Voetbal in Berlijn

Het voetbal in Berlijn is een belangrijke sport in de Duitse hoofdstad.

Het voetbal in de Duitse hoofdstad ontstond in de negentiende eeuw toen in 1885 de eerste voetbalclub opgericht werd, BFC Frankfurt 1885. Aanvankelijk speelde deze club volgens de rugby-regels, maar wisselde al snel naar de Association Football-regels. Drie jaar later werd BFC Germania 1888 opgericht. Deze club bestaat nog steeds en is de oudste nog bestaande club van Duitsland. De club is echter nooit een hoogvlieger geweest en speelde in 1918 voor het laatst op het hoogste niveau.

Enkele jaren later waren er al vele voetbalclubs. In 1889 werd BTuFC Viktoria 1889 opgericht, dat voor de Eerste Wereldoorlog de succesvolste Berlijnse club zou worden. In 1890 volgden Alemannia en Vorwärts, in 1892 Union 1892, Britannia en Hertha, in 1893 Minerva en in 1894 Preussen, om enkele van de belangrijkste clubs op te noemen.

Voor de Eerste Wereldoorlog behaalden de Berlijnse clubs dan ook successen in de nationale eindronde. Een nationale eenvormige competitie kwam er pas in 1963, daarvoor werd de titel beslecht via een eindronde van regionale kampioenen. Britannia Berlin trad als eerste op de nationale voorgrond en bereikte in 1904 de finale. Echter door protest van Karlsruher FV, dat in de eerste ronde met 6-1 verloren had van Britannia kwam er geen finale tegen VfB Leipzig. KFV verloor in Berlijn maar volgens de regels zou er op neutraal terrein gespeeld worden waardoor uiteindelijk beslist werd om de finale niet te spelen. Een jaar later werd BTuFC Union 1892 de eerste kampioen uit Berlijn. Van 1907 tot 1909 plaatste BTuFC Viktoria 1889 zich drie keer op rij voor de finale en kon deze één keer winnen. In 1911 won de club opnieuw de titel en strandde de volgende twee jaar telkens in de halve finale.

Ook na de oorlog bleven de Berlijnse clubs dominant. In de jaren twintig speelden zes clubs de nationale finale, die echter telkenmale verloren ging. Enkel in 1930 en 1931 kon Hertha nog zegevieren. Hierna nam het belang van de Berlijnse clubs af. Tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werd er geen enkele finale meer gehaald en slechts twee clubs konden zich nog een keer voor de halve finale plaatsen. Na de Tweede Wereldoorlog speelden de clubs slechts een bijrol in de nationale eindronde. De invoering van de Bundesliga maakte een definitief einde voor de Berlijnse traditieclubs op het hoogste niveau. Hertha BSC was de enige die in de hoogste klasse kon verblijven, op een paar kleine eenmalige uitzonderingen na. In de jaren zeventig behaalde Hertha de beste resultaten. In de voormalige DDR waren de Oost-Berlijnse clubs wel nog succesvol. Berlijn is wel de enige stad in Duitsland met vijf clubs die ooit in de Bundesliga speelden en drie clubs tegelijkertijd in de DDR-Oberliga.

Geschiedenis

Vooroorlogse periode

Op 4 november 1890 werd met de BDF, de allereerste voetbalbond in Berlijn en tevens het hele Duitse Rijk opgericht. De bond was een kort leven beschoren en organiseerde slechts één officieuze competitie vooraleer de bond opgeheven werd in 1892. Niet veel later werd de DFuCB opgericht, die in 1891/92 de eerste officiële competitie organiseerde. The English FC 1890 werd zo de eerste kampioen. De volgende vijf seizoenen werd BTuFC Viktoria 1889 kampioen. In 1894 zou de club ook tegen 1. Hanauer FC 1893 spelen, uit Zuid-Duitsland, voor de Duitse titel, maar Hanau wilde niet naar Berlijn reizen. De Duitse voetbalbond, die pas zes jaar later opgericht werd, rekent Viktoria wel als kampioen van dat jaar. De wedstrijd werd zelfs 113 jaar later alsnog gespeeld en gewonnen door Viktoria. In 1897 werd ook de nieuwe bond VBB opgericht, die dat jaar al met een competitie begon. Viktoria en enkele andere clubs trokken zich uit het lopende seizoen 1897/98 terug en sloten zich bij de VBB aan. Dit was het begin van het einde voor de DFuCB, die nog tot 1902 bestond, maar steeds aan belang verloor. Ook bij de VBB werd Viktoria met vijf titels recordkampioen.

Elftal Union 1892

In 1901 werd met de Markse voetbalbond nog een rivaliserende voetbalbond opgericht die een eigen competitie inrichtte. Het was BTuFC Britannia 1892 dat als eerste Berlijnse club op nationaal niveau speelde in de eerste nationale eindronde in 1903. Ze verloren tegen de latere kampioen VfB Leipzig. Een jaar later zou Britannia de finale om de titel spelen tegen datzelfde Leipzig, maar door een protest van Karlsruher FV in de eerste ronde besloot de voetbalbond om de finale dat jaar niet te spelen waardoor er geen kampioen was. In 1905 won BTuFC Union 1892 voor de enige keer de Berlijnse titel en slaagde er ook als eerste Berlijnse club in om de nationale titel binnen te halen door in de finale Karlsruher FV te verslaan. Een jaar later had de stad zelfs drie vertegenwoordigers in de eindronde, Union als titelverdediger, BFC Norden-Nordwest en BFC Hertha 1892, echter kon geen van hen de finale bereiken.

