Tahipneja
| Tahipneja | |
|---|---|
lat. | tachypnoea |
| Klasifikacija i eksterni resursi | |
| ICD-10 | R06.0 |
| ICD-9 | 786.06 |
[uredi na Vikipodacima] | |
Tahipneja od (grč. ταχυπνοια, tachypnoia, brzo disanje, lat. tachypnoea) je ubrzano plitko disanje, bez većeg povećanja respiratornog volumena.[1]
Etiologija
Najčešće uzroci tahipneje su;[2]
- Povećana potreba organizma za kiseonikom (u toku vežbanja, groznice),
- Poremećaj acido-bazne ravnoteže u krvi,
- Smanjena isporuke kiseonika tkivima (kardiovaskularne bolesti),
- Smanjene koncentracije kiseonika u udahnutom vazduhu (npr. boravak na visini)
- Poremećaji respiratorne kontrole (psihičko uzbuđenje)
- Restriktivne plućne bolesti, odnosno bolesti sa smanjenom mogućnošću širenja pluća (npr. sarkoidoza pluća, idiopatske plućne fibroze, pneumokonioze itd).
Patofiziologija
Tahipneja prema mehanizmu nastanka može biti fiziološka ili patološka.[3][4]
- Fiziološke tahipneja, se može javiti u toku fizičkih (radnih) i sportskih aktivnosti, u toku trudnoće, jačih emocionalnih doživljaja.
- Patološki tahipneje, se može javiti u toku trovanja ugljen-monoksidom, bolestima, bolestima pluća i kardivaskularnog sistema, nakon povreda grudnog koša, hemotoraksa, pneumotoraksa, krvnih bolesti itd.
Razlike između normalnog disanja i tahipneje Parametar Normalno disanje Tahipneja Frekvencija 10-16/minuti 20-40/minuti Ritam Ujednačen Izraženo ubrzano Dubina Ujednačena Plitko Čujnost Tiho Čujno (dahtanje)
Izvori
- ↑ Martin, Elizabeth A (ed.) (2003). Oxford concise medical dictionary (6th ed. w. corrections & new cover) Oxford University Press. pp. 333-4. ISBN 0-19-860753-9
- ↑ (es) Posts Tagged ‘taquipnea’ Tema 8. Aparato respiratorio – Exploración Arhivirano 2010-04-10 na Wayback Machine-u
- ↑ Arthur C. Guyton Medicinska fiziologija, Medicinska knjiga-Beograd-Zagreb 1990
- ↑ Armstrong, H. G. (1943). Principles and Practice of Aviation Medicine (Second ed.). Baltimore,: The Williams & Wilkins Company.
- p
- r
- u
(lat. eupnea) - normalno disanje
(lat. apnoea) - prestanak disanja
(lat. bradypnoea) - nenormalno usporen ritam disanja
(lat. dyspnoea) — otežano disanje, zaptiv
(lat. dyspnoea) — produbljeno disanje
(lat. hyperpnea) — ubrzano i duboko disanje
(lat. hyperventilatio) — duboko i ubrzano disanje koje prevazilazi potrebe i dovodi do smanjenja ugljen-dioksida u krvi
(lat. hypopnoea) — sporo i plitko disanje
(lat. hypoventilatio) — usporeno disanje sa povećanjem ugljen-dioksida u krvi
fizička manifestacija poremećaja disanja
(lat. tachypnoea) — nenormalno ubrzano disanje
