NS 6100

NS 6100
NS 6100
Aantal 10
Nummering 6101-6110
Fabrikant Hohenzollern (locomotieffabriek)

Werkspoor

In dienst 1929
Uit dienst 1958
Asindeling 2'C2'
Spoorwijdte 1435 mm
Massa locomotief 108 ton
Aslast 16.6t
Diameter drijfwielen 1.850 mm
Diameter loopwielen 930 mm
Lengte over buffers 16.300 mm
Breedte 2820 mm
Hoogte 4.530 mm
Maximumsnelheid 90 km/u
Vuurkist 15,4 m2
Vlampijpen 130 m2
Oververhitter 43,2 m2
Roosteroppervlak 2,84 m2
Maximum stoomspanning 12 kg/cm2
Aantal cilinders 4
Diameter × slaglengte cilinders 420 x 660 mm
Stoomverdeling Walschaerts
Waterinhoud 12 m3
Brandstofvoorraad 4,3 ton kolen
Trekkracht 10.550 kg
Soortmerk PTO4
Aantal bewaarde exemplaren 0
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De serie NS 6100 was een serie tenderlocomotieven met de asindeling 2'C2' van de Nederlandse Spoorwegen (NS). Ze werden gefabriceerd door Hohenzollern en Werkspoor.

Geschiedenis

In de jaren twintig van de twintigste eeuw investeerde de NS fors in de verzwaring van de spoorbaan, waardoor de grootst toegestane asdruk op de meeste hoofdlijnen van 16 naar 18 ton kon worden verhoogd. Hierdoor ontstond voor het eerst de mogelijkheid een 2C2-tenderlocomotief te ontwerpen, die volledig was afgeleid van de 1910 stammende viercilinder-locomotief serie 3700. Tot dat moment vertegenwoordigde lichtere tweecilinder machine serie 6001-6026 met een maximale asdruk van 15,4 ton de uiterste mogelijkheid voor een Nederlandse tenderlocomotief.

De eerste vijf locomotieven werden gebouwd door Hohenzollern in 1929 en later in dat jaar werden er nog vijf gebouwd door Werkspoor.

NS nummer Aflevering Fabrikant Fabrieksnummer Bijzonderheden
6101 06-02-1929 Hohenzollern 4664 Na de oorlog terug gevonden in Emmerich
6102 23-02-1929 Hohenzollern 4665 Na de oorlog terug gevonden in Buchholz
6103 05-03-1929 Hohenzollern 4666 Tijdens de oorlog vernield door een voltreffer
6104 02-03-1929 Hohenzollern 4667 Na de oorlog terug gevonden in Oldenburg
6105 19-03-1929 Hohenzollern 4668 Na de oorlog vermist
6106 28-09-1929 Werkspoor 586 / 2438 Na de oorlog terug gevonden in Emmerich
6107 04-10-1929 Werkspoor 587 / 2439 Na de oorlog terug gevonden in Uelzen
6108 15-10-1929 Werkspoor 588 / 2440
6109 25-10-1929 Werkspoor 589 / 2441 Na de oorlog terug gevonden in Barsinghausen
6110 12-11-1929 Werkspoor 590 / 2442

Afvoer en sloop

Tot de eerste negentien locomotieven die na de bevrijding als gevolg van oorlogsschade moesten worden afgevoerd, behoorde ook loc 6103. Op 29 september 1945 werd toestemming verkregen onder meer deze zwaar gehavende machine af te voeren. Volgens gegevens van de heer Van Wijck Jurriaanse vond de sloop (zonder ketel) in april 1946 plaats op het terrein van de Wpc Tilburg, maar gezien de allerminst loopbare staat van 6103 lijkt het meer waarschijnlijk dat de loc in Arnhem aan haar definitieve einde gekomen is. De tweede 6100 die het loodje moest leggen was loc 6109, die beschadigd was teruggekeerd uit het Duitse Barsinghausen.

In 1956 werd de systematische buitendienststelling van de overgebleven zeven 6100'en ingezet. Als eerste waren de 6101 (maart) en 6106 (mei) aan de beurt, waarvan de 6106 van 19 mei tot 30 september 1956 als stationaire verwarmingsbron was toegewezen aan depot Zutphen. Gedurende het jaar 1957 werden achtereenvolgens de locs 6104 (februari), 6107 en 6110 (beide augustus) voor sloop terzijde gesteld, en in februari 1958 was het ook afgelopen met de laatste Tenderjumbo's 6102 en 6108.