De volgende jaren trad Viktoria terug op de voorgrond. Nadat ze in 1907 de nationale finale verloren van Freiburger FC versloegen ze een jaar later de Stuttgarter Kickers met 3-1. In 1909 speelde de club zelfs de derde opeenvolgende finale, maar verloor nu van FC Phönix Karlsruhe. Nadat BFC Preußen 1894 in 1910 de titel behaalde en meteen uitgeschakeld werd in de eindronde kon Viktoria in 1911 tegen VfB Leipzig voor de tweede keer kampioen worden. Datzelfde jaar fuseerden ook de VBB met de Markse bond en de Berlijnse atletiekbond. Deze laatste mocht geen deelnemer afvaardigen naar de nationale eindronde en was de zwakste van de drie Berlijnse competities. De nieuwe Brandenburgse voetbalbond was niet enkel toegankelijk voor de Berlijnse clubs maar ook voor de regio errond al speelden in de praktijk op een enkele uitzondering na bijna alleen clubs uit Berlijn in deze competitie. Hoewel in Berlijn tijdens de Eerste Wereldoorlog door gevoetbald werd was dat op nationaal niveau niet het geval. Na de oorlog verschoof het zwaartepunt naar Zuid-Duitsland en Hamburg. In 1921 en 1923 konden BFC Vorwärts 1890 en SC Union 06 Oberschöneweide wel nog de finale halen, maar niet winnen. Van 1926 tot 1931 behaalde Hertha BSC elk jaar op rij de finale, maar verloor de eerste vier keer. In 1930 en 1931 zou de club wel zegevieren. Niemand kon toen vermoeden dat dit de laatste keer was dat een Berlijnse club kampioen van Duitsland zou worden, DDR-titels niet meegerekend.

In 1933 werd de competitie in Duitsland grondig geherstructureerd. De meer dan 80 competities werden herleid tot zestien Gauliga's. Echter voor de Berlijnse clubs veranderde er niet zo veel omdat zij de meeste vertegenwoordigers hadden in de Gauliga Berlin-Brandenburg. Hier was geen club extra dominant en de titels werden onder meerdere clubs verdeeld, echter op nationaal vlak konden de clubs geen successen meer boeken.

Oost- en West-Berlijn

Na de oorlog speelden de clubs in de Berliner Stadtliga, aanvankelijk als Sportgemeinschaft met daarachter de naam van de wijk waarin de club gevestigd werd. Na twee tot drie seizoenen werden de vooroorlogse namen terug aangenomen. De invoering van het betalen van spelers, een eerste vorm van profvoetbal, zorgde voor een schisma in het Berlijnse voetbal. De clubs uit Oost-Berlijn trokken zich terug uit de competitie en gingen in de competitie van de DDR spelen. Ze werden geïntegreerd in het nieuwe voetbalsysteem daar en speelden niet enkel meer tegen andere clubs uit Berlijn. Voor de clubs uit West-Berlijn veranderde weinig. Vanwege het feit dat zij afgesloten waren van de rest van West-Duitsland bleven zij tot 1963 in de Stadtliga spelen, een van de vijf Oberliga's. Bij de invoering van de Bundesliga werd de Stadtliga als Regionalliga Berlin een van de vijf tweede klassen waarvan de kampioen aan een eindronde om promotie deelnam. Na de invoering van de 2. Bundesliga in 1974 werd de Regionalliga afgevoerd en de Oberliga Berlin heringevoerd, nu nog als derde hoogste klasse.

Oost-Berlijn

Toen de DDR-Oberliga van start ging in 1949/50 speelde hier geen enkele Berlijnse club, omdat ze allen nog in de Stadtliga speelden die onderdeel uitmaakte van de West-Duitse competitie. Na dit seizoen veranderde dit omdat de spelers in het westen nu betaald werden. Nadat nagenoeg het gehele elftal van SG Union Oberschöneweide naar West-Berlijn gevlucht was om daar de nieuwe club SC Union 06 Berlin op te richten, nam deze club met een compleet nieuw elftal deel aan de competitie van 1950/51. Twee jaar later verhuisde Vorwärts Leipzig tijdens het lopende seizoen naar Berlijn en werd zo Vorwärts Berlin. Aan het einde van het seizoen degradeerde zowel Vorwärts als BSG Motor Oberschöneweide, de nieuwe naam voor Union. Hierdoor was er in 1953/54 opnieuw geen Berlijnse club in de hoogste klasse. Na één seizoen slaagde Vorwärts erin terug te promoveren en na dit seizoen verhuisde Dynamo Dresden naar Berlijn en werd zo SC Dynamo Berlin. In 1956 degradeerde deze club, maar kon ook na één seizoen terug promotie afdwingen.

1. FC Union won enkel de FDGB-Pokal 1968, maar was wel de populairste club uit Oost-Berlijn.

In 1960 werd Vorwärts kampioen en Dynamo vicekampioen. Het was de enige keer in de geschiedenis van het DDR-voetbal dat twee clubs uit Berlijn op de eerste twee plaatsen eindigden. Vorwärts kon in 1962, 1965 en 1966 opnieuw de titel winnen. Met de oprichting van de FC's in 1966 kwamen er drie grote clubs in Berlijn, naast FC Vorwärts en BFC Dynamo kwam er ook 1. FC Union Berlin, de opvolger van Union Oberschöneweide en een burgerlijk tegengewicht voor de leger- en stasiclubs. Nadat Union promoveerde speelden in 1966/67 voor het eerst drie Berlijnse clubs in de Oberliga. In 1968 won Union de Oost-Duitse beker, de enige trofee in de prijzenkast van de club. In 1970/71 speelden voor de derde en laatste keer drie clubs uit de stad in de hoogste klasse. Na dit seizoen verhuisde Vorwärts naar Frankfurt aan de Oder. Union Berlin werd een liftploeg tussen eerste en tweede en eind jaren zeventig ontpopte Dynamo zich tot de absolute nummer één in het Oost-Duitse voetbal door tien landstitels op rij te winnen.

