Phrasikleia-korè

Phrasikleia-korè
Phrasikleia-korè
Jaar tussen 550 en 530 voor Chr.
Materiaal Marmer
Locatie Nationaal Archeologisch Museum, Athene
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

De Phrasikleia-korè is een archaïsch Grieks beeld dat Aristion van Paros waarschijnlijk tussen 550 en 530 voor Chr. maakte. Het werd gevonden in de oud-Griekse stad Myrrhinous (het moderne Merenda) in Attica. Omdat het beeld uitzonderlijk goed bewaard is gebleven, geldt het als een van beste voorbeelden van de archaïsche kunst. Het bevindt zich in de collectie van het Nationaal Archeologisch Museum in Athene.

Herkomst

Rond 1730 maakte een Franse onderzoeker, Michel Fourmont, melding van een blok marmer met een inscripitie in de Panagia-kerk in Merenda. Deze inscriptie zou het oudst bekende voorbeeld van stoichedon in Attica kunnen zijn, een epigrafische stijl waarbij alle letters zowel horizontaal als verticaal uitgelijnd zijn. Hoewel geprobeerd was om deze inscriptie[1] onleesbaar te maken voordat het blok in de kerk gebruikt werd, viel er toch een reconstructie te maken.

Oudgrieks: Vertaling:
σεμα Φρασικλείας· Grafteken van Phrasikleia
κόρε κεκλέσομαι meisje (korè) zal ik heten
αἰεί ἀντὶ γάμο voor altijd, in plaats van huwelijk
παρὰ θεον τοῦτο van de kant van de goden
λαχοσ᾿ ὄνομα dat gekregen hebbend als naam[2]
- epigram aan de voorzijde
Ἀριστίον Παρι[ός μ᾿ ἐπ]ο[ίε]σε Aristion van Paros maakte mij[3]
- inscriptie aan de linkerzijde

In 1968 werd het blok uit de kerk verwijderd en ondergebracht in het epigrafisch museum in Athene. Vier jaar later vond de archeoloog Efthymios Mastrokostas twee marmeren standbeelden in de tomben van Myrrhinous, een kouros en een korè. Onmiddellijk werd de link met het eerder ontdekte marmeren blok in de kerk gelegd. In het onderste deel van de beelden troffen onderzoekers stukken lood aan die dienden om het beeld aan de sokkel te bevestigen. Bij de korè kwam dit precies overeen met de sporen op het voetstuk[4], een sluitend bewijs dat het beeld en de inscriptie bij elkaar horen. Hoewel de naam Aristion op meerdere inscripties is aangetroffen, was de Phrasikleia-korè het eerste werk dat aan hem toegeschreven kon worden.

Voorstelling

Zoals de inscriptie aangeeft, stelt het beeld een jong meisje voor dat stierf voor ze in het huwelijk kon treden. Waarschijnlijk stond het beeld boven op het graf van Phrasikleia en werd het begraven toen het graf vernietigd werd. Het meisje staat rechtop en draagt een lange peplos versierd met rozetten, swastika's en meanders. Rond haar middel draagt ze een riem. Het voorste deel van haar voeten met sandalen steekt onder de peplos uit. Met haar rechterhand houdt ze het gewaad vast, zonder dat dit iets verandert in de plooien van de peplos, die de vorm van een zuil behoudt. De korè houdt met haar linkerhand een ongeopende lotusbloem voor zich uit. Op haar hoofd draagt ze een bloemenkroon, rond haar nek een ketting, in beide oren oorbellen en om elke arm een armband. Het haar van de korè is volgens de laatste mode gekapt.

Op het beeld is de originele polychromie nog duidelijk te zien. Dit stelde onderzoekers in staat om een reconstructie in kleur van het beeld te maken.

Afbeeldingen

  • detail
    detail
  • reconstructie in kleur
    reconstructie in kleur

Literatuur

  • Mark D. Stansbury-O'Donnell, A History of Greek Art, John Wiley & Sons, 2015 p. 194-95
  • Mary Stieber, The Poetics of Appearance in the Attic Korai, University of Texas Press, 2004 pp. 144–47
  • Vinzenz Brinkmann, Ulrike Koch-Brinkmann, Heinrich Piening, The Funerary Monument to Phrasikleia

Externe links

  • (en) Informatie over het beeld op de website van het Griekse ministerie van cultuur. Geraadpleegd op 12-04-2019.
  • Prof. dr. Ruurd Halbertsma, Materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld, College 5. Geraadpleegd op 12-04-2019.
  • (en) Mark D. Stansbury-O'Donnell, A History of Greek Art, John Wiley & Sons, 2015. Geraadpleegd op 12-04-2019.
  • (en) Mary Stieber, The Poetics of Appearance in the Attic Korai, University of Texas Press, 2004. Geraadpleegd op 12-04-2019.
  • (en) Vinzenz Brinkmann, Ulrike Koch-Brinkmann, Heinrich Piening, The Funerary Monument to Phrasikleia. Geraadpleegd op 12-04-2019.
  • (en) informatie over de reconstructie van het beeld op website van Stiftung Archäologie. Geraadpleegd op 12-04-2019.
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Phrasikleia Kore op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  1. Inscriptiones Graecae I³ 261. Searchable Greek Inscriptions. Geraadpleegd op 10-02-2016.
  2. vertaling ontleend aan prof. dr. Ruurd Halbertsma
  3. Vanaf de zesde eeuw voor Chr. wordt de maker soms vermeld, vaak in een formulering waarbij het kunstwerk zelf lijkt te vertellen wie het gemaakt heeft.
  4. De sokkel van de kouros is niet teruggevonden.
Mediabestanden
Zie de categorie Phrasikleia Kore van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.