Afvoer locomotieven
Loc Ketel Datum toestemming afvoer Datum verkoopcontract Naam bedrijf en vestigingsplaats
3791 6104 29-04-1957 18-07-1957 Siemens Rotterdam (Echter gesloopt bij Van Dijk Veenendaal)
6101 6109 23-03-1956 21-06-1956 Sideron Berkel
6102 6105 27-02-1958 07-03-1958 Hollandia Amsterdam
6103 geen 29-09-1945 04-1946 Wpc Tilburg
6104 3730 18-02-1957 30-09-1957 Dotremont Maastricht
6105 4611 03-02-1950 Vermist DRB Onbekend
6106 6101 31-05-1956 29-11-1956 Rijsdijk Hendrik Ido Ambacht
6107 6102 16-08-1957 30-09-1957 Dotremont Maastricht
6108 6107 27-02-1958 07-03-1958 Siemens Rotterdam (Echter gesloopt bij Van Dijk Veenendaal)
6109 geen 01-05-1947 08-1947 Simons Rotterdam
6110 6110 16-08-1957 30-09-1957 Ver. Utrechtse IJzerhandel
Afvoer losse ketels
Ketel Datum toestemming afvoer Datum verkoopcontract Naam bedrijf en vestigingsplaats
6103[1] 29-05-1947 21-07-1947 De Boer & Slooten Purmerend
6106[2] 26-03-1954 07-04-1954 Visch Harderwijk
6108[3] 24-03-1953 ca. 04-1953 Onbekend

Afbeeldingen

  • NS 6108 bij de waterkolom
    NS 6108 bij de waterkolom
  • NS 6107 met een trein nabij Hilversum. (juli 1935)
    NS 6107 met een trein nabij Hilversum. (juli 1935)
  • NS 6104 met een reizigerstrein bij Baarn. (10-06-1938)
    NS 6104 met een reizigerstrein bij Baarn. (10-06-1938)
  • NS 6109 met een trein op het N.S.-station Hilversum (juli 1935)
    NS 6109 met een trein op het N.S.-station Hilversum (juli 1935)
  • NS 6110 op het fabrieksterrein van Werkspoor N.V. te Amsterdam. (12-11-1929)
    NS 6110 op het fabrieksterrein van Werkspoor N.V. te Amsterdam. (12-11-1929)
  • NS 6110 op het fabrieksterrein van Werkspoor N.V. te Amsterdam. (12-11-1929)
    NS 6110 op het fabrieksterrein van Werkspoor N.V. te Amsterdam. (12-11-1929)
  • NS 6103 met een trein naar Duitsland op het N.S.-station Den Haag S.S. (oktober 1935)
    NS 6103 met een trein naar Duitsland op het N.S.-station Den Haag S.S. (oktober 1935)
  • NS 6103 tijdens de oorlog vernield door een voltreffer.
    NS 6103 tijdens de oorlog vernield door een voltreffer.
  • Machinistenhuis van de NS 6110 (1929)
    Machinistenhuis van de NS 6110 (1929)
  • NS 6106 met een goederentrein op een spoorlijn tijdens electrificatiewerkzaamheden. (1952)
    NS 6106 met een goederentrein op een spoorlijn tijdens electrificatiewerkzaamheden. (1952)
  • Een NS 6100 met reizigers trein in de ingraving ter hoogte van Amersfoort. (Tussen 1930 en 1940)
    Een NS 6100 met reizigers trein in de ingraving ter hoogte van Amersfoort. (Tussen 1930 en 1940)
  • NS 6108 met een sneltrein Enschede-Amsterdam ter hoogte van de seinbrug te Bussum. (Tussen 1925 en 1935)
    NS 6108 met een sneltrein Enschede-Amsterdam ter hoogte van de seinbrug te Bussum. (Tussen 1925 en 1935)
  • NS 6110
    NS 6110