West-Berlijn

In de Stadtliga waren SG Wilmersdorf en SG Charlottenburg de eerste kampioenen, maar de eerste jaren was er nog geen verdere eindronde. In Duits voetbalkampioenschap 1947/48 werd dit heringevoerd en net dat jaar won de Oost-Berlijnse club Union Oberschöneweide de competitie. In de eindronde verloren ze in de kwartfinale van FC Sankt Pauli met zware 0-7 cijfers. Twee jaar later mochten twee clubs uit Berlijn naar de nationale eindronde, hier was Union Oberschöneweide opnieuw bij, maar de overheid besloot dat de club niet kon aantreden in de eindronde. Nagenoeg het hele elftal vluchtte in maart 1950 naar West-Berlijn om daar SC Union 06 Berlin op te richten. Zij reisde af naar Kiel om daar tegen HSV te spelen op neutraal terrein, maar ze werden met 7-0 afgedroogd. In de daaropvolgende jaren was er geen overheersende ploeg. Tennis Borussia, Viktoria, Hertha en Tasmania wonnen allen verscheidene titels. In de nationale eindronde waren deze clubs wel de zwakke broertjes en de vooroorlogse successen konden helemaal niet geëvenaard worden.

Hertha BSC werd in 1963 kampioen waardoor zij recht kregen op een startbewijs voor de Bundesliga 1963/64. Nadat zo goed als alle andere landen op de wereld reeds een eenvormige competitie hadden kwam Duitsland hier pas in 1963 mee. De nummers twee tot acht gingen van start in de nieuwe Regionalliga Berlin, die vanaf nu als tweede klasse fungeerde onder de Bundesliga. De winnaar promoveerde niet rechtstreeks maar moest eerst een eindronde spelen tegen clubs uit de andere Regionalliga's. De laatste twee uit de rangschikking moesten in 1963/64 van start in de 1. Amateurliga, de derde klasse. Hertha eindigde met één punt voorsprong op Preußen Münster net boven de degradatiezone, evenals in 1965 maar doordat de club geen licentie kreeg werd de club uit de Bundesliga gezet. Tot dusver is dit de enige keer dat een club uit de Bundesliga gezet werd zonder dat ze sportief degradeerden. De bond wilde echter toch een Berlijnse club in de Bundesliga en in de zomer van 1965 werd in extremis beslist dat Tasmania de plaats van Hertha mocht innemen. Om aan iedereen tegemoet te komen werd de Bundesliga zelfs uitgebreid tot achttien clubs. Het totaal onvoorbereide Tasmania was een vogel voor de kat en zetten een hele reeks records neer die tot op heden niet verbroken werden. Tasmania begon met een 2-0 overwinning op Karlsruher SC voor 81.500 toeschouwers maar hierna liep het faliekant af. Er werd enkel nog tegen Borussia Neunkirchen gewonnen en vier keer gelijk gespeeld waardoor ze slechts acht punten wisten te vergaren. Bij één wedstrijd daagden slechts 824 toeschouwers op, een laagterecord voor de Bundesliga. Geen enkel ander team kon ooit zo weinig scoren als Tasmania (15 goals) of werd zo vaak gepasseerd als de club (108 keer). Doordat Hertha pas in 1968 kon terugkeren bleef de Bundesliga twee seizoenen lang zonder Berlijnse club. In 1974/75 speelden twee clubs uit Berlijn in de hoogste klasse. Tennis Borussia kon echter het behoud niet verzekeren. Met een tweede plaats behaalde Hertha wel zijn beste resultaat tot dusver. Tennis Borussia kon na één seizoen terugkeren naar de Bundesliga, maar moest opnieuw meteen degraderen en slaagde hierna er niet meer in te promoveren. Na een derde plaats in 1978 behaalde Hertha ook succes in Europa door de halve finales van de UEFA Cup te bereiken, waar de club verloor van Rode Ster Belgrado. Gelijktijdig eindigde de club in de competitie slechts in de lagere middenmoot en een jaar later volgde zelfs een degradatie. De club keerde terug in 1982/83 maar degradeerde meteen weer en in 1986 volgde zelfs een degradatie naar de Oberliga Berlin. Toch speelde er in 1986/87 opnieuw een Berlijnse club in de Bundesliga toen SpVgg Blau-Weiß 1890 Berlin promotie wist af te dwingen. Berlijn had nu in totaal vier clubs in de Bundesliga gehad en doet daarmee beter dan Keulen, München, Hamburg, Stuttgart en Bochum, die elk maar twee clubs in de Bundesliga hadden. De club werd wel laatste. Buiten Hertha kon geen enkele andere club uit Berlijn het behoud verzekeren. Hertha slaagde erin om in 1990 terug promotie af te dwingen, maar kon ook nu het behoud niet verzekeren waardoor in 1991/92, het eerste seizoen van een verenigd Duitsland, er opnieuw geen club uit Berlijn vertegenwoordig was bij de elite.

Verenigd Berlijn

Hertha, de populairste club van de stad

Berlijn bleef de eerste jaren van de hereniging niet vertegenwoordigd in de Bundesliga. In 1992 werd Hertha nog derde in de 2. Bundesliga en dat jaar was er nog een tweede club uit de stad daar actief, SpVgg Blau-Weiß, dat aan het einde van het seizoen failliet ging, waardoor een traditieclub verloren ging. In 1993 maakte het tweede elftal van Hertha furore door zich te kwalificeren voor de finale van de DFB-Pokal, die ze met 1-0 verloren van Bayer 04 Leverkusen. De resultaten van Hertha gingen ook neerwaarts de volgende jaren tot ze in 1997 derde werden en opnieuw konden promoveren. Na een elfde plaats in het eerste seizoen kon de club zich de volgende elf jaar op één keer na telkens in de top tien spelen en werd er meermaals Europees voetbal afgedwongen. In 2010 volgde dan een degradatie. De club kon meteen terugkeren, maar degradeerde ook weer. Ook in 2013 kon de club promotie afdwingen en is sindsdien opnieuw een vaste waarde in de Bundesliga.

