (en) The Taxonomicon[dode link]
  • (en) UniProt Taxonomy
  • (en) Glime, Janice M., 2007: Bryophyte Ecology. Chapter 2-7: Bryopsida. Ebook sponsored by Michigan Technological University and the International Association of Bryologists.
  • W. Frey, E. Fischer, M. Stech, 2009: Bryophytes and seedless Vascular Plants. In: Wolfgang Frey (Hrsg.): Syllabus of Plant Families - A. Engler's Syllabus der Pflanzenfamilien. 13. Auflage. Bd. 3, Borntraeger, Berlin/Stuttgart 2009