Bronnen

Bronnen, noten en/of referenties
  1. 29-09-1945 reserve Wpc Tilburg, ex-loc 6103
  2. 10-03-1954 reserve Wpc Tilburg, ex-loc 6104
  3. 21-11-1949 reserve Wpc Tilburg, ex-loc 6108
  • Paul Henken: Stoomlocomotieven NS-serie 6100. De geschiedenis van de Tenderjumbo's. Uquilair, Rosmalen, 2002. ISBN 90 71513 43 2
  • H. Waldorp: Onze Nederlandse stoomlocomotieven in woord en beeld, (7e druk) uitgeverij De Alk, Alkmaar, 1986. ISBN 90-6013-947-X.
· · Sjabloon bewerken
Nederlandse stoomlocomotieven
HSM:Breedspoor: Snelheid - Hoop · Arend - Leeuw · Amstel · Vulkanus · Komeet - Urania · Orion - Sirius · Salamander - Phoenix · Pegasus - Holland · Leiden · Castor - Maas
Normaalspoor: 1-15 · 16-25 · 26-30 · 31-34 · 35 · 36-39 · 40-41 · 42 · 43-60 · 61-62 · 63-70 · 71-73 · 74-82 · 83-88 · 89-98 · 99-100 · 101-115 · 116-125 · 126-135 · 136-143 · 144-148 · 149-153 · 154-159 · 160-183 · 184-189 · 190-193 · 194-203 · 296-299 · 300 · 301-305 · 306-308 · 309-310 · 311-313 · 314-316 · 317-323 · 324-338 · 339-341 · 342-349 · 350-408 · 421-460 · 501-535 · 601-647 · 671-685 · 701-755 · 771-776 · 801-812 · (821-840) · 901-931 · 1001-1004 · 1005-1048 · 1051-1060 · 1061-1063 · 1101-1104
HZSM:1-4
L.M.:1-2 · 3-5 · 6 · 7-10 · SS 95-96
LTM:21-35
NBDS:1-5 · 6-7 · 8-10 · 11 · 12-17 · 24 · 25-26 · 30-36 · 118-119
NCS:1 · 1-12 · 13-15 · 16-20 · 21-30 · 31-39 · 41-50 · 61-65 · 71-78 · 81-89 · 90-91
NFLS:1-10
NRS:Breedspoor: 1-8 · 9-10 · 11-16 · 17-22
Normaalspoor: 1-36 · 31-36 · 37-42 · 43-48 · 49 · 50-57 · 58 · 59-62 · 71-77 · 81-95 · 101-109 · 178-183 · 284-287 · 388-392
NZOS:1-8
SMWF:1-3
SS:1-4 · 1-5 · 5-8 · 9-16 · 17-20 · 17-20 · 21-78 · 79-84 · 81-85 · 85-88 · 89-90 · 91 · 91-99 · 92-94 · 92-94 · 95-96 · 101-150 · 131-140 · 151-161 · 161-205 · 206-211 · 212 · 215-220 · 221-235 · 251-254 · 255-260 · 261-266 · 267-274 · 275-279 · 281-283 · 301-479 · 401-402 · 481-490 · 500-516 · 517-527 · 531-545 · 561 · 571-579 · 580-581 · 601-612 · 615 · 621-632 · (636-640) · 651-680 · 685-778 · 701 · 785-799 · 801-935 · 971-978 · 981-988 · 995-999 · 1003-1029 · 1032-1035 · 1038-1041 · 1043-1047 · 1050-1062 · 1058 · 1071-1077 · 1081-1094 · 1101-1109 · 1101-1140 · 1178-1180 · 1201-1240 · 1285-1287 · 1301-1304
NS:501 · 601-606 · 701-775 · 801-826 · 901-950 · 1001-1029 · 1101-1127 · 1201-1203 · 1301-1479 · 1308-1433 · 1501-1510 · 1601-1659 · 1701-1835 · 1901-1940 · 2001-2005 · 2101-2135 · 2701-2703 · 2801-2805 · 2901-2946 · 3001-3006 · 3001-3005 · 3101-3126 · 3201-3247 · 3301-3315 · 3401-3420 · 3501-3508 · 3501-3522 · 3601-3608 · 3701-3820 · 3851-3855 · 3901-3932 · 4001-4015 · 4051 · 4101-4120 · 4101-4149 · 4201-4211 · 4251-4254 · 4301-4349 · 4301-4537 · 4501-4504 · 4551 · 4601-4620 · 4651 · 4651-4679 · 4701-4735 · 4751 · 4801-4824 · 4901-4906 · 5001-5006 · 5001-5103 · 5101-5102 · 5201-5203 · 5301-5310 · 5401-5405 · 5501-5555 · 5601-5605 · 5601-5608 · 5701-5706 · 5801-5812 · 5901-5910 · 5951 · 6001-6026 · 6101-6110 · 6201-6240 · 6301-6322 · 6401 · 6501-6512 · 6601-6603 · 6701-6741 · 6801-6817 · 6901-6911 · 7001-7010 · 7101-7125 · 7201-7209 · 7301-7302 · 7401-7404 · 7501 · 7601-7603 · 7701-7744 · 7801-7805 · 7851-7852 · 8001 · 8101-8130 · 8201-8232 · 8301 · 8401-8409 · 8501-8515 · 8601-8612 · 8701-8740 · 8801-8827 · 9001 · 9501-9505 · 9601-9602
Mediabestanden
Zie de categorie NS 6100 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.