Schildkraakbeen

Schildkraakbeen
Cartilago thyreoides
Bot
1. membrana thyreohyoidica 2. ligamentum thyreohyoidicum medianum 3. incisura laryngica 4. cartilago thyreoides (schildkraakbeen) 5. ligamentum cricothyreoidicum medianum 6. conus elasticus 7. cartilago cricoides (ringkraakbeen) 8. trachea (luchtpijp) 9. os hyoides (tongbeen) 10. ligamentum thyreohyoidicum laterale 11. cornu superius (bovenste hoorn) van schildkraakbeen 12. bovenste larynxzenuw en -arterie 13. linea obliqua (schuine lijn) 14. musculi cricothyreoidici 15. cornu inferius (onderste hoorn) van schildkraakbeen 16. cricothyreoïdverbinding
Synoniemen
Latijn	cartilago thyreodes[1] cartilago thyreoidea[2] cartilago thyroidea[3][4][5][6][7][8] cartilago scutifomis[1][9][10][11][12][13][14] cartilago scutalis[9][13][15] cartilago clipealis[15] cartilago clipearis[15] cartilago clypealis[1][13][14] cartilago laryngis antica[15] cartilago palmalis[15] cartilago parmalis[16] cartilago peltalis[9][14][15] cartilago quadrilatera[15] umbo[12][15] malum granatum[12] pomum granatum[15] scutum[13][14]
Oudgrieks	θυρεοειδής χόνδρος[15][17] πρῶτος χόνδρος (τοῦ λάρυγγος)[15]
Nederlands	schildvormig kraakbeen[18]
Portaal    Biologie

Het schildkraakbeen^[19] of cartilago thyreoides^[13][20] is een stuk kraakbeen dat onderdeel is van het strottenhoofd. Iets lager dan het schildkraakbeen ligt de schildklier.

Naamgeving

De Latijnse naam cartilago thyreoides^[20][21][22] is een vertaling van het Oudgriekse begrip χόνδρος θυρεοειδής chóndros thureoeides^[17] dat bij de Griekse arts Galenus voorkomt.^[17] Zowel het Latijnse begrip cartilago als het Oudgriekse begrip χόνδρος betekenen kraakbeen.^[17][23] Het Oudgriekse begrip θυρεοειδής betekent schildvormig,^[17][21] afgeleid van θυρεός thureós, schild.^[17][21] Overeenkomstig wordt in het Latijn ook cartilago scutifomis^[12] gebruikt, van scutum voor schild.^[23]

In de officiële Latijnse nomenclatuur (Nomina Anatomica, later Terminologia Anatomica) kent de naam voor het schildkraakbeen in de loop van de jaren drie varianten, namelijk cartilago thyreoidea.^[2] cartilago thyroidea^{[3][4][5][6][7][8]} en de eerder genoemde cartilago thyreoides.^[22] De vorm met thyreoidea (met de uitgang -ea) zou een verkeerde omzetting^[24] van het Oudgrieks θυρεοειδής naar het Latijn zijn. De vorm thyroidea (zonder e na thyr) zou een bewuste keuze zijn om tegemoet te komen aan de Engelstaligen die moeite hebben met de uitspraak van de 'e' in thyreoidea.^[25] De vorm thyroidea komt eerder overeen met de Oudgriekse vorm θυροειδής, thuroeidés, deurvormig.^[17]