Choreografie voor Union

Door de herinvoering van de Regionalliga in 1994 en de invoering van de 3. Liga in 2008 is de Berlin-Liga nog maar de zesde hoogste competitie van het land. Vele clubs die vroeger op een respectabel niveau speelden zijn daardoor weggezakt. 1. FC Union Berlin werd in 2001 kampioen in de Regionalliga en kon zo voor het eerst promotie afdwingen naar de 2. Bundesliga. De club verloor dat jaar ook de bekerfinale van FC Schalke 04 en plaatste zich zo voor Europees voetbal omdat Schalke al aan de Champions League mocht deelnemen. In de tweede ronde van de UEFA Cup verloren ze van het Bulgaarse Litex Lovetsj. In 2004 degradeerde de club uit de 2. Bundesliga. In 2009 werden ze de eerste kampioen van de pas ingevoerde 3. Liga. Na twee seizoenen in de middenmoot kon de club de volgende jaren telkens in de top tien eindigen en kwam een paar keer dicht bij de promotie. In 2019 slaagde de club er eindelijk in om via de eindronde promotie af te dwingen. Buiten Hertha en Union speelde geen andere Berlijnse club profvoetbal de afgelopen jaren. In de Regionalliga, vierde klasse, zijn wel enkele teams actief.

Stadions

Het Olympiastadion in het stadsdeel Westend is de belangrijkste voetbaltempel van de stad. Het stadion werd gebouwd voor de Olympische Spelen van 1936 en had destijds een capaciteit van 100.000 toeschouwers, nu is dat nog ongeveer 75.000. Begin januari werd ook de finale van de Tschammerpokal 1936 daar gespeeld, de voorloper van de DFB-Pokal. Na een jaar onderbreking werden nog vijf bekerfinales in het stadion afgewerkt. Sinds 1985 worden de bekerfinales jaarlijks in het Olympiastadion gespeeld. Zowel in 1974 als 2006 werd het stadion ook gebruikt voor het WK dat in Duitsland georganiseerd werd. Voor het EK in 1988 was Berlijn geen gaststad. Op 6 juni 2015 werd de finale van de Champions League hier gespeeld.

Het prestigestadion van Oost-Berlijn was het Stadion der Weltjugend dat in 1950 gebouwd werd en in 1992 afgebroken werd. Tussen 1975 en 1989 werd de finale van de FDGB-Pokal hier gespeeld. SC Dynamo Berlin speelde tot 1961 in dit stadion en Vorwärts Berlin gebruikte het voor Europese wedstrijden. Vanaf 1976 werden ook de Oberliga-derby's tussen BFC Dynamo en Union Berlin hier gespeeld.

Het Stadion An der alten Försterei van Union is met 22.000 plaatsen het grootste echt voetbalstadion van de stad, andere stadions worden ook voor andere doeleinden, onder andere atletiek, gebruikt.

Statistieken

Eerste klasse

Onderstaand overzicht van de Berlijnse clubs die in de hoogste klasse speelden, in totaal 131. Opgenomen zijn seizoenen van de DFuCB, MFB, VBB, Brandenburgse bond, Oberliga, DDR-Oberliga en Bundesliga. In de begindagen is het mogelijk dat een club bij twee bonden aangesloten was en zo een seizoen extra op zijn palmares heeft staan voor hetzelfde jaar. Vetgedrukt clubs die in 2022/23 in de Bundesliga spelen.

