Ölümden sonra yaşam

Ölümden sonraki yaşam; din, felsefe ve mitolojide insanın dünyadaki fiziksel yaşamını tamamladıktan sonra ruh veya bilinç hâlinde sürdürdüğüne inanılan hayat. Öteki dünya ve İslam kökenli bir terim olan ahiret kavramları Türkçede, ölümden sonraki yaşamın sürdürüldüğüne inanılan mekanı tanımlamakta kullanılır.[1]

Ölümden sonraki yaşamla ilgili kavramlar maddeci olmayan, spiritüalist ve dinsel inançlarla ilgilidirler. Bu inançlarda yer bulan ölümden sonra bir yaşamın olduğuna ilişkin en başta gelen temel, ruhun ölümsüzlüğü inancıdır. Bundan başka, ölümden sonraki yaşamın ruhun ölümsüzlüğüne bağlı olmayıp, yalnızca ölmüş kişilerin dirilmeleri şeklinde gerçekleşeceğini savunan inanç da vardır.[2]

Ruhun ölümsüzlüğü inancı

Genel olarak dinsel inançlar insanın bedeninde onu yaşatan bir ruh bulunduğu inancını kabul ederler. Bu konuda istisnalar olmakla birlikte, insandaki bu ruhun bilinç taşıdığı ve insanın kişiliğiyle ilgili her şeyin bu ruhta bulunduğu kabul edilir. Ruh kişinin içindeki öz varlığını oluşturarak, düşünür, hisseder, sever, nefret eder, karar verir. Bu şekilde ruh insanın öz kişiliği olup, beden yalnızca ruha giydirilmiş bir elbise gibidir. İnsandaki bu ruhun ölümsüz olduğu ve insan öldüğünde bedeninden ayrılarak öbür alem veya ahiret olarak adlandırılan bir yere gittiği inancı kabul edilir. Bu yerin adı, batıda limbus olarak adlandırılan berzah alemidir. İnsan ruhu, limbus ya da berzah aleminde geçici olarak kıyamete kadar kalma süresi bittikten sonra, son ilahi bir yargılamadan geçecek ve bunun sonucunda sonsuza dek cennet ya da cehennemde kalmayı hakedecektir. Cehennemde kalma bazı durumlarda geçici bir süre içindir ve ruh günahlarının cezasını çektikten sonra cennete alınacaktır. Katolik inancında bu Araf (Purgatory) benzeri ara bir yerdir. Dinsel inançların farklılıklarına göre ruhun, bütün bunları ya bedensiz olarak ya da ruhun tekrar bedeniyle birleşmesinden sonra yaşayacağına inanılır. Dinsel yöndeki bu inançların kaynağı genellikle iki temele dayanır. Bunlardan biri yazılı kaynaklardır. Diğer temel ise metafizik deneyimlerdir.

Kutsal kitaplarda

Ölümden sonraki yaşamla ilgili bir temel, dinsel inançların kutsal kitaplarından bu yönde yapılan yorumlardır. Genel anlamda dinsel yöndeki bu tür inançlara göre, öbür dünya ya da ahirete ilişkin, Berzah (Limbus), Cehennem (Hell), Cennet (Heaven-Paradise) gibi durumların yaşanması için ruhun bedenini terk etmiş olması gerekmektedir. Bütün bunların olabilmesi için ruhun insan bedeninden ayrılması bir zorunluluktur. Dinsel inançlara göre, ölen kişi bunları hem bedeni ve hem de ruhuyla birlikte yaşamaz. Çünkü ölmüş birinin bedeni hala bu Dünya'da bulunmaktadır ve yıllar sonra bile bu kişinin kemiklerinin, bulunduğu mezarda uzun zaman çürümeden kaldığı ve öbür aleme gitmediği bilindiğinden dolayı, bütün bunları yalnızca kişinin ruhunun yaşayacağına inanılır.[3]

Rüyalar

Bu inançlardaki ikinci bir temel dayanak ise, kişilerin yaşadıkları ve doğaüstü olarak gördükleri olaylardan çıkardıkları sonuçlardır. Bu dinsel içerikli doğaüstü olayların başında, kişilerin gördükleri normal olmayan, yapay rüyalar gelmektedir. İçerikleri birbirlerinden çok farklı olabilen bu rüyalarda, rüyaları gören kişiler genellikle rüyalarında önceden bu dünyada yaşamış ve ölmüş kişileri görürler. Ve rüyalarından uyandıklarında, bu kişilerden rüyalarında aldıkları bilgilerin doğru çıktığını görmeleri, bu kişilere gördükleri rüyaların sıradan bir rüya olmadığı düşüncesini verir.[4] Sonuç olarak bu tür rüyaları gören kişiler, ölmüş kişileri bu rüyalarında sağ olarak gördüklerinden, bundan ölmüş kişilerin öbür âlemde yaşadıkları sonucunu çıkarmışlardır. Bunun sonucunda da ölmüş insanların yalnızca bedenlerinin öldüğüne, fakat ruhlarının ise öbür alemde yaşamaya devam ettikleri inancına sahip olmuşlardır.

Astral seyahat

Doğaüstü bir olay olarak deneyimlendiği gözlemlenen başka bir olay astral seyahattir. Bu durumun ortaya çıkışı, genellikle uyku-uyanıklık arası olarak adlandırılan ve kişinin uykuya dalarken ya da uykudan uyanırken yaşadığı bir deneyimdir. Kişi henüz derin uykuya dalmadığından, bu yaşadığı deneyimi bir rüya olmayıp, uyanıkken gerçekten yaşadığı bir olay olarak algılar.[5] Astral seyahat deneyimini yaşayan kişiler, ruhlarının bedenlerinden ayrılarak öbür dünya denilen bir yere gittiklerini görürler. Burada başka ruhlarla ve varlıklarla karşılaşırlar. Bunlar, melekler, cinler, ermiş kişilerin ruhları ya da kendi ölmüş yakınlarının ruhları şeklinde olabilir. Astral seyahatte mutlaka geriye bedene dönülür ve kişi yeniden kendisini yine astral seyahate çıktığı yer olan yatağında yatarken bulur. Kişi bu astral seyahat deneyimini evinde yatağında yatarken yaşamış olduğu halde, yine de yaşadığı bu deneyimden çıkardığı sonuç şudur: İnsan öldüğü zaman, ruhu yine astral seyahatte olduğu gibi bedenden ayrılır ve öbür aleme giderek yaşamaya devam eder şeklindedir.[6]

Bu konuda verilebilecek bir örnek ameliyat masasında yatan bazı hastaların yaşadıkları deneyimlerdir. Örneğin kalbi duran ve bir süre ölü olarak görülen bazı kişiler, daha sonra yeniden yaşama döndüklerinde başlarından geçenleri anlatmışlardır. Bu kişiler, ruhlarının bedenlerinden ayrıldığını, bir tünelin ucundan ışıklı bir bölgeye ulaştıklarını, burada bazı ruhani varlıklarla karşılaştıklarını ve yeniden geriye bedenlerine döndüklerini anlatmışlardır. Bu kişilerin yaşadıkları bu tür olaylar, ölüm-ötesi deneyimi ve ölüm döşeği vizyonları konularının kapsamındadırlar.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Afterlife | Definition, Belief, Religion, & Facts | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
  2. ^ "The afterlife - Life after death - CCEA - GCSE Religious Studies Revision - CCEA - BBC Bitesize". www.bbc.co.uk. 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
  3. ^ "Different Religions' Views on the Afterlife". www.ulc.org (İngilizce). 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
  4. ^ "The 7 Reasons Why You Dream About The Afterlife - Daphne Den" (İngilizce). 18 Ekim 2021. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
  5. ^ "How to Perform Astral Projection: 11 Steps (with Pictures)". wikiHow (İngilizce). 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
  6. ^ McKelvie, Callum; published, Benjamin Radford (25 Şubat 2022). "Astral Projection: Just a Mind Trip". livescience.com (İngilizce). 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
  7. ^ Mudgal, Varchasvi; Dhakad, Rashmi; Mathur, Rahul; Sardesai, Ujwal; Pal, Virendra; Mudgal, Varchasvi; Dhakad, Rashmi; Mathur, Rahul; Sardesai, Ujwal; Pal, Virendra (9 Ağustos 2021). "Astral Projection: A Strange Out-of-Body Experience in Dissociative Disorder". Cureus (İngilizce). 13 (8). doi:10.7759/cureus.17037. ISSN 2168-8184. 17 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024. 

