Ingoesjetisch

Ingoesjetisch
гІалгІай мотт
Gesproken in Vlag van Rusland Rusland
Vitaliteit potentieel bedreigd
Sprekers 500.000 (in Rusland)
Taalfamilie
  • Noordoost-Kaukasisch
    • Nach
      • Ingoesjetisch
Alfabet Cyrillisch
Officiële status
Officieel in
  • Vlag van Rusland Rusland
    • Ingoesjetië
Taalcodes
ISO 639-1 –
ISO 639-2 inh
ISO 639-3 inh
■ Verspreiding van het Ingoesjetisch
Portaal  Portaalicoon   Taal

Het Ingoesjetisch (гІалгІай мотт, ghalghaj mott) is een Noordoost-Kaukasische taal, die wordt gesproken door de Ingoesjen.

Verspreiding en verwantschap

Het Ingoesjetisch is een ambtstaal van de Russische deelrepubliek Ingoesjetië. Daarnaast zijn er ook Ingoesjetische gemeenschappen in Tsjetsjenië en andere delen van Rusland. De taal heeft ruim 500,000 sprekers in Rusland.[1] Binnen de Nach-Dagestaanse taalfamilie is het Ingoesjetisch zeer nauw verwant aan het Tsjetsjeens. De beide talen zijn tot op zekere hoogte wederzijds verstaanbaar.

Spraakkunst

Het Ingoesjetisch is een ergatieve taal. Er zijn acht naamvallen en zes naamwoordklassen. Het werkwoord wordt vervoegd naar tijd, aspect, wijs, getal en klasse, maar er is geen persoon.

Klankleer

Medeklinkers
labiaal alveolaar post-
alveolaar 		palataal velaar uvulaar epiglottaal glottaal
centr. lat. pal. —
nasaal m n
plosief steml. p t kʲ k q ʡ ʔ
stemh. b d ɡʲ ɡ
ejectief pʼ tʼ kʲʼ kʼ qʼ
affricaat steml. t͡s t͡ʃ
ejectief t͡sʼ t͡ʃʼ
fricatief steml. f s ʃ χ ʜ h
stemh. v ~ w z ʒ ʁ
approximant l j
vibrant steml. r̥
stemh. r
Klinkers
voor centraal achter
gesloten i u
midden e ə o
open æ ɑː ~ ɑ

Schrift

Sinds 1938 wordt het Ingoesjetisch geschreven in het Cyrillisch, ter vervanging van het Latijnse alfabet dat sinds 1924 in gebruik was. Daarvoor werd het Arabische schrift gebruikt.

Cyrillisch alfabet
(1938-heden)
А а Аь аь Б б В в Г г ГӀ гӀ Д д Е е
Ё ё Ж ж З з И и Й й К к Кх кх Къ къ
КӀ кӀ Л л М м Н н О о П п ПӀ пӀ Р р
С с Т т ТӀ тӀ У у Ф ф Х х Хь хь ХӀ хӀ
Ц ц ЦӀ цӀ Ч ч ЧӀ чӀ Ш ш Щ щ Ъ ъ Ы ы
Ь ь Э э Ю ю Я я Яь яь Ӏ
Latijns alfabet
(1924-1938)
A a B b V v G g D d Je je E e Ž ž
Z z I i J j K k L l M m N n Ꞑ ꞑ
O o P p R r S s T t U u F f X x
C c Č č Š š Ju ju Ja ja H h Gh gh Kh kh
Ph ph Th th Ch ch Čh čh Q q Qh qh Ꜧ ꜧ Ä ä
Ö ö Ü ü

Referenties

  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Ingush language op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Zie de Ingoesjetische uitgave van Wikipedia.
  1. ↑ Russische volkstelling 2021 per regio. Federale Staatsdienst voor de Statistiek (Rusland). Geraadpleegd op 1 september 2022.