Turkse invasie van Cyprus

Turkse invasie van Cyprus
Etnische kaart van Cyprus in 1973. De gele kleur geeft de Grieks-Cyprioten aan, de paarse kleur de Turks-Cypriotische enclaves en de rode kleur de Britse bases.
Datum 20 juli – 18 augustus 1974
Locatie Cyprus
Strijdende partijen
Vlag van Turkije Turkije Vlag van Cyprus Cyprus
Vlag van Griekenland Griekenland
Troepensterkte
Turkije:
40.000 troepen[1] 		Cyprus:
12.000 staande (40.000 indien volledig gemobiliseerd, theoretisch)
Griekenland:
2.000 troepen
Verliezen
Cyprus en Griekenland: 4.500–6.000 gedood en gewond (militair en civiel)
2.000–3.000 vermist

De Turkse invasie van Cyprus[2] die begon op 20 juli 1974, was een Turkse militaire invasie van Cyprus, die naar aanleiding van de Cypriotische staatsgreep van 1974 werd uitgevoerd.

Deze staatsgreep was opgedragen door de militaire junta in Griekenland en was georganiseerd door de Nationale Cypriotische Garde[3][4] in samenwerking met EOKA-B. De Cypriotische president aartsbisschop Makarios III werd afgezet en vervangen door enosis voorstander Nikos Sampson.[5][6] Het doel van deze staatsgreep was de annexatie van het eiland door Griekenland[7][8][9] en het oprichten van de Helleense Republiek Cyprus.[10][11]

Op grond van artikel 3 van het Verdrag van Zürich en Londen[12] vielen Turkse troepen in juli 1974 Cyprus binnen en veroverden 30% van het eiland voordat een wapenstilstand tot stand kwam. Als reactie hierop werden de 10.000 Turks-Cypriotische inwoners van de enclave van Limassol nog op dezelfde dag overgeleverd aan de Cypriotische Nationale Garde. De Turkse wijk van Limassol werd platgebrand, vrouwen verkracht en kinderen doodgeschoten.[13][14] De Turkse enclave in Gazimağusa werd onderworpen aan beschietingen en de Turks-Cypriotische stad Lefke werd overspoeld door Grieks-Cypriotische troepen.[15]

Door deze gebeurtenissen op Cyprus stortte de Griekse militaire junta op 23 juli 1974 in en werd vervangen door een democratische regering, waarna de Turken in augustus 1974 circa 40% van het eiland bezetten.

Meer dan een kwart van de bevolking van Cyprus werd verbannen uit het door Turkije bezette noordelijke deel van het eiland, waar Grieks-Cyprioten 80% van de bevolking vormden. Iets meer dan een jaar later in 1975, was er ook een stroom van ongeveer 60.000 Turks-Cyprioten vanuit het zuiden naar het noorden na het conflict, vanwege angst voor de Grieks-Cyprioten. De Turkse invasie eindigde in de verdeling van Cyprus langs de door de VN bewaakte Groene Lijn. In 1983 werd de Turkse Republiek Noord-Cyprus (TRNC) onafhankelijk verklaard, Turkije is echter het enige land dat het erkent. De bezetting wordt als illegaal gezien volgens het internationaal recht en door de internationale gemeenschap; het is tevens een illegale bezetting van grondgebied van de Europese Unie, aangezien Cyprus in 2004 lid is geworden van de EU.[16][17]

Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Turkish invasion of Cyprus op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  1. ↑ Turkish-Greek Hurricane on Cyprus. ISBN 975-451-220-5.
  2. ↑ Cyprus: Reunification Proving Elusive. ISBN 978-1-4379-8040-0.
  3. ↑ Solanakis, Mihail, Operation "Niki" 1974: A suicide mission to Cyprus. Gearchiveerd op 25 mei 2013. Geraadpleegd op 10 juni 2009.
  4. ↑ U.S. Library of Congress – Country Studies – Cyprus – Intercommunal Violence. Countrystudies.us (21 december 1963). Geraadpleegd op 26 juli 2009.
  5. ↑ Mallinson, William (June 30, 2005), Cyprus: A Modern History. I. B. Tauris, p. 81. ISBN 978-1-85043-580-8.
  6. ↑ BBC: Turkey urges fresh Cyprus talks (2006-01-24)
  7. ↑ Papadakis, Yiannis (2003). Nation, narrative and commemoration: political ritual in divided Cyprus. History and Anthropology 14 (3): 253–270 (Routledge). DOI: 10.1080/0275720032000136642. “"[...] culminating in the 1974 coup aimed at the annexation of Cyprus to Greece"”.
  8. ↑ Atkin, Nicholas, Biddiss, Michael, Tallett, Frank, The Wiley-Blackwell Dictionary of Modern European History Since 1789, p. 184. ISBN 9781444390728.
  9. ↑ Journal of international law and practice, Volume 5. Detroit College of Law at Michigan State University (1996), pp. 204.
  10. ↑ Strategic review, Volume 5 (1977), United States Strategic Institute, p. 48.
  11. ↑ Allcock, John B. Border and territorial disputes (1992), Longman Group, p. 55.
  12. ↑ LLOYD, SELWYN; LENNOX-BOYD, ALAN, Verdrag van Zürich en Londen. Geraadpleegd op 15 juli 2015.
  13. ↑ Facts on File Yearbook 1974. Facts on File (1975), p. 590.
  14. ↑ Oberling, Pierre (1982), The Road to Bellapais: The Turkish Cypriot Exodus to Northern Cyprus. Boulder: Social Science Monographs, 164–5. ISBN 9780880330008 "[...] children were shot in the street and the Turkish quarter of Limassol was burnt out by the National Guard."
  15. ↑ Karpat, Kemal (1975), Turkey's Foreign Policy in Transition: 1950-1974. Brill, p. 201. ISBN 9789004043237.
  16. ↑ An Island in Europe: The EU and the Transformation of Cyprus. ISBN 978-1-84885-678-3.
  17. ↑ EU Accession Dynamics and Conflict Resolution: Catalysing Peace Or Consolidating Partition in Cyprus?. ISBN 978-0-7546-4310-4.