Luipaardslang

Luipaardslang
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2008)
Luipaardslang
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Serpentes (Slangen)
Superfamilie:Colubroidea
Familie:Colubridae (Toornslangachtigen)
Onderfamilie:Colubrinae
Geslacht:Zamenis
Soort
Zamenis situla
(Linnaeus, 1758)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Luipaardslang op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

De luipaardslang[2] (Zamenis situla) is een niet-giftige slang uit de familie toornslangachtigen en de onderfamilie Colubrinae.

Naam en indeling

De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door Carl Linnaeus in 1758. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Coluber Situla gebruikt. De slang behoorde ook al eens tot de geslachten Elaphe, Coluber, Natrix, Coronella en Callapeltis.[3] Hierdoor is de literatuur niet altijd eenduidig over deze soort.

Uiterlijke kenmerken

De luipaardslang bereikt een maximale lichaamslengte van ongeveer een meter.[4] Het dier staat bekend als een van de mooist gekleurde Europese soorten; de meeste exemplaren zijn gemakkelijk te herkennen aan de lichtbruine tot grijze basiskleur met meestal twee rijen grote rode tot roodbruine vlekken aan weerszijden van de rug over het gehele lichaam, die dun zwartomzoomd zijn en bij de nek en de staart samensmelten tot een enkele rij. Sommige exemplaren hebben twee rode zwartomzoomde strepen op de rug en er zijn ook exemplaren die een enkele rij zeer grote vlekken hebben, maar de kleur van de vlekken en strepen is meestal hetzelfde. Boven op de kop is een opvallende V-vormige vlek aanwezig.

De luipaardslang lijkt sterk op de verwante korenslang (Pantherophis guttatus), die echter in de Verenigde Staten voorkomt.

Levenswijze

Het voedsel bestaat vrijwel alleen uit kleine zoogdieren zoals muizen, hagedissen en soms nestjonge vogels, die door verwurging worden gedood. De juvenielen leven van hagedissen. Bij verstoring wordt met de staartpunt een trillende beweging gemaakt die doet denken aan het geluid van een ratelslang.

Tijdens de paring bijt het mannetje zijn partner in haar kop of hals en wikkelt zijn lichaam om haar heen. Het legsel bestaat uit twee tot vijf eieren. Het vrouwtje blijft nog enkele dagen bij haar legsel. Als de jongen uitsluipen hebben ze een lichaamslengte van dertig tot 35 centimeter inclusief staart.[4]

Verspreiding en habitat

De luipaardslang komt voor in zuidoostelijk Europa; Albanië, Bulgarije, Italië, Griekenland, Turkije, Malta, Montenegro, Oekraïne en Servië.

De habitat bestaat uit scrublands, ook in door de mens aangepaste streken zoals weilanden, plantages en landelijke tuinen kan de slang worden aangetroffen. De soort is aangetroffen van zeeniveau tot op een hoogte van ongeveer 1600 meter boven zeeniveau.[5] De luipaardslang houdt van zonnige plekken op steenhopen en muren met enige vegetatie en is met name te vinden in stenige open gebieden maar niet in bossen. De soort gaat in aantal en verspreidingsgebied langzaam achteruit en is beschermd.

Beschermingsstatus

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is de beschermingsstatus 'veilig' toegewezen (Least Concern of LC).[5]

Externe link

  • (en) Foto's van luipaardslangen

Bronvermelding

Referenties

  1. (en) Luipaardslang op de IUCN Red List of Threatened Species.
  2. Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 480. ISBN 90 274 8626 3.
  3. Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Zamenis situla.
  4. a b Václav Laňka & Zbyšek Vít (1985). Amphibians and Reptiles. Aventinum, Praag, Pagina 182, 183. ISBN 90-366-0639-X.
  5. a b International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Zamenis situla - IUCN Red List. Gearchiveerd op 18 januari 2024.

Bronnen

  • (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Zamenis situla - Website Geconsulteerd 3 juni 2020
  • (nl) – Václav Laňka & Zbyšek Vít - Amphibians and Reptiles – Pagina 182, 183 - 1985 - ISBN 90-366-0639-X – Uitgeverij Aventinum, Praag
· · Sjabloon bewerken
Soorten slangen in Europa
Wormslangen (Typhlopidae):slanke wormslang (Typhlops vermicularis)
Boa-achtigen (Boidae):kleine zandboa (Eryx jaculus)
Toornslangachtigen (Colubridae):gladde slang (Coronella austriaca) · zuidelijke gladde slang (Coronella girondica) · Dolichophis caspius · pijlslang (Dolichophis jugularis) · Eirenis modestus · vierstreepslang (Elaphe quatuorlineata) · Elaphe sauromates · Algerijnse toornslang (Hemorrhois algirus) · hoefijzerslang (Hemorrhois hippocrepis) · Hemorrhois nummifer · Balkantoornslang (Hierophis gemonensis) · geelgroene toornslang (Hierophis viridiflavus) · Macroprotodon brevis · mutsslang (Macroprotodon cucullatus) · adderringslang (Natrix maura) · ringslang (Natrix natrix) · dobbelsteenslang (Natrix tessellata) · Platyceps collaris · Platyceps najadum · trapslang (Elaphe scalaris) · katslang (Telescopus fallax) · Zamenis lineatus · esculaapslang (Elaphe longissima) · luipaardslang (Elaphe situla)
Adders (Viperidae):Pallas' groefkopadder (Gloydius halys) · Levantijnse adder (Macrovipera lebetina) · Macrovipera schweizeri · hagedisslang (Malpolon monspessulanus) · kleinaziatische adder (Vipera xanthina) · zandadder (Vipera ammodytes) · aspisadder (Vipera aspis) · gewone adder (Vipera berus) · Wipneusadder (Vipera latastei) · Vipera renardi · Vipera seoanei · spitssnuitadder (Vipera ursinii)