Zweefvliegen (dieren)

Zweefvliegen
Simosyrphus grandicornis
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:Insecta (Insecten)
Orde:Diptera (Tweevleugeligen)
Familie
Syrphidae
Latreille, 1802
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Zweefvliegen op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Insecten

Zweefvliegen (Syrphidae) zijn een familie van insecten uit de orde vliegen en muggen of tweevleugeligen (Diptera). In Nederland zijn 363 soorten zweefvliegen waargenomen, 303 daarvan worden als inheems beschouwd.[1][2] Sommige andere vliegenfamilies vertonen gelijkende kenmerken, zoals de familie van de wolzwevers (Bombyliidae).

Beschrijving

Zweefvliegen zijn er in alle soorten en maten. De meesten zijn onopvallend en blijven in lengte onder de twee centimeter, zoals de kleine gitjes die enigszins op wapenvliegen lijken en die vaak op paardenbloemen of madeliefjes aangetroffen kunnen worden.

Een aantal opvallende zweefvliegen, zoals bijvliegen en fopwespen, bootsen vliesvleugeligen na zoals wespen, bijen, of hommels, door hun opvallend felle kleuren, overeenkomstige kleurpatronen of lichaamsbeharing op borststuk en achterlijf. Zweefvliegen die op hommels lijken, hebben een harig achterlijf, soorten die op wespen lijken meestal niet. Het lijken in kleur, vorm en/of geluid op andere, gevaarlijkere dieren heet mimicry en komt bij zeer veel diergroepen voor.

De belangrijke verschillen zijn;

  • vleugels; zweefvliegen hebben er twee, vliesvleugeligen vier.
  • bouw; een zweefvlieg heeft vaak geen taille, vliesvleugeligen vaak wel.
  • antennen; de antennen zijn drieledig bij zweefvliegen en onbeweeglijk, vliesvleugeligen hebben beweeglijke antennes met meer dan drie leden.
  • ogen; vliegenogen zijn bijna rond en vullen een groot deel van de kop, ogen van vliesvleugeligen zijn langwerpig (ze lijken nijdig te kijken) en vullen minder groot deel in van de kop.
  • vlucht; ten opzichte van de veel zwaardere hommels, bijen en wespen zijn zweefvliegen heel wendbaar en hebben ze het vermogen perfect stil te hangen, te 'zweven'; vandaar ook hun naam.

De zweefvliegen onderscheiden zich van de andere vliegen door een unieke vleugeladering. In de vleugel is namelijk een ader aanwezig die niet zoals andere aderen een begin in de vleugelbasis heeft en eindigt aan de vleugelrand, maar die een eindje van de basis af begint en voor de rand van de vleugel eindigt. Deze ader heet vena spuria en is bij bijna alle zweefvliegensoorten aanwezig.

Sekse-onderscheid

Bij veel soorten zijn de mannetjes van de vrouwtjes te onderscheiden doordat de ogen van de mannetjes elkaar boven op de kop raken, terwijl bij de vrouwtjes deze juist van elkaar gescheiden zijn. Dit is geen heel harde regel, want er zijn ook soorten waarbij bij zowel de mannetjes als de vrouwtjes de ogen gescheiden zijn, maar ook in dat geval blijven de ogen van de vrouwtjes verder uit elkaar staan vergeleken met die van de mannetjes van dezelfde soort. Alle mannetjes hebben daarentegen wel een asymmetrische knobbel op hun achterlijfspunt. De vrouwtjes hebben daar een heel klein gaatje en alles is symmetrisch op de achterlijfspunt.

Ontwikkeling

Zweefvliegen leven vrijwel zonder uitzondering van nectar en stuifmeel, ze zijn dan ook vaak op bloemen te zien. Veel soorten zweefvliegen zijn geliefd in kassen en de tuinbouw vanwege de vraatzuchtige larven die alleen bladluizen eten, echter niet alle soorten leven van bladluizen. De larven van zweefvliegen zien er verschillend uit, afhankelijk van waar ze leven en wat ze eten;

  • Bladluisetend; larven lijken een kruising tussen een naaktslak en een worm, leven op planten zoals de halvemaanzweefvliegen.
  • Afvaletend op het land; platte, wormachtige larven soms met beharing, leven soms in wespennesten, zoals de stadsreus (Volucella zonaria).
  • Afvaletend in het water; made-achtige dikke larve met zeer lange telescopische adembuis die boven water wordt gestoken. Deze larven worden ook wel rattenstaartlarven genoemd, onder andere de blinde bij (Eristalis tenax) heeft een dergelijke larve.

Galerij: ontwikkeling

  • Paring in vlucht (Simosyrphus grandicornis)
    Paring in vlucht (Simosyrphus grandicornis)
  • Eitjes van de gewone pendelvlieg
    Eitjes van de gewone pendelvlieg
  • Onder water levende rattenstaartlarve (gewone pendelvlieg)
    Onder water levende rattenstaartlarve (gewone pendelvlieg)
  • Op landplanten levende larve van een onbekende bladluisetende soort
    Op landplanten levende larve van een onbekende bladluisetende soort
  • Pop van Platycheirus soort (platvoetje)
    Pop van Platycheirus soort (platvoetje)

Verspreiding en leefgebied

De familie komt wereldwijd voor. Volwassen zweefvliegen leven op bloemen, vooral op schermbloemigen en composieten.