Ayrıca bakınız

  • g
  • t
  • d
Ölümden sonra yaşam
İbrahimî
dinler
Yahudilik
Hıristiyanlık
İslam
Mormonizm
  • Göksel Krallık
  • Karasal Krallık
  • Telestial Krallık
  • Ruh dünyası
Mandaizm
  • Işık Dünyası
  • Karanlığın Dünyası
Avrupa
mitolojileri
Kelt
Finnik
Germen
Yunan
Slav
Doğu/Asya
dinleri
Budizm
  • Arzu Alemi
    • Cehennem
    • Pretaloka
    • Hayvanlar dünyası
    • İnsan dünyası
    • Asura
    • Cennet
  • Form Alemi
    • Brahmā dünyaları
  • Biçimsiz Diyar
  • Nirvana
  • Saf toprak
    • Sukhavati
Hinduizm
Jainizm
  • Üç Dünya
    • Urdhva Loka
    • Madhya Loka
    • Adho Loka
Sihizm
  • Sach Khand
Taoizm
  • Grotto-cennetler
Çin
Japonca
Zerdüştlük
Tengrizm
Diğerleri
Orta Amerikan
  • Mictlan
  • Tamoanchan
  • On Üç Cennet
  • Tlālōcān
  • Xibalba
Ova Kızılderilileri
  • Mutlu avlanma alanı
Tupi
  • Kötülüğün olmadığı topraklar
Vika
  • The Summerland
Teozofi
Eski Mısır
  • g
  • t
  • d
Din konseptleri
Tanrı anlayışları
Tanrı
Tanrı'nın varlığı
Yanlı
Karşı
Din metateorileri
Dini dil
Kötülük problemi
  • Augustinci teodise
  • Bütün olası dünyaların en iyisi
  • Euthyphron ikilemi
  • Tutarsız üçlü
  • İrenacı teodise
  • Doğal kötülük
  • Teodise
Din filozofları
İlgili maddeler
  • Portal
  • Kategori
  • g
  • t
  • d
Tanrı tasavvuru
Teizm
Türler
Kavramlar
Tekil ilah
inançları
İnanca göre
Kavramlar
...olarak Tanrı
  • Rızık veren
  • Şeytan
  • Zaman
Teslisçilik
  • Athanasios İtikadı
  • Comma Johanneum
  • Homoousion
  • Homoiousian
  • Kilise Babalarının teslis görüşleri
  • Özsel birlik
  • Perihoresis
  • Şahsi varlık
  • Teslis
    • Teslis formülü
    • Teslis kalkanı
  • Teslisçi evrenselcilik
Eskatoloji
Feminist
  • Budizm
  • Hinduizm
  • Hristiyanlık
  • İslam
  • Mormonluk
  • Yahudilik
Diğer kavramlar
  • Açık teizm
  • Bütün
  • Aristotelesçi görüş
  • Biniteryenizm
  • Egoteizm
  • Evrenin Ulu Mimarı
  • Faal akıl
  • Fenomenolojik tanımlama
  • Filon'un anlayışı
  • Hâricî teoloji
  • Hristiyanlıkta ulûhiyet