Liefdespijl

De liefdespijlen van diverse slakkensoorten door een Rasterelektronenmicroscoop

Een liefdespijl (ook bekend als een gypsobelum van het Griekse γύψος, "gips" en βέλος, "pijl") is een scherpe, meestal van kalk of chitine gemaakte pijl die enkele slakken creëren. Liefdespijlen worden gemaakt door seksueel volwassen dieren en worden gebruikt als onderdeel van het baltsritueel, vóór de daadwerkelijke paring plaatsvindt.[1]

De pijlen zijn vrij groot in vergelijking met de grootte van het dier: bij het geslacht Parmarion van semislakken is de lengte van een pijl een vijfde van de lengte van de voet.

Vóór copulatie proberen de slakken een (of meer) pijlen in de andere slak te "schieten". Er is geen orgaan om de pijl te ontvangen, deze actie is meer analoog aan een steekpartij. De pijl vliegt niet door de lucht om zijn doel te bereiken, in plaats daarvan wordt hij afgevuurd als een contactschot.

De liefdespijl is geen orgaan voor sperma-overdracht. De uitwisseling van sperma tussen beide slakken is een volledig afgezonderd gedeelte van de paring. Toch toont recent onderzoek aan dat het gebruik van de pijl een positieve invloed heeft op de reproductieve uitkomst voor de slak. Dit komt doordat slijm op de pijl een hormoonachtige stof bevat waardoor meer van de zaadcellen na paring overleven.

Liefdespijlen hebben verschillende specifieke vormen en kunnen bij determinatie van de slakkensoorten worden gebruikt. Wat alle liefdespijlen gemeen hebben is hun harpoen-achtige of naaldachtige vorm en het vermogen om te doorboren.

Oorsprong van de mythe van Eros' liefdespijl

In de Griekse mythologie schiet Eros (Cupido in de Romeinse variant) met liefdespijlen, en wie ermee getroffen wordt is op slag verliefd. Het is zeer wel mogelijk dat deze mythe geïnspireerd is op de liefdespijlen die door de slakken geschoten worden. Deze aanname is gebaseerd op de veronderstelling dat de Grieken waarschijnlijk van dit gedrag wisten, "omdat zij goede naturalisten en observanten waren."[2][3]

Externe link

  • Meer figuren met liefdespijlen per soort op The living world of molluscs alsook het Engelstalige Wikipedia-artikel Love dart
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Are Snails' Love Darts Source of Cupid Lore?, National Geographic, 13 februari 2002
  2. Quote van de malacoloog prof. Ronald Chase, overgenomen van de Engelse Wikipedia artikel Lovedart , welke verwijst naar "Love birds and lovedarts, the world of mating", in de National Geographic (geen actieve link) en "Are snails' love darts source of cupid lore?" in Mc Gill Tribune van 13 februari 2002 (geen actieve link).
  3. Een verwijzing naar deze mogelijke connectie wordt ook gemaakt in Stewart, M.J. et al (2016), "A love dart allohormone identified in the mucous glands of hermaphroditic land snails," in J. Biol. Chem. published online January 27, 2016; Koene en Chase (1998), CHANGES IN THE REPRODUCTIVE SYSTEM OF THE SNAIL HELIX ASPERSA CAUSED BY MUCUS FROM THE LOVE DART, in The Journal of Experimental Biology 201, 2313-2319 (1998)
· · Sjabloon bewerken
Overzicht van artikelen relevant voor Helicicultuur
Economisch waardevolle slakkensoorten
Landslakken:Afrikaanse reuzenslak · Caucasotachea vindobonensis · Cantareus apertus · Gebandeerde wijngaardslak · Grote segrijnslak ·Helix nucula · Macularia sylvatica · Otala lactea · Otala punctata · Pastaslak · Segrijnslak · Wijngaardslak · Witgerande tuinslak · Zandslak · Zwartgerande tuinslak
Zeeslakken:Amphibola crenata · Bullacta exarata · Kegelslakken · Lunatia heros · Melo melo · Murex-familie: Brandhoren · Geaderde stekelhoren · Hexaplex trunculus · Purperslak · Eetbare zeeoren: Gewone zeeoor · Haliotis asinina · Haliotis australis · Haliotis corrugata · Haliotis cracherodii · Haliotis fulgens · Haliotis iris · Haliotis rubra · Haliotis rufescens · Haliotis sorenseni · Haliotis virginea · Eetbare schaalhoornachtigen: Cellana exarata · Cellana sandwicensis · Gewone schaalhoren · Nacellidae · Patella caerulea · Patella ferruginea · Patella rustica · Ruwe schaalhoren · Eetbare buccinidae: Busycotypus canaliculatus · Busycon carica · Sinistrofulgur perversum · Eetbare littorinidae: Austrolittorina antipodum · Gewone alikruik · Kleine alikruik · Littorina sitkana · Eetbare Codringtonia codringtonii: Chorus giganteus · Concholepas concholepas · Turbo bruneus · Turbo cornutus · Turbo intercostalis · Tectus niloticus · Andere eetbare zeeslakken: Laevistrombus canarium · Roze vleugelhoorn
Biologie
Anatomie:Hepatopancreas · Liefdespijl · Mantel · Operculum (mollusken) · Radula · Slakkenhuis · Slakkennest · Zenuwknoop
Levenspatroon:Dagritme · Levenscyclus
Overig:Vijanden en ziektes · Roofslakken
Technieken, vormen en fasen
Vormen en fasen:Slakkenjacht · Afrikaanse reuzenslakkenkwekerij · Indoor-slakkenkweek · Biologische slakkenkweek · Biocycle slakkenkweek · Gordijn-slakkenkweek ·Slakkenverwerking · Slakkenmarkt · Romeinse slakkenkwekerij
Materialen  en 
technieken:
Plaagbestrijding · Slakkenbarrière · Slakkenvoeder · Slakkensorteerder · Slakkenslijmextractie
Producten:Escargot · Slakkenlever · Slakkenkaviaar · Slakkenslijm · Farmaceutische middelen · Purper (verfstof)
Overig:Milieu-effect van slakkenkweek
Bedrijven en organisaties
Slakkenkwekerijen:Nederland: De Slakkentuin · Dick Jacobs · Eerste Nederlandse Slakken-Carcollen kwekerij · Herman Nuss· Slow Escargots · Oostenrijk: Gugumuck
Organisaties:Cherasco International Institute for Snail Breeding
Cultuur en geschiedenis
Gerechten:Escargots à la bourguignonne · Cagouilles à la charentaise · Cargolade
Kook- en tafelgerei:Cochlear · Slakkentang · Slakkenbord · Slakkenvork
Festivals:Frankrijk: Festival de l'escargot (Bassou) · Festival de l’escargot (Toulouges) · Fête de l’escargot (Thiaucourt) · Fête de l’escargot (Andryes) · Fête de l’escargot (Marsonnas) · Fête de l’escargot (Digoin) · Fête de l'escargot (Bompas) · Fête des limaces · Fêtes de Saint-Georges · Griekenland: Karavolas-festival · Italië: Festa della Lumaca in Cucina Oostenrijk: Wiener Schneckenfestival · Portugal: International Festival of the Snail · Festival do Caracol · Spanje: Aplec del Caragol
Geschiedenis:Geschiedenis van escargot · Quintus Fulvius Lippinus · Escargots Boisseau
Overig:De slak in kunst en cultuur · Slakkenrace
Diversen
Bekende slakken:George · Jeremy · Gee Geronimo
Slakkenbestrijding:Slakkenval · Slakkenbestrijding
Overig:Slakken in de geneeskunde · Slakken als bio-indicator