In Nederland nemen zweefvliegen af, zowel in aantallen soorten als in aantallen individuen.[3] Begin jaren negentig van de vorige eeuw nam de snelheid waarmee zweefvliegsoorten uit Nederland verdwijnen plotseling opvallend toe. Deze trendbreuk viel in de tijd samen met de introductie van neonicotinoïden in de landbouw.[3][4] Droogte als gevolg van klimaatverandering is een andere mogelijke factor voor de achteruitgang van zweefvliegen in Nederland.[4]

Taxonomie

De volgende taxa zijn bij de familie ingedeeld:

  • Onderfamilie Eristalinae (=Milesiinae)
    • Tribus Brachyopini (=Chrysogasterini Shannon, 1922)
      • Subtribus Brachyopina
        • Geslacht Brachyopa (=Eugeniamyia)
          • Ondergeslacht B. (Brachyopa) Meigen, 1822
          • Ondergeslacht B. (Hammerschmidtia) Schummel, 1834
          • Ondergeslacht B. (Trichobrachyopa) Kassebeer, 2001
        • Geslacht Chromocheilosia Hull & Fluke, 1950
        • Geslacht Chrysogaster Meigen, 1803 (=Ighboulomyia)
        • Geslacht Chrysosyrphus Sedman, 1965
        • Geslacht Cyphipelta Bigot, 1859
        • Geslacht Hemilampra Macquart, 1850
        • Geslacht Lejogaster Rondani, 1857
        • Geslacht Lepidomyia Loew, 1864 (=Lepidostola)
        • Geslacht Liochrysogaster Stackelberg, 1924
        • Geslacht Melanogaster Róndani, 1857
        • Geslacht Myolepta (=Eumyolepta, Sarolepta, Xylotaeja)
          • Ondergeslacht M. (Myolepta) Loew, 1864
          • Ondergeslacht M. (Protolepidostola) Hull, 1949d
        • Geslacht Neoplesia Macquart, 1850
        • Geslacht Orthonevra Macquart, 1829
        • Geslacht Riponnensia Maibach, Goeldlin & Speight, 1994
      • Subtribus Spheginina
        • Geslacht Austroascia Thompson & Marnef, 1977
        • Geslacht Chamaesphegina Shannon & Aubertin, 1922 (=Desmetrum)
        • Geslacht Neoascia (=Stenopipiza)
          • Ondergeslacht N. (Neoascia) Williston, 1887
          • Ondergeslacht N. (Neoasciella) Stackelberg, 1965
        • Geslacht Sphegina
          • Ondergeslacht S. (Sphegina) Meigen, 1822
          • Ondergeslacht S. (Asiosphegina) Stackelberg, 1975
    • Tribus Callicerini (=Calliceratinae Brues & Melander, 1932)
      • Geslacht Callicera Panzer, 1809
      • Geslacht Notiocheilosia Thompson, 1972
    • Tribus Cerioidini (=Ceriini, Cerioidinae Wahlgren, 1909)
      • Geslacht Ceriana (=Ceria, Ceriathrix, Cerioides, Hisamatsumyia, Shambalia, Tenthredomyia)
        • Ondergeslacht C. (Ceriana) Rafinesque, 1815
        • Ondergeslacht C. (Monoceromyia) Shannon, 1925
        • Ondergeslacht C. (Polybiomyia) Shannon, 1925
        • Ondergeslacht C. (Sphiximorpha) Rondani, 1850
      • Geslacht Primocerioides Shannon, 1927
    • Tribus Eristalini
      • Subtribus Eristalina
        • Geslacht Austalis Thompson & Vockeroth, 2003
        • Geslacht Axona Walker, 1864
        • Geslacht Digulia Meijere, 1913
        • Geslacht Dissoptera Edwards, 1915 (=Xenozoon)
        • Geslacht Eristalinus (=Metalloeristalis, Oreristalis)
          • Ondergeslacht E. (Eristalinus) Rondani, 1845
          • Ondergeslacht E. (Eristalodes) Mik, 1897
          • Ondergeslacht E. (Helophilina) Becker, 1922
          • Ondergeslacht E. (Lathyrophthalmus) Mik, 1897
          • Ondergeslacht E. (Merodonoides) Curran, 1931
        • Geslacht Eristalis (=Cristalis, Elophilus, Eristaloides, Eristalomya, Eristalomyia, Eriops, Tubifera)
          • Ondergeslacht E. (Eoseristalis) Kanervo, 1938
          • Ondergeslacht E. (Eristalis) Latreille, 1804
        • Geslacht Keda Curran, 1931
        • Geslacht Kertesziomyia (=Catacores, Kertesziomya, Klossia, Paramesembrius)
          • Ondergeslacht K. (Kertesziomyia) Shiraki, 1930
          • Ondergeslacht K. (Pseuderistalis) Shiraki, 1930
        • Geslacht Lycastrirhyncha Bigot, 1859
