Seven Days in May

MuzikaJerry GoldsmithFotografijaEllsworth Fredricks A.S.C.MontažaFerris WebsterStudioSeven Arts Productions
John Frankenheimer - Joel Productions Inc.DistribucijaParamount PicturesDatum(i) premijereTrajanje118 min.Zemlja Sjedinjene DržaveJezikengleskiBudžet2,2 mil. $ (proc.)Bruto prihod3,650.000 $ (procjene za SAD i Kanadu)^[1]

Seven Days in May je američki crno-bijeli igrani film snimljen 1964. godine u režiji Johna Frankenheimera, poznat kao jedan od najznačajnijih hollywoodski ostvarenja na temu politike.

Predstavlja adaptaciju istoimenog romana Fletchera Knebela i Charlesa W. Baileya II, objavljenog 1962. godine i inspiriranog tada aktualnim Hladnim ratom, a koji je tada izazivao sve žešće rasprave između golubova i jastrebova u američkoj javnosti. Radnja je smještena u 1970-e, odnosno (tada) blisku budućnost, nedugo nakon što je američka vlada na čelu sa predsjednikom Lymanom (čiji lik tumači Fredric March) sklopila sporazum o razoružanju sa Sovjetskim Savezom, a koji je izazvao negativne ekonomske posljedice i kritike da je sigurnost zemlje dovedena u pitanju, a u čemu prednjači popularni i karizmatski zrakoplovni general Scott (koga glumi Burt Lancaster). Protagonist, koga glumi Kirk Douglas, je marinski pukovnik Jiggs Casey, jedan od pentagonskih funkcionara koji se intimno slaže sa Scottom, ali koji, kada sa užasom shvati da on zajedno sa grupom oficira i civilnih političara planira državni udar, odlučuje o svemu obavijestiti predsjednika.

Seven Days in May je Frankenheimer režirao nedugo nakon velikog uspjeha Mandžurijskog kandidata, hladnoratovskog trilera koji je također kao motiv imao zavjeru za obaranje američke vlade. Prilikom produkcije je uživao logističku i drugu podršku predsjednika Kennedyja, koji mu je bio blizak prijatelj te "posudio" Bijelu kuću kao lokaciju za snimanje. Frankenheimer za ulogu generala Scotta (za čiji se lik vjeruje da je temeljen na kontroverznom generalu Edwinu Walkeru) ispočetka nije htio angažirati Lancastera, s obzirom na loša iskustva sa snimanja Ptičara iz Alcatraza; na tome je, pak, inzistirao Lancasterov prijatelj Kirk Douglas, koji je bio jedan od producenata; na kraju su se, na sveopće iznenađenje, Lancaster i Frankenheimer ne samo dobro složili na setu, nego postali i doživotni prijatelji. Frankenheimer se također oslonio na usluge brojnih glumaca i celebrityja koji su nastupili u cameo ulozi; među njima se najviše ističe slavni producent John Houseman kome je to bio glumački debi. Frankenheimer se pokazao i prilično domišljatim kada je trebalo publici pokazati da se film događa u bliskoj budućnosti - automobili u filmu su strane proizvodnje i za tadašnju američku publiku "egzotičnog" dizajna, u filmu se koristi koncept videokonferencije, a vojnici koriste jurišne puške M16 koje su tek nedavno ušle u službu.

Tokom produkcije se zbio atentat u kome je Kennedy ubijen, a što je temu filma učinilo dodatno aktualnom, odnosno mračni scenario zapleta još uvjerljivijim. Kasnije je film postao i predmetom pažnje teoretičara zavjere, odnosno špekulacija da je Kennedy preko njega pokušao indirektno javnost upozoriti na zavjeru kojoj je i sam postao žrtva.

Kritičari su kasnije, pak, prilično hvalili Frankenheimerovu režiju, odnosno stil koji je u mnogo čemu bio drukčiji od Mandžurijskog kandidata; u njemu se zbivanja prikazuju na "hladan" i "klinički" način, u stilu televizijske dokudrame, a bez tradicionalne muzičke podloge ili akcijskih scena. Posebno se isticalo i to da su i pozitivci i negativci u filmu prikazani kao američki patrioti, odnosno da je negativcima dana prilika da publici iskažu razloge za svoje postupke.

Godine 1994. je u produkciji kablovske televizije HBO snimljen remake pod naslovom The Enemy Within sa Forestom Whitakerom u glavnoj ulozi.

Glumačka postava

Burt Lancaster ... General James Mattoon Scott Kirk Douglas ... Pukovnik Jiggs Casey Fredric March ... Predsjednik Jordan Lyman Ava Gardner ... Eleanor Holbrook Edmond O'Brien ... Senator Ray Clark Martin Balsam ... Paul Girard, predsjednikov pomoćnik

Andrew Duggan ... Pukovnik Mutt Henderson, prijatelja Jiggsa Caseya Hugh Marlowe ... Harold McPherson, TV komentator Whit Bissell ... Senator Fred Prentice, zavjerenik Helen Kleeb ... Esther Townsend, predsjednikova sekretarica George Macready ... Chris Todd, član predsjednikovog kabineta Richard Anderson ... Pukovnik Ben Murdock, zavjerenik Bart Burns ... Art Corwin, načelnik Tajne službe

Govorne uloge nenavedene na špici (prema redoslijedu pojavljivanja)

• Malcolm Atterbury (Horace, predsjednikov ljejkar)
• Jack Mullaney (pipručnik Dorsey Grayson.")
• Charles Watts (Stu Dillard, washingtonski insajder)
• John Larkin (Pukovnik John Broderick, zavjerenik)
• Colette Jackson (Djevojka u Charlie'jevom baru, kraj tajne baze u Teksasu
• John Houseman (Viceadmiral Farley C. Barnswell, nesuđeni zavjerenik)
• Rodolfo Hoyos, Jr. (Kapetan Ortega, zapovjednik na mjestu zrakoplovne nesreće u Španiji)
• Fredd Wayne (Henry Whitney, službenik iz američke ambasade u Španiji)
• Tyler McVey (General Hardesty, zavjerenik)
• Ferris Webster [urednik knjige Seven Days in May] (General Barney Rutkowski)

Vidi još

• Fail-Safe

Izvori

Vanjske veze

• Seven Days in May na sajtu IMDb
• Seven Days in May u katalogu Američkog filmskog instituta
• Seven Days in May na filmskoj bazi podataka TCM
• Seven Days in May na AllMovie-u (en)
• Seven Days in May na Rotten Tomatoes-u (en)
• Seven Days in May^{[mrtav link]} at TV Guide (revised form of this 1987 write-up was originally published in The Motion Picture Guide)