Club /132 Periode (1891-2023)
Hertha BSC[1] 102 1897-1919, 1920-1946, 1949-1953, 1954-1965, 1968-1980, 1982-1983, 1990-1991, 1997-2010, 2011-2012, 2013-....
Berliner FC Viktoria 1889[2] 61 1891-1897, 1898-1911-1920, 1921-1924, 1926-1938, 1939-1940, 1945-1947, 1948-1963
Tennis Borussia Berlin 51 1910-1912, 1913-1914, 1917-1963, 1974-1975, 1976-1977
SC Minerva 93 Berlin 46 1901, 1904-1906, 1908-1924, 1926-1937, 1938-1944, 1945-1946, 1948-1949, 1950-1958
Berliner SV 92 44 1917-1919, 1920-1941, 1942-1963
Spandauer SV[3] 43 1921-1936, 1939-1941, 1945-1946, 1947-1949, 1950-1963
SC Wacker 04 Berlin[4] 41 1917-1918, 1919-1920, 1921-1934, 1935-1939, 1940-1956, 1957-1963
Berliner FC Alemannia 1890[5] 40 1891-1897, 1899-1900, 1902, 1903-1908, 1910-1913, 1917-1929, 1945-1956, 1957-1958
Berliner FC Vorwärts 1890 35 1891-1893, 1894-1901, 1902-1927
Berliner FC Preußen 1894 34 1897-1919, 1920-1923, 1924-1933
SC Union 06 Oberschöneweide[6] 32 1914-1935, 1936-1942, 1944-1946, 1947-1950, 1952-1953
SC Tasmania 1900 Berlin[7] 29 1900-1901, 1908-1913, 1921-1922, 1925-1929, 1930-1931, 1940-1941, 1942-1946, 1949-1952, 1955-1963, 1965-1966
SpVgg Blau-Weiß 1890 Berlin 29 1927-1928, 1930-1938, 1939-1948, 1950-1960, 1986-1987
Berliner TuFC Union 1892 27 1899-1918, 1919-1927
BFC Dynamo 25 1965-1967, 1968-1991
BSV Norden-Nordwest 23 1907-1912, 1913-1914, 1917-1933, 1959-1960
1. FC Union Berlin 20 1966-1969, 1970-1973, 1976-1980, 1982-1984, 1985-1989, 2019-
VfB Pankow 18 1918-1925, 1930-1936, 1947-1952
BFC Germania 1888 17 1891-1897, 1899-1904, 1905-1909, 1911-1912, 1917-1918
Berliner TuFC Britannia 1892 17 1897-1914
Weißensee'er FC 1900 15 1902, 1903-1908, 1918-1919, 1922-1926, 1927-1931
Berliner BC 03 13 1904-1905, 1906-1918
BFC Südring 13 1945-1951, 1952-1953, 1954-1955, 1956-1957, 1958-1959, 1960-1963
Berolina SC 01[8] 12 1904-1905, 1907-1910, 1913-1920, 1945-1946
Berliner FC Kickers 1900[9] 11 1923-1931, 1945-1946, 1953-1954, 1960-1961
SC Union 06 Berlin 11 1950-1960, 1961-192
ASK Vorwärts Berlin 11 1954-1965
SC Charlottenburg[10] 10 1928-1927, 1928-1929
SC Dynamo Berlin 10 1954-1956, 1958-1965
FC Hertha 03 Zehlendorf 9 1953-1954, 1955-1963
Polizei SV Berlin[11] 9 1926-1927, 1929-1932, 1934-1935, 1939-1940, 1941-1943, 1944-1945
Berliner FC 1893 9 1897-1999, 1900-1902, 1903-1907
BFC Stern 1889 8 1891-1897, 1901-1902, 1907-1908
Berliner FC Fortuna 1894 7 1897-1904
Berliner FC Nordstern 7 1945-1948, 1951-1955
FC Union Charlottenburg 1898[12] 7 1902, 1903-1908, 1911-1912
1. FC Neukölln 6 1925-1930, 1931-1932, 1945-1946
SpVgg BEWAG Berlin[13] 6 1932-1933, 1936-1941
Neuköllner FC Südstern 08 6 1923-1924, 1928-1933
Rixdorfer FC Belle-Alliance 6 1897-1899, 1902-1903, 1904-1906
Spandauer FC Viktoria 1899 6 1906-1912
FC Vorwärts Berlin 6 1965-1971
Adlershofer BC 08 5 1928-1930, 1931-1933, 1945-1946
Berliner FC Meteor 06 5 1922-1923, 1925-1927, 1930-1932
Berliner FC Concordia 95 5 1901-1903, 1908-1910, 1911-1912
FV Brandenburg 92 5 1897-1902
Lufthansa SG Berlin 5 1939-1944
BFC Rapide 93 Wedding 5 1899-1900, 1903-1905, 1909-1910, 1911-1912
BSC Eintracht 01 Weißensee 5 1905-1909, 1910-1911
BFC Norden-West 5 1901-1905
VfL Nord Berlin[14] 5 1898-1900, 1911-1912, 1917-1919, 1945-1946, 1949-1950, 1951-1952
BFC Frankfurt 1885 4 1891-1894, 1899-1900
FC Columbia 1891 Adlershof 4 1895-1899
BFC Wedding 4 1926-1927, 1929-1930, 1931-1933
Spandauer SC Germania 1904 4 1907-1911
SG Köpenick 4 1945-1949
BTuFC Helgoland 1897 4 1899-1902, 1906-1907
BSC Corso 1899 4 1901, 1905-1906, 1927-1928, 1945-1946
Rixdorfer FC Normannia 1895 3 1894-1897
BBC Brandenburg 92 3 1921-1923, 1924-1925
Berliner Cricket-Club 1883 3 1894-1897
SC Rapide Wedding 1893[15] 3 1945-1946, 1956-1957, 1958-1959
SC Staaken[16] 3 1945-1948
Spandauer SC 1899 3 1922-1923, 1924-1926
Spandauer SC Preußen 02[17] 3 1904-1906, 1918-1919
SV Lichtenberg 47 3 1945-1947, 1948-1949, 1950-1951
The English FC 1890 3 1891-1894
VfB Britz 3 1945-1946, 1949-1951
BFC Concordia 1890 2 1891-1893
Berliner FC Nord 08 2 1921-1922, 1923-1924
BTuFC Elf 1900 2 1904-1906
Charlottenburger FC Triton 2 1911-1912, 1917-1918
RFC Halley-Concordia 1910 2 1929-1931
SC Alemannia 06 Haselhorst 2 1925-1926, 1928-1929
SC Westend 1901 2 1950-1952
SC Westen 05 2 1908-1910
SG Stadtmitte 2 1945-1947
Spandauer SC Germania 1895 2 1918-1920
BFC des Nordens 2 1901-1902
BFC Norden-Nordwest 2 1905-1907
Berliner FC Favorit von 1896 2 1898-1900
SC Teutonia 1899 Berlin 2 1908-1910
Akademischer BC 1 1897-1898
Arcona Schöneberg 1 1900-1901
BFC Attila 1 1900-1901
BFC Hellas 1890 1 1899-1900
BFC Neuhellas 1899 1 1902
BFC Nordstern 1891 1 1899-1900
BFC Teutonia 1891 1 1892-1893
Berliner SC Argo 1 1897-1898
Berliner SC Bavaria 09 1 1921-1922
BSC Olymp 1900 1 1906-1907
BSC 1900 1 1902
Berliner Sport-Club 1 1911-1912
BTuFC Toscana 1 1899-1900
BTuFC vom Jahre 1890 1 1892-1893
Charlottenburger FC Concordia 01 1 1927-1928
Westender FuCC Hamburg 1896 1 1900-1901
CC Stern 1 1900-1901
FC Germania Moabit 1 1901
Spandauer BC 06 1 1932-1933
Charlottenburger FC Union 1898 1 1899-1900
SC Frisch-Auf 1901 Lichtenberg 1 1909-1910
SG Kreuzberg-Ost 1 1945-1946
SG Grünau 1 1945-1946
Berliner FV 1910 1 1921-1922
SG Hohenschönhausen 1 1945-1946
Friedrichsberger SC Brandenburg 1 1910-1911
LSV Berlin 1 1943-1944
SC Tegel 1 1962-1963
Post SV Berlin 1 1932-1933
SG Reinickendorf-Ost 1 1945-1946
SG Borsigwalde 1 1945-1946
SG Friedrichsfelde 1 1945-1946
SC Niederschönhausen 05 1 1924-1925
SC Norden-Union Berlin 1 1892-1893
SC Union Rixdorf 1 1901
SG Schillerpark 1 1945-1946
SFC Stern 1900 1 1900-1901
SG Niederschöneweide 1 1945-1946
SG Johannisthal 1 1945-1946
SG Weißensee 1 1945-1946
Spandauer BTuFC Triton 1 1902-1903
SC Hellas Berlin 1 1903-1904
SC Südwest Berlin 1 1952-1953
SG Lichtenberg-Süd 1 1945-1946
Union Weißensee 1 1903-1904
VfB 1916 Hermsdorf 1 1932-1933
SC Corso 1899 II 1 1901
KSG Lufthansa SG/Viktoria 89 Berlin | 1 1944-1945
KSG Minerva 93/Spandauer SV Berlin 1 1944-1945

Amateurliga Berlin

De Amateurliga Berlin was tussen 1950 en 1963 de tweede hoogste klasse, en tussen 1963 en 1974 de derde hoogste klasse.

