Okigata tōrō

Okigata tōrō (置燈籠)[1][2] (letterlijk: kleine lantaarn) is een verplaatsbare, 'zittende' of pootloze tōrō (Japanse lantaarn) met een grote variatie aan vormen.

Oki-dōrō is een stenen lantaarn (ishidōrō), bestaande uit een dak (kasa) en een vuurkamer (hibukuro), en soms met een middenplatform (chūdai), maar een sokkel (kiso) en schacht (sao) ontbreken. Ze rusten direct op de grond en zijn op geen enkele manier bevestigd. Deze 'zittende', stenen lantaarns vertonen sterke gelijkenis met hangende, metalen lantaarns, tsurigata tōrō die zijn neergezet. Ze lijken achtergelaten om op de grond te rusten.

Oki-dōrō wordt gebruikt voor het verlichten rond huisingangen, van paden en van gebieden in de buurt van gebouwen, bij oevers of aan het water. Deze lantaarns kunnen duidelijk gezien worden vanaf rotsen of een boot, en boten gebruiken ze voor verlichting.

De kaaplantaarn (misaki tōrō) en bol-lantaarns (temari-dōrō) zijn voorbeelden van dit type okigata tōrō. Sankō-dōrō is een voorbeeld van een doosvormige oki-dōrō.

Verdere typen oki-dōrō zijn onder andere: Akari oki-dōrō, Hakkaku oki-dōrō, Kaori-ji oki-dōrō, Kusaya oki-dōrō, Misaki oki-dōrō, Rokkaku oki-dōrō, Sunshoan oki-dōrō[3]

Yukimi-dōrō
Yukimi-dōrō
Traditionele lantaarns in Japan, hoofdgroepen.
Kasuga-dōrō
Kasuga-dōrō
Onderdelen tōrō Traditionele materialen
platform, sokkel
kiso, dai
schacht
sao
opmerkingen steen
↓ Ishi-dōrō ↓
metaal
↓ Kana dōrō ↓
hout,
bamboe
kiso,
dai,
jirin
sao
plat-
form-
lan-
taarns
  →
 Dai- 
dōrō

  →
Tachigata tōrō Kinzoku tōrō Mokusei tōrō
Nozura-dōrō
ingegraven schachtlantaarns Ikekomigata tōrō
→ 1-6 benen kasa groot Yukimigata tōrō
Andon
Bonbori
Chōchin
Okigata tōrō Tsurigata tōrō
Aangepaste pagode () Tōgata tōrō
Oki-dōrō - verplaatsbare, zittende lantaarns
  • Als kaaplantaarn (misaki tōrō) bij het water geplaatste oki-dōrō
    Als kaaplantaarn (misaki tōrō) bij het water geplaatste oki-dōrō
  • Oki-dōrō
    Oki-dōrō

Misaki tōrō

Misaki tōrō (岬燈籠)[4] wordt kaaplantaarn genoemd wegens de toepassing aan de waterkant.

Misaki tōrō is een stenen, meestal pootloze lantaarn (oki-dōrō) op de top van een rots of heuveltje (als een kaap of landtong) aan de rand van een vijver. Het werd oorspronkelijk nachts gebruikt voor de verlichting tijdens pleziervaarten.

Temari-dōrō

Temari-dōrō (手鞠燈籠)[5] of bol-lantaarn is een type pootloze lantaarn (oki-dōrō), slechts bestaande uit onderdelen vanaf het platform (chūdai) omhoog. De naam komt van de gelijkenis van de vuurkamer (hibukuro) met een traditionele bal van opgewikkeld draad (temari).

Temari-dōrō was populair in de Edo-periode.

Sankō-dōrō

Sankō-dōrō (三光灯籠)[6], 'drie-lichten lantaarn', is ongewone lantaarnstijl die gevonden kan worden langs de vijver in Katsura Rikyū in Kyoto.

Sankō-dōrō is een kleine, verplaatsbare, rechthoekig doosvormige lantaarn met een laag dak. De binnenkant lijkt eruit geschept en is bedekt met een dak (kasa). Een zon en een maan zijn uitgesneden aan de twee lange zijden (nakaku) van de vuurkamer (hibukuro) en aan een van de kortere zijden is een stervormig venster (ensō) om de vlam aan te steken. Het dak (kasa), dat dient als de paraplu of dak en is afgeschuind. De zon, halve maan en ster worden de "drie lichten" genoemd.

Deze lantaarn wordt meestal in de buurt van water geplaatst en is ontworpen om het pad voor een voetganger te verlichten nadat hij de vijver was overgestoken en uit de boot was gestapt.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Kenkichi O. & W. Edwards (2010) Oki-dōrō 置 燈籠, Japanese Garden Dictionary
  2. JAANUS (2010) Okidourou 沖灯籠, JAANUS, Japanese Architecture and Art Net Users System
  3. Don Pylant (2014) Stone Lanterns, Basins and Ornaments Portable lanterns
  4. Kenkichi O. & W. Edwards (2010) Misaki tōrō 岬 燈籠, Japanese Garden Dictionary
  5. Kenkichi O. & W. Edwards (2010) Temari-dōrō 手鞠燈籠, Japanese Garden Dictionary
  6. JAANUS (2010) Sankou tourou 三光灯籠, Japanese Architecture and Art Net Users System
· · Sjabloon bewerken
Hoofdgroepen
Algemeen:
Andon · Bonbori · Chōchin · Tōrō
Tōrō:Ishi-dōrō (stenen lantaarn) · Kinzoku tōrō (metalen lantaarns) · Mokusei tōrō (houten lantaarns) · Jiki no tōrō (porseleinen lantaarns)
Onderdelen:Chūdai · Fukubachi · Hibukuro · Hōju · Kakikubi · Kasa · Kiso · Nakadai · Sao · Sōrin · Tama · Warabite
Tōrō - indeling naar materiaal
Ishi-dōrō:tachigata tōrō · nozura-dōrō · ikekomigata tōrō · yukimigata tōrō · okigata tōrō · tōgata tōrō
Kinzoku tōrōStaande metalen lantaarns: dō tōrō (koper) · dōzō tōrō · kana-dōrō · seidō tōrō (brons)
Hangende metalen lantaarns: tsurigata tōrō
Mokusei tōrō:tomayagata tōrō · tasoyagata tōrō
Tōrō - typen en modellen
Dai-dōrō:(platformlantaarns): tachigata tōrō · kinzoku tōrō · mokusei tōrō · nozura-dōrō · Jiki no tōrō
Tachigata tōrō:enshūgata tōrō · kasuga-dōrō · miyatachigata tōrō · okunoingata tōrō · sangatsudōgata tōrō · shiratayūgata tōrō · shinzengata tōrō · uzumasagata tōrō · yose-dōrō · yūnoki-dōrō · zendōjigata tōrō
Ikekomigata tōrō:(ingegraven lantaarns): kirishitan-dōrō · maria-dōrō · michishirubegata tōrō · mizubotaru-dōrō · oribe-dōrō · shukōgata tōrō
Yukimigata tōrō:(sneeuwtonende lantaarns): kotojigata tōrō · mitsuashigata tōrō · rankeigata tōrō · sankaku tōrō · yotsuashigata tōrō · kanshūjigata tōrō
Okigata tōrō:(zittende lantaarns): misaki tōrō · temari-dōrō · sankō-dōrō