        • Geslacht Meromacroides Curran, 1927
        • Geslacht Meromacrus Rondani, 1849 (=Metameromacrus, Plagiocera, Promilesia, Pteroptila, Thalamopales)
        • Geslacht Palpada (=Doliosyrphus)
          • Ondergeslacht P. (Gymnopalpada) Vockeroth, 1981
          • Ondergeslacht P. (Palpada) Macquart, 1834
          • Ondergeslacht P. (Trichopalpada) Vockeroth, 1981
        • Geslacht Phytomia (=Megaspis, Streblia)
          • Ondergeslacht P. (Dolichomerus) Macquart, 1850
          • Ondergeslacht P. (Phytomia) Guerin-Meneville, 1833
        • Geslacht Senaspis Macquart, 1850 (=Protylocera, Triatylosus)
        • Geslacht Simoides Loew, 1858
        • Geslacht Solenaspis Osten Sacken, 1881
      • Subtribus Helophilina
        • Geslacht Austrophilus Thompson, 2000
        • Geslacht Chasmomma Bezzi, 1915
        • Geslacht Dolichogyna
          • Ondergeslacht D. (Dolichogyna) Macquart, 1842
          • Ondergeslacht D. (Nosodepus) Speiser, 1913
        • Geslacht Habromyia Williston, 1888 (=Edwardsietta)
        • Geslacht Helophilus (=Kirimyia)
          • Ondergeslacht H. (Helophilus) Meigen, 1822
          • Ondergeslacht H. (Pilinasica)
        • Geslacht Lejops (=Eurinomyia)
          • Ondergeslacht L. (Anasimyia) Schiner, 1864
          • Ondergeslacht L. (Arctosyrphus) Frey, 1918
          • Ondergeslacht L. (Asemosyrphus) Bigot, 1882
          • Ondergeslacht L. (Eurimyia) Bigot, 1883
          • Ondergeslacht L. (Lejops) Rondani, 1857
          • Ondergeslacht L. (Lunomyia) Curran & Fluke, 1926
          • Ondergeslacht L. (Polydontomyia) Williston, 1896
        • Geslacht Mallota (=Imatisma, Paramallota, Trigridemyia)
          • Ondergeslacht M. (Mallota) Meigen, 1822
          • Ondergeslacht M. (Myathropa) Linnaeus, 1758
        • Geslacht Mesembrius (=Prionotomyia, Tityusia)
          • Ondergeslacht M. (Mesembrius) Rondani, 1857
          • Ondergeslacht M. (Vadonimyia) Séguy, 1951
        • Geslacht Ohmyia Thompson, 1999
        • Geslacht Parhelophilus Girschner, 1897 (=Pleskeola)
        • Geslacht Quichuana Knab, 1913
    • Tribus Sericomyiini
      • Geslacht Pararctophila Herve-Bazin, 1914
      • Geslacht Pseudovolucella Shiraki, 1930
      • Geslacht Pyritis Hunter, 1897
      • Geslacht Sericomyia (=Cinxia, Condidea, Tapetomyia)
        • Ondergeslacht S. (Arctophila) Schiner, 1860
        • Ondergeslacht S. (Conosyrphus) Frey, 1915
        • Ondergeslacht S. (Sericomyia) Meigen, 1803
    • Tribus Eumerini (=Merodontini, Medorontinae Edwards, 1915, Medorontinae Bezzi, 1915, Medorontidae Glumac & Vujic, 1990, Nausigasterinae Shannon, 1921)
      • Geslacht Alipumilio Shannon, 1927
      • Geslacht Austrocheilosia Thompson, 2008
      • Geslacht Azpeytia Walker, 1865
      • Geslacht Cepa Thompson & Vockeroth, 2007 (=Xela Thompson, 1999)
      • Geslacht Eumerus Meigen, 1822 (=Amphoterus, Citibaena, Megatrigon, Paragopsis)
      • Geslacht Lyneborgimyia Doczkal & Pape, 2009
      • Geslacht Megatrigon Johnson, 1898[5][6]
      • Geslacht Merodon Meigen, 1803 (=Lampetia)
        • Ondergeslacht M. (Exmerodon) Becker, 1912
        • Ondergeslacht M. (Merodon) Meigen, 1803
      • Geslacht Nausigaster Shannon, 1921
      • Geslacht Platynochaetus Wiedemann, 1830
      • Geslacht Psilota Meigen, 1822 (=Emmyia)
        • Ondergeslacht P. (Psilota) Meigen, 1822
        • Ondergeslacht P. (Psilotanycus)
    • Tribus Milesiini (=Xylotini)
      • Subtribus Blerina
        • Geslacht Blera Billberg, 1820 (=Cynorhina)
        • Geslacht Caliprobola Rondani, 1845
        • Geslacht Cynorhinella Curran, 1922
        • Geslacht Lejota Rondani, 1857 (=Chalcomyia)
        • Geslacht Philippimyia Shannon, 1926
        • Geslacht Somula Macquart, 1847
      • Subtribus Criorhinina
        • Geslacht Criorhina Meigen, 1822 (=Brachymyia, Eurhinomallota, Romaleosyrphus)
        • Geslacht Deineches Walker, 1852
        • Geslacht Flukea Etcheverry, 1966
        • Geslacht Lycastris Walker, 1857
        • Geslacht Malometasternum Shannon, 1927
        • Geslacht Matsumyia Shiraki, 1949
        • Geslacht Merapioidus Bigot, 1879
        • Geslacht Pseudopocota Mutin & Barkalov, 1995
        • Geslacht Sphecomyia Latreille, 1829 (=Tyzenhauzia)
      • Subtribus Milesiina
        • Geslacht Hemixylota Shannon & Aubertin, 1933
        • Geslacht Milesia Latreille, 1804 (=Pogonosyrphus, Sphixea
        • Geslacht Spilomyia Meigen, 1803
        • Geslacht Stilbosoma Philippi, 1865
        • Geslacht Syrittosyrphus Hull, 1944
      • Subtribus Temnostomina
        • Geslacht Aneriophora Stuardo & Cortes, 1952
        • Geslacht Odyneromyia
          • Ondergeslacht O. (Odyneromyia) Shannon & Aubertin, 1833
          • Ondergeslacht O. (Austroxylota)
        • Geslacht Palumbia (=Priomerus)
          • Ondergeslacht P. (Korinchia) Edwards, 1919
          • Ondergeslacht P. (Palumbia) Rondani, 1865
        • Geslacht Pterallastes Loew, 1863 (=Pseudozetterstedtia)
        • Geslacht Takaomyia Herve-Bazin, 1914 (=Vespiomyia)
        • Geslacht Temnostoma Lepeletier & Serville, 1828
        • Geslacht Teuchocnemis Osten Sacken, 1875
        • Geslacht Valdiviomyia Vockeroth, 1976 (=Valdivia)
      • Subtribus Tropidiina
        • Geslacht Calcaretropidia Keiser, 1971
        • Geslacht Macrozelima Stackelberg, 1930
        • Geslacht Meropidia Hippa & Thompson, 1983
        • Geslacht Nepenthosyrphus Meijere, 1932
        • Geslacht Orthoprosopa
          • Ondergeslacht O. (Orthoprosopa) Macquart, 1850
          • Ondergeslacht O. (Paratropidia) Hull, 1949
        • Geslacht Senogaster Macquart, 1834
        • Geslacht Syritta Lepeletier & Serville, 1828
        • Geslacht Tropidia
          • Ondergeslacht T. (Ortholophus)
          • Ondergeslacht T. (Tropidia) Meigen, 1822
      • Subtribus Xylotina
        • Geslacht Brachypalpus
          • Ondergeslacht B. (Brachypalpus) Macquart, 1834
          • Ondergeslacht B. (Crioprora) Osten Sacken, 1878
        • Geslacht Cacoceria Hull, 1936 (=Cacomyia)
        • Geslacht Chalcosyrphus
          • Ondergeslacht C. (Chalcosyrphus) Curran, 1925
          • Ondergeslacht C. (Cheiroxylota) Hull, 1949
          • Ondergeslacht C. (Dimorphoxylota) Hippa, 1978
          • Ondergeslacht C. (Hardimyia) Ferguson, 1926
          • Ondergeslacht C. (Neplas) Porter, 1927
          • Ondergeslacht C. (Neploneura) Hippa, 1978
          • Ondergeslacht C. (Spheginoides) Szilady, 1939
          • Ondergeslacht C. (Syrittoxylota) Hippa, 1978
          • Ondergeslacht C. (Xylotina) Hippa, 1978
          • Ondergeslacht C. (Xylotodes) Shannon, 1926
          • Ondergeslacht C. (Xylotomima) Shannon, 1926
        • Geslacht Hadromyia
          • Ondergeslacht H. (Chrysosomidia) Curran, 1934
          • Ondergeslacht H. (Hadromyia) Williston, 1882
        • Geslacht Macrometopia Philippi, 1865
        • Geslacht Pocota Lepeletier & Serville, 1828
        • Geslacht Sterphus (=Tatuomyia, Zonemyia)
          • Ondergeslacht S. (Ceriogaster) Williston, 1888
          • Ondergeslacht S. (Crepidomyia) Shannon, 1926
          • Ondergeslacht S. (Mutillimyia) Hull, 1943
          • Ondergeslacht S. (Sterphus) Philippi, 1865
          • Ondergeslacht S. (Telus) Thompson, 1973
        • Geslacht Xylota (=Zelima)
          • Ondergeslacht X. (Ameroxylota) Hippa, 1978
          • Ondergeslacht X. (Brachypalpoides) Hippa, 1978
          • Ondergeslacht X. (Hovaxylota) Keiser, 1971
          • Ondergeslacht X. (Sterphoides) Hippa, 1978
          • Ondergeslacht X. (Xylota) Meigen, 1822
    • Tribus Rhingiini (=Cheilosiini Cockerell, 1917)
      • Subtribus Cheilosiina
        • Geslacht Cheilosia (=Cartosyrphus, Chilomyia)
          • Ondergeslacht C. (Cheilosia) Meigen, 1822
          • Ondergeslacht C. (Conicheila) Barkalov, 2002
          • Ondergeslacht C. (Convocheila) Barkalov, 2002
          • Ondergeslacht C. (Eucartosyrphus) Barkalov, 2002
          • Ondergeslacht C. (Floccocheila) Barkalov, 2002
          • Ondergeslacht C. (Montanocheila) Barkalov, 2002
          • Ondergeslacht C. (Nephomyia) Matsumura, 1916
          • Ondergeslacht C. (Pollinocheila) Barkalov, 2002
          • Ondergeslacht C. (Rubrocheila) Barkalov, 2002
        • Geslacht Endoiasimyia Bigot, 1882 (=Sonanomyia)
        • Geslacht Ferdinandea Rondani, 1844
        • Geslacht Hiatomyia Shannon, 1922
        • Geslacht Portevinia Goffe, 1944
        • Geslacht Taeniochilosia Oldenberg, 1916
      • Subtribus Pelecocerina
        • Geslacht Ischyroptera Pokorny, 1887
        • Geslacht Macropelecocera Stackelberg, 1952
        • Geslacht Pelecocera (=Euceratomyia)
        • Geslacht Psarochilosia Stackelberg, 1952
      • Subtribus Psarina
        • Geslacht Psarus Latreille, 1804
      • Subtribus Rhingiina
        • Geslacht Rhingia
          • Ondergeslacht R. (Eorhingia) Hull, 1949
          • Ondergeslacht R. (Rhingia) Scopoli, 1763
    • Tribus Volucellini
      • Geslacht Copestylum (=Camerania, Glaurotricha)
        • Ondergeslacht C. (Apophysophora) Williston, 1888
        • Ondergeslacht C. (Copestylum) Macquart, 1846
        • Ondergeslacht C. (Lepidopsis) Curran, 1925
        • Ondergeslacht C. (Megametopon) Giglio-Tos, 1891
        • Ondergeslacht C. (Phalacromyia)
        • Ondergeslacht C. (Tachinosyrphus) Hull, 1936
        • Ondergeslacht C. (Viereckomyia) Curran, 1925
        • Ondergeslacht C. (Volosyrpha) Shannon, 1928
        • Ondergeslacht C. (Volucellosia) Curran, 1930
      • Geslacht Graptomyza Wiedemann, 1820 (=Baryterocera, Ptilostylomyia)
      • Geslacht Ornidia Lepeletier & Serville, 1828
      • Geslacht Volucella Geoffroy, 1762 (=Temnocera)
  • Onderfamilie Microdontinae
    • Tribus Microdontini
      • Geslacht Afromicrodon Thompson, 2008[7]
      • Geslacht Archimicrodon
        • Ondergeslacht A. (Archimicrodon) Hull, 1945[8]
        • Ondergeslacht A. (Hovamicrodon) Keiser, 1971[7]
      • Geslacht Aristosyrphus (=Protoceratophya)
        • Ondergeslacht A. (Aristosyrphus) Curran, 1941
        • Ondergeslacht A. (Eurypterosyrphus) Barretto & Lane, 1947
      • Geslacht Bardistopus Mann, 1920[8]
      • Geslacht Carreramyia Doesburg, 1966[9]
      • Geslacht Ceratophya Wiedemann, 1824[8]
      • Geslacht Ceratrichomyia Séguy, 1951
      • Geslacht Ceriomicrodon Hull, 1937[10]
      • Geslacht Cervicorniphora Hull, 1945[11]
      • Geslacht Chrysidimyia Hull, 1937[7][12]
      • Geslacht Domodon Reemer, 2013
      • Geslacht Furcantenna Cheng, 2008[7]
      • Geslacht Heliodon Reemer, 2013
      • Geslacht Hypselosyrphus Hull, 1937[10]
      • Geslacht Indascia Keiser, 1958[8]
      • Geslacht Kryptopyga Hull, 1944[7]
      • Geslacht Laetodon Reemer, 2013
      • Geslacht Masarygus Brethes, 1909
      • Geslacht Menidon Reemer, 2013
      • Geslacht Mermerizon Reemer, 2013
      • Geslacht Metadon Reemer, 2013
      • Geslacht Microdon
        • Ondergeslacht M. (Chymophila) Macquart, 1834 (=Eumicrodon)[8]
        • Ondergeslacht M. (Dimeraspis) Newman, 1838
        • Ondergeslacht M. (Megodon) Keiser, 1971
        • Ondergeslacht M. (Microdon) Meigen, 1803
        • Ondergeslacht M. (Myiacerapis) Hull, 1949[7]
        • Ondergeslacht M. (Syrphipogon) Hull, 1937[7][12]
      • Geslacht Mixogaster Macquart, 1842
      • Geslacht Nothomicrodon Wheeler, 1924
      • Geslacht Oligeriops Hull, 1937[10][7]
      • Geslacht Omegasyrphus Giglio-Tos, 1891[8]
      • Geslacht Paragodon Thompson, 1969
      • Geslacht Paramicrodon Meijere, 1913 (=Myxogasteroides, Nannomyrmecomyia, Syrphinella)
      • Geslacht Paramixogaster Brunetti, 1923 (=Paramixogasteroides, Tanaopicera)
      • Geslacht Parocyptamus Shiraki, 1930[7]
      • Geslacht Peradon Reemer, 2013
      • Geslacht Piruwa Reemer, 2013
      • Geslacht Pseudomicrodon Hull, 1937[10][7]
      • Geslacht Ptilobactrum Bezzi, 1915[7]
      • Geslacht Rhoga Walker, 1857 (=Papiliomyia)[8]
      • Geslacht Rhopalosyrphus Giglio-Tos, 1891 (=Holmbergia)
      • Geslacht Schizoceratomyia Carrera, Lopes & Lane, 1947 (=Johnsoniodon)
      • Geslacht Serichlamys Curran, 1925
      • Geslacht Stipomorpha Hull, 1945
      • Geslacht Sulcodon Reemer, 2013
      • Geslacht Surimyia Reemer, 2008[7][13]
      • Geslacht Thompsodon Reemer, 2013
      • Geslacht Ubristes Walker, 1852 (=Hypselosyrphus, Stipomorpha)[8]
    • Tribus Spheginobacchini
      • Geslacht Spheginobaccha Shiraki, 1930 de Meijere, 1908[7]
  • Onderfamilie Pipizinae
    • Geslacht Cryptopipiza Mutin, 1998
    • Geslacht Heringia (=Cnemodon)
    • Geslacht †Oligopipiza Nidergas, Hadrava, Nel et al., 2018
    • Geslacht Pipiza Fallén, 1810 (=Pseudopipiza)
    • Geslacht Pipizella Rondani, 1856
    • Geslacht Trichopsomyia Williston, 1888 (=Halictomyia)
    • Geslacht Triglyphus Loew, 1840
  • Onderfamilie Syrphinae
    • Tribus Bacchini (=Melanostomatini)
      • Geslacht Argentinomyia Lynch Arribalzaga, 1891 (=Braziliana, Rhysops)
      • Geslacht Baccha Fabricius, 1805
      • Geslacht Leucopodella Hull, 1949
      • Geslacht Melanostoma Schiner, 1860 (=Plesia)
      • Geslacht Platycheirus (=Stenocheilosia)
        • Ondergeslacht P. (Carposcalis) Enderlein, 1938
        • Ondergeslacht P. (Eocheilosia) Hull, 1949
        • Ondergeslacht P. (Pachysphyria) Enderlein, 1938
        • Ondergeslacht P. (Platycheirus) Lepeletier & Serville, 1828
        • Ondergeslacht P. (Pseudoplatychirus) Doesburg, 1955
      • Geslacht Pyrophaena Schiner, 1860
      • Geslacht Rohdendorfia Smirnov, 1924
      • Geslacht Spazigaster Rondani, 1843
      • Geslacht Syrphocheilosia Stackelberg, 1864
      • Geslacht Talahua Fluke, 1945
      • Geslacht Tuberculanostoma Fluke, 1943
      • Geslacht Xanthandrus (=Indosyrphus)
        • Ondergeslacht X. (Afroxanthandrus) Kassebeer, 2000
        • Ondergeslacht X. (Androsyrphus) Thompson, 1981
        • Ondergeslacht X. (Xanthandrus) Verrall, 1901
    • Tribus Paragini
      • Geslacht Paragus
        • Ondergeslacht P. (Afroparagus) Vujić & Radenković, 2008
        • Ondergeslacht P. (Pandasyopthalmus) Stuckenberg, 1954
        • Ondergeslacht P. (Paragus) Latreille, 1804
        • Ondergeslacht P. (Serratoparagus) Vujić & Radenković, 2008
    • Tribus Syrphini (=Chrysotoxini) Opmerking: In Mengual et al. (2008)[14] wordt deze tribus in twee groepen gesplist.
      • Syrphini (Groep 1)
        • Geslacht Afrosyrphus Curran, 1927
        • Geslacht Betasyrphus Matsumura, 1917
        • Geslacht Chrysotoxum Meigen, 1803 (=Mulio)
        • Geslacht Dasysyrphus Enderlein, 1938
        • Geslacht Didea Macquart, 1834
        • Geslacht Dideoides Brunetti, 1908 (=Malayomyia)
        • Geslacht Dideopsis Matsumura, 1917
        • Geslacht Epistrophe Walker, 1852 (=Eristalosyrphus)
        • Geslacht Epistrophella (Dusek & Laska 1967)
        • Geslacht Eriozona Schiner, 1860
        • Geslacht Eupeodes
          • Ondergeslacht E. (Eupeodes) Osten Sacken, 1877
          • Ondergeslacht E. (Macrosyrphus) Matsumura, 1917
          • Ondergeslacht E. (Metasyrphus) Matsumura, 1917
        • Geslacht Fagisyrphus Dusek & Laska, 1967
        • Geslacht Flavizona Huo, 2010[15]
        • Geslacht Ischiodon Sack, 1913
        • Geslacht Lapposyrphus Dusek & Laska, 1967
        • Geslacht Leucozona
          • Ondergeslacht L. (Ischyrosyrphus) Bigot, 1882
          • Ondergeslacht L. (Leucozona) Schiner, 1860
        • Geslacht Megasyrphus Dusek & Laska 1967
        • Geslacht Melangyna (=Mesosyrphus, Stenosyrphus)
          • Ondergeslacht M. (Austrosyrphus) Vockeroth, 1969
          • Ondergeslacht M. (Melangyna) Verrall, 1901
          • Ondergeslacht M. (Melanosyrphus) Vockeroth, 1969
        • Geslacht Meligramma Frey, 1946
        • Geslacht Notosyrphus Vockeroth, 1969
        • Geslacht Parasyrphus Matsumura, 1917
        • Geslacht Pseudodoros
          • Ondergeslacht P. (Dioprosopa) Hull, 1949
          • Ondergeslacht P. (Pseudodoros) Matsumura, 1903
        • Geslacht Scaeva (=Catabomba)
          • Ondergeslacht S. (Scaeva) Fabricius, 1805
          • Ondergeslacht S. (Semiscaeva) Kuznetsov, 1985
        • Geslacht Simosyrphus Bigot, 1882
        • Geslacht Syrphus Fabricius, 1775
        • Geslacht Xanthogramma Schiner, 1860 (=Olbiosyrphus)
      • Syrphini (Groep 2)
        • Geslacht Anu Thompson, 2008
        • Geslacht Allobacha Curran, 1928 (=Ptileuria)
        • Geslacht Allograpta (=Metepistrophe, Microsphaerophoria, Miogramma, Oligorhina)
          • Ondergeslacht A. (Allograpta) Osten Sacken, 1875
          • Ondergeslacht A. (Antillus) Vockeroth, 1969
          • Ondergeslacht A. (Claraplumula) Shannon, 1927
          • Ondergeslacht A. (Costarica) Mengual & Thompson, 2009
          • Ondergeslacht A. (Fazia) Shannon, 1927
          • Ondergeslacht A. (Rhinoprosopa) Hull, 1942
        • Geslacht Anu Thompson, 2008
        • Geslacht Asarkina
          • Ondergeslacht A. (Achoanus) Munro, 1924
          • Ondergeslacht A. (Asarkina) Macquart, 1834
        • Geslacht Citrogramma Vockeroth, 1969
        • Geslacht Eosalpingogaster Hull, 1949b
        • Geslacht Eosphaerophoria Frey, 1946 (=Tambavanna)[16]
        • Geslacht Episyrphus
          • Ondergeslacht E. (Asiobaccha) Violovitch, 1976
          • Ondergeslacht E. (Episyrphus) Matsumura & Adachi, 1917
        • Geslacht Exallandra Vockeroth, 1969
        • Geslacht Giluwea Vockeroth, 1969
        • Geslacht Meliscaeva Frey, 1946
        • Geslacht Ocyptamus
          • Ondergeslacht O. (Atylobaccha) Hull, 1949
          • Ondergeslacht O. (Aulacibaccha) Hull, 1949
          • Ondergeslacht O. (Calostigma) Shannon, 1927
          • Ondergeslacht O. (Hermesomyia) Vockeroth, 1969
          • Ondergeslacht O. (Hybobathus) Enderlein, 1937
          • Ondergeslacht O. (Mimocalla) Hull, 1943
          • Ondergeslacht O. (Ocyptamus) Macquart, 1834
          • Ondergeslacht O. (Orphnabaccha) Hull, 1949
          • Ondergeslacht O. (Pelecinobaccha) Shannon, 1927
          • Ondergeslacht O. (Pipunculosyrphus) Hull, 1937
          • Ondergeslacht O. (Pseudoscaeva) Vockeroth, 1969
          • Ondergeslacht O. (Styxia) Hull, 1943
          • Ondergeslacht O. (Therantha) Hull, 1943
        • Geslacht Salpingogaster Schiner, 1868
        • Geslacht Sphaerophoria
          • Ondergeslacht S. (Loveridgeana) van Doesburg & van Doesburg, 1976
          • Ondergeslacht S. (Sphaerophoria) Lepeletier & Serville, 1828
      • Syrphini (Groep niet bepaald)
        • Geslacht Agnisyrphus Ghorpade, 1994
        • Geslacht Asiodidea Stackelberg, 1930
        • Geslacht Dideomima Vockeroth, 1969
        • Geslacht Doros Meigen, 1803
        • Geslacht Lamellidorsum Huo & Zheng, 2005
        • Geslacht Pelloloma Vockeroth, 1973
        • Geslacht Rhinobaccha Meijere, 1908
        • Geslacht Vockerothiella Ghorpade, 1994
    • Tribus Toxomerini
      • Geslacht Toxomerus Macquart, 1855 (=Antiops, Mesogramma, Mesograpta, Mitrosphen)

Geslachten en soorten

Er zijn wereldwijd tweehonderd geslachten met in totaal zo'n zesduizend soorten beschreven, waarvan er zo'n 500 in Europa voorkomen. Onderstaand afbeeldingen van enkele algemene soorten van de ruim 250 a 300 soorten die in Nederland en België voorkomen. Klik op de Nederlandse naam om naar het artikel te gaan.

Geslachtenoverzicht

De geslachten met gedefinieerde pagina staan hieronder vermeld met het (globaal) aantal soorten tussen haakjes.

Halvemaanzweefvliegen Fabricius, 1805

In Nederland waargenomen soorten

Externe links

  • Overzicht Syrphidae op waarneming.nl
  • Fotogids Syrphidae op waarneming.nl

Literatuur

  • Goot, V.S. van der, 1981. De zweefvliegen van Noordwest-Europa en Europees Rusland, in het bijzonder de Benelux. - Bibl. K. Ned. Natuurh. Veren. 32: 1-274.
  • Reemer, M., Willem Renema, Wouter van Steenis, Theo Zeegers, Aat Barendregt, John T. Smit, Mark P. van Veen, Jeroen van Steenis en Laurens J.J.M. van der Leij. De Nederlandse zweefvliegen. Nederlandse Fauna 8, ISBN 9789050112901, EIS Nederland & Naturalis, 2009.
  • Reemer, M. Zweefvliegen Veldgids, Jeugdbondsuitgeverij 2000, ISBN 90-5107-035-7, geheel vernieuwde 2e druk 2000.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Nederlands Soortenregister 9-12-09 [1]
  2. Reemer M. e.a., De Nederlandse zweefvliegen, 2009
  3. a b Zweefvliegen sterven steeds sneller uit. Nature Today (16 april 2024).
  4. a b (en) Zeegers, Th., Van Steenis, W., Reemer, M., Smit, J.T. (2024). Drastic acceleration of the extinction rate of hoverflies (Diptera: Syrphidae) in the Netherlands in recent decades, contrary to wild bees (Hymenoptera: Anthophila). Journaal van Syrphidae 3 (1): 1-11. ISSN:2949-6748. DOI:https://doi.org/10.55710/1/YDSJ1547.
  5. Johnson, Charles W. (1898). Diptera collected by Dr. A. Donaldson Smith in Somaliland, eastern Africa. Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia 50: 157–164. Geraadpleegd op 21 October 2016.
  6. Doczkal, Dieter, Radenković, Snežana, Lyneborg, Leif, Pape, Thomas (2016). Taxonomic revision of the Afrotropical genus Megatrigon Johnson, 1898 (Diptera: Syrphidae). European Journal of Taxonomy 238: 1–36. ISSN: 2118-9773. Geraadpleegd op 21 October 2016.
  7. a b c d e f g h i j k l m Cheng X-Y, Thompson FC (2008) A generic conspectus of the Microdontinae (Diptera: Syrphidae) with the description of two new genera from Africa and China. Zootaxa 1879: 21–48.
  8. a b c d e f g h Ondergeslacht van Microdon in BDWD en geslacht in Cheng & Thomson (2008).
  9. Treated as a synonym of Microdon by BDWD but as a genus in Cheng & Thompson (2008).
  10. a b c d Hull, Frank. M (1937). New Species of Exotic Syrphid Flies (PDF Adobe Acrobat). Psyche 44 (1–2): 12–32. DOI: 10.1155/1937/46960. Geraadpleegd op 25 mei 2018.
  11. Proposed as a synonym for Microdon by Cheng & Thompson (2008) and reported as such by BDWD.
  12. a b Hull, Frank. M (1937). A megamorphic and two curious mimetic flies (PDF Adobe Acrobat). Psyche 44 (4): 116–121. DOI: 10.1155/1937/67124. Geraadpleegd op 25 mei 2018.
  13. Reemer, Menno (2008). Surimyia a new genus of Microdontinae, with notes on Paragodon Thompson, 1969 (Diptera, Syrphidae) (PDF). Zoologische Mededelingen 82: 177–188.
  14. *Mengual, X., Gunilla Ståhls, Santos Rojo (2008). First phylogeny of predatory flower flies (Diptera, Syrphidae, Syrphinae) using mitochondrial COI and nuclear 28S rRNA genes: conflict and congruence with the current tribal classification. Cladistics 24 (4): 543–562. DOI: 10.1111/j.1096-0031.2008.00200.x. Gearchiveerd van origineel op 2009-04-092009-04-09. Geraadpleegd op 2020-11-112009-10-19.
  15. Huo, Ke-Ke, Shi, Fu-Min (2010). Flavizona (Huo), a new genus of Syrphini from China, with a key to genera of Syrphini in China. Zootaxa 2428: 47–54. DOI: 10.11646/zootaxa.2428.1.4.
  16. Mengual, X, Ghorpadé, K (2010). The flower fly genus Eosphaerophoria Frey (Diptera, Syrphidae). ZooKeys 33: 39–80. DOI: 10.3897/zookeys.33.298.