Club /24 Periode (1950-1974)
Steglitzer SC Südwest 1947 21 1950-1952, 1953-1962, 1964-1974
BFC Nordstern 17 1950-1951, 1955-1956, 1957-1972
BSC Kickers 1900 17 1951-1953, 1954-1960, 1961-1966, 1970-1974
BFC Meteor 06 16 1952-1960, 1963-1968, 1970-1971, 1972-1974
SC Tegel 16 1950-1954, 1959-1962, 1963-1965, 1966-1973
Polizei SV Berlin 15 1957-1961, 1963-1974
SC Rapide Wedding 1893 13 1951-1956, 1957-1958, 1959-1966
SpVgg Hellas-Nordwest 04 13 1961-1974
VfL Nord Berlin 13 1950-1951, 1952-1955, 1956-1957, 1962-1964, 1965-1968, 1969-1970, 1971-1973
BSC Rehberge 12 1950-1959, 1965-1967, 1973-1974
SC Staaken 12 1950-1952, 1958-1959, 1960-1965, 1967-1968, 1971-1974
VfB Hermsdorf 12 1955-1965, 1968-1969, 1970-1971
Spandauer BC 06 11 1952-1953, 1956-1962, 1967-1970, 1973-1974
Tennis Borussia Berlin Amateure 11 1958-1964, 1969-1974
BFC Südring 10 1951-1952, 1953-1954, 1955-1956, 1957-1958, 1959-1960, 1969-1974
Reinickendorfer Füchse 10 1958-1963, 1969-1974
SC Union 06 Berlin 9 1960-1961, 1962-1963, 1964-1966, 1967-1970, 1972-1974
Berliner FC Alemannia 1890 8 1956-1957, 1958-1960, 1961-1963, 1965-1967, 1969-1970
1. FC Neukölln 7 1953-1958, 1963-1965
BBC Südost 7 1954-1957, 1969-1973
Lichterfelde 12 7 1952-1957, 1959-1961
SC Minerva 93 Berlin 7 1958-1964, 1965-1966
Neuköllner SC Südstern 6 1954-1958, 1960-1962
VfB Britz 6 1951-1955, 1956-1958
VfL Schöneberg 6 1950-1952, 1955-1956, 1966-1969
TuS Wannsee 6 1965-1969, 1972-1974
VfB Neukölln 6 1968-1974
SC Alemannia 06 Haselhorst 5 1950-1951, 1955-1959
SC Westend 1901 5 1952-1956, 1972-1973
SC Gatow 5 1963-1965, 1966-1969
Neuköllner Sportfreunde 5 1964-1965, 1966-1967, 1968-1969, 1970-1972
CFC Hertha 06 5 1965-1970
FC Hertha 03 Zehlendorf 4 1950-1953, 1954-1955
SC Charlottenburg 4 1950-1953, 1962-1963
Lichterfelder SU 4 1962-1965, 1967-1968
Frohnauer SC 3 1950-1953
SC Tasmania 1900 Berlin 3 1952-1955
SC Tasmania Berlin Amateure 3 1965-1968
SpVgg Blau-Weiß 1890 Berlin 3 1960-1963
SV Norden-Nordwest 3 1957-1959, 1960-1961
Hertha BSC Amateure 3 1968-1971
Lichtenrader BC 25 3 1968-1971
TSV Rudow 1888 2 1961-1963
Wittenauer SC Concordia 2 1952-1954
BFC Viktoria 1889 2 1963-1964, 1966-1967
VfB Pankow 2 1964-1966
BFC Preussen 1894 2 1970-1972
Neuköllner FC Rot-Weiß 2 1971-1972, 1973-1974
SC des Westens 1897 2 1971-1973
Reinickendorfer FC Alt-Holland 2 1972-1974
BFC Germania 1888 1 1953-1954
Hertha BSC 1 1953-1954
Neuköllner SC Marathon 02 1 1959-1960
Borsigwalder SV Minerva 1 1954-1955
SC Hakoah Berlin 1 1950-1951
SC Wacker 04 Berlin 1 1956-1957
Berliner SV 92 1 1970-1971
BSV Normannia 1 1971-1972
SV Preußen Wilmersdorf 1 1973-1974
SpVgg Wacker Siemensstadt 1 1973-1974

Regionalliga Berlin

De Regionalliga Berlin was tussen 1963 en 1974 de tweede hoogste divisie.

Club /11 Periode (1963-1974)
FC Hertha 03 Zehlendorf 11 1963-1974
SC Wacker 04 Berlin 11 1963-1974
Spandauer SV 11 1963-1974
SpVgg Blau-Weiß 1890 Berlin 11 1963-1974
Tennis Borussia Berlin 11 1963-1974
Berliner SV 92 10 1963-1970, 1971-1974
1. FC Neukölln 9 1965-1974
SC Tasmania 1900 Berlin 9 1963-1965, 1966-1973
SC Rapide Wedding 1893 8 1966-1974
Berliner FC Alemannia 1890 6 1967-1969, 1970-1974
BFC Südring 6 1963-1969
Reinickendorfer Füchse 6 1963-1969
SC Staaken 5 1965-1967, 1968-1971
BSC Kickers 1900 4 1966-1970
TuS Wannsee 3 1969-1972
Berliner FC Meteor 06 3 1968-1970, 1971-1972
Hertha BSC 3 1965-1968
VfB 1916 Hermsdorf 3 1965-1968
Berliner FC Preussen 1894 2 1972-1974
Berliner FC Viktoria 1889 2 1964-1966
Neuköllner Sportfreunde 2 1967-1968, 1969-1970
Lichterfelder SU 2 1965-1967
VfL Nord Berlin 2 1968-1969, 1970-1971
Neuköllner FC Rot-Weiß 1 1972-1973
BBC Südost 1 1973-1974
SC Union 06 Berlin 1 1963-1964
SC Westend 1901 1 1973-1974
SC Tegel 1 1965-1966
SC Gatow 1 1965-1966

Oberliga Berlin

De Oberliga Berlin was tussen 1974 en 1991 de derde klasse.

Club /17 Periode (1974-1991)
FC Hertha 03 Zehlendorf 17 1974-1991
Reinickendorfer Füchse 17 1974-1991
Berliner FC Preussen 1894 16 1975-1991
SC Rapide Wedding 1893 16 1974-1981, 1982-1991
Spandauer SV 16 1974-1975, 1976-1991
Spandauer BC 06 15 1976-1991
Hertha BSC Amateure 14 1975-1986, 1988-1991
Traber FC Mariendorf 12 1975-1976, 1979-1990
Lichterfelder SU 10 1978-1988
SV Tasmania 73 Neukölln 10 1981-1991
SC Westend 1901 10 1974-1983, 1985-1986
SC Union 06 Berlin 9 1974-1982, 1984-1985
Tennis Borussia Berlin 9 1981-1985, 1986-1991
SC Charlottenburg 8 1981-1983, 1984-1987, 1988-1991
SC Gatow 8 1980-1982, 1984-1989, 1990-1991
SC Wacker 04 Berlin 7 1977-1978, 1979-1981, 1987-1991
VfB Neukölln 7 1974-1977, 1978-1979, 1985-1988
SpVgg Blau-Weiß 1890 Berlin 7 1974-1978, 1979-1981, 1983-1984
Berliner FC Viktoria 1889 6 1977-1983
Tennis Borussia Berlin Amateure 6 1974-1980
Berliner SV 92 5 1974-1979
Neuköllner Sportfreunde 5 1980-1985
SC Siemensstadt 4 1975-1977, 1988-1990
Türkiyemspor Berlin 4 1987-1991
TuS Makkabi Berlin 4 1982-1986
FV Brandenburg-Lichterfelde 3 1978-1980, 1986-1987
Polizei SV Berlin 3 1974-1977
TSV Rudow 1888 3 1986-1989
SpVgg Blau-Weiß Berlin Amateure 3 1988-1991
SpVgg Hellas-Nordwest 04 3 1976-1979
1. FC Neukölln 2 1974-1976
BBC Südost 2 1974-1976
Hertha BSC 2 1986-1988
VfB Lichterfelde 2 1989-1991
SC Staaken 2 1974-1976
SV Preußen Wilmersdorf 2 1975-1976, 1983-1984
Berliner FC Alemannia 1890 1 1974-1975
BFC Südring 1 1974-1975
BSC Kickers 1900 1 1974-1975
SpVgg Wacker Siemensstadt 1 1974-1975
Neuköllner FC Rot-Weiß 1 1977-1978
Frohnauer SC 1 1989-1990
BSC Rehberge 1 1983-1984
Lichtenrader BC 25 1 1985-1986
Neuköllner SC Marathon 02 1 1990-1991

Berlin-Liga

Tot 1994 was de Berlin-Liga de vierde klasse, tot 2008 de vijfde klasse, sinds 2008/09 is dit de zesde klasse.

Club /31 Periode (1992-2023)
TSV Rudow 1888 26 1994-2007, 2010-
Berliner FC Preussen 1894 19 1992-1993, 1994-1999, 2000-2005, 2009-2012, 2015-2019, 2022-
Frohnauer SC 18 1992-1993, 1994-2002, 2005-2006, 2009-2012, 2018-
VfB 1916 Hermsdorf 18 1998-2016
Berliner Sport-Club 17 2002-2004, 2006-2008, 2010-
SV Tasmania Berlin[18] 17 1992-1994, 1996-1997, 1999-2000, 2002-2008, 2012-2019
BSV Eintracht Mahlsdorf 17 2003-2005, 2006-2020
Köpenicker SC 16 1992-1995, 2000-2002, 2003-2011, 2013-2016
SC Charlottenburg 15 1999-2009, 2015-2016, 2018-2019, 2020-
SV Empor Berlin 15 2008-
SFC Stern 1900 14 2007-2020, 2022-
Füchse Berlin[19] 14 2005-2008, 2011-2014, 2015-
Berliner FC Alemannia 1890[20] 14 1994-2008
FC Hertha 03 Zehlendorf 14 2000-2014
SV Lichtenberg 47 14 1992-1994, 1996-2001, 2005-2012
Mariendorfer SV 1906 13 1993-1996, 1997-2005, 2008-2010
1. FC Wilmersdorf 13 1992-1994, 1996-1997, 1999-2000, 2011-2017, 2020-
SV Sparta Lichtenberg 13 2001-2006, 2013-2015, 2017-
SD Croatia Berlin 12 1994-1996, 2001-2003, 2015-
Adlershofer BC 08 11 1997-2002, 2007-2013
TuS Makkabi Berlin 11 2006-2009, 2012-2014, 2016-2022
Türkspor Berlin 9 1995-1996, 1998-2000, 2017-
VfB Fortuna Biesdorf 1905 9 1996-2001, 2003-2004, 2019-2022
Berliner FC Viktoria 1889 9 1998-2002, 2006-2011
Neuköllner SC Marathon 02 9 1993-2002
SC Gatow 9 1992-1995, 2009-2015
SC Rapide Wedding 1893 9 1992-2001
SC Staaken 9 1992-1995, 2011-2017
1. FC Union Berlin II 8 2001-2003, 2004-2010
Nordberliner SC 8 2004-2005, 2008-2010, 2013-2018
Spandauer BC 06 8 1993-1998, 1999-2002
Tennis Borussia Berlin II 8 1993-1998, 2001-2004
BSV Al-Dersimspor 8 2015-
Lichtenrader BC 25 7 1996-1999, 2007-2009, 2010-2011, 2022-
Türkiyemspor Berlin 7 1998-2000, 2012-2013, 2018-2022
FSV Spandauer Kickers 6 2017-
1. FC Lübars 6 1993-1999
Spandauer SV 6 1999-2001, 2004-2007, 2009-2010
FC Spandau 06 5 2006-2011
SC Heiligensee 5 1993-1997, 2000-2001
SC Tegel 5 1993-1997, 1998-1999
FC Brandenburg 03 Berlin 5 2005-2007, 2019-2022
1. FC Novi Pazar 95 Neukölln[21] 4 1999-2001, 2020-2022
Berliner AK 07 4 1995-1999
Olympiakos Berlin 4 1995-1998, 1999-2000
SC Schwarz-Weiss Spandau 4 1992-1993, 1997-2000
SV Stern Britz 1889 4 2000-2003, 2005-2006
Tennis Borussia Berlin 4 2011-2015
VSG Altglienicke 4 2010-2012, 2014-2016
Berlin Hilalspor 4 2019-
BFC Dynamo II 3 2014-2017
BFC Germania 1888 3 2003-2006
NSCC Trabzonspor 3 2009-2012
FV Wannsee 3 1992-1995
Spandauer SC Teutonia 1899 3 1992-1993, 2003-2005
Berlin United[22] 3 2012-2013, 2019-2021
FC Stern Marienfelde 3 2020-....
1. FC Wacker Lankwitz 2 1992-1994
BFC Dynamo 2 2002-2004
BSC Marzahn 2 1994-1996
BSV Hürriyet 1976 2 2004-2006
BSV Hürtürkel 2 2012-2013, 2016-2017
BSV Spindlersfeld 2 1992-1994
DJK Schwarz-Weiss Neukölln 2 2016-2018
FC Nordost Berlin 2 2007-2009
Lichterfelder FC 1892 2 2004-2006
SC Union 06 Berlin 2 1993-1994, 1995-1996
SC Wacker 04 Berlin 2 1992-1994
SV Yeşilyurt Berlin 2 2001-2003
Blau-Weiß 90 Berlin 2 2016-2018
SV Nord Wedding 1893 2 2002-2004
SV Preußen Berlin 2 1995-1997
VfB Concordia Britz 2 2008-2010
1. FC Schöneberg 1 2017-2018
Berliner SV 92 1 1995-1996
BSC Rehberge 1 1997-1998
BSC Reinickendorf 21 1 1994-1995
BSV Hürriyet-Burgund 1 2011-2012
CFC Hertha 06 1 2014-2015
FC Internationale Berlin 1 2014-2015
FSV Berolina Stralau 1 2018-2019
FSV Fortuna Pankow 1 2002-2003
Hilalspor Berlin 1 2006-2007
SF Johannisthal 1 2013-2014
SG Eumako Weißensee 1 1992-1993
TSV Mariendorf 1897 1 2022-
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Hertha BSC speelde tot 1923 als BFC Hertha 1892 en fuseerde dan met Berliner Sport-Club, deze fusie werd eind jaren twintig ongedaan gemaakt, maar de club bleef wel de fusienaam behouden
  2. Berliner FC Viktoria 1889 speelde tot 1933 als BTuFC Viktoria 1889
  3. Spandauer SV speelde voor 1945 als Spandauer SVgg 94/95
  4. SC Wacker 04 Berlin speelde voor 1945 als SC Wacker 04 Tegel
  5. Berliner FC Alemannia 1890 speelde tot 1922 als BTuFC Alemannia 1890
  6. SC Union 06 Oberschöneweide speelde in 1952/53 als BSG Motor Oberschöneweide
  7. SC Tasmania Berlin komt uit Berlin-Neukölln, dat tot 1912 Rixdorf heette en de club speelde daarvoor als Rixdorfer Tasmania 1900, tot 1945 speelde de club als Neuköllner SC Tasmania
  8. Berolina SC 01 speelde tot 1908 als BFC Libertas Südost
  9. BSC Kickers 1900 speelde tot 1927 Schöneberger FC Kickers 1900 en tot 1945 als BFC Kickers 1900
  10. SC Charlottenburg speelde 7 seizoenen als SC Union-SC Charlottenburg en 1 seizoen als FC Union Charlottenburg
  11. Polizei SV speelde 3 seizoenen als SG OrPo Berlin
  12. FC Union Charlottenburg 1898 speelde tussen 1902 en 1911 als Charlottenburger FC Union Halensee 1898
  13. SV Elektra Berlin speelde tot 1938 als SpVgg Bewag Berlin
  14. VfL Nord Berlin speelde tot 1904 als BFC Favorit en tot 1945 als BSC Favorit
  15. Rapide Wedding 1893 speelde in 1945-1946 als SG Niederschönhausen
  16. SC Staaken speelde van 1945 tot 1947 als SG Staaken
  17. Spandauer SC Preußen speelde in 1904/05 als Vorwärts Spandau
  18. SV Tasmania Berlin speelde tot 2000 als SV Tasmania 73 Neukölln en tot 2011 als SV Tasmania 73 Gropiusstadt
  19. Füchse Berlin speelde tot 2012 als Reinickendorfer Füchse
  20. Berliner FC Alemannia 1890 speelde tot 1998 als SG Wacker/Alemannia Berlin en tot 2013 als Berliner FC Alemannia/Wacker
  21. 1. FC Novi Pazar 95 Neukölln speelde tot 2017 als 1. FC Neukölln
  22. Berlin United speelde tot 2018 als Club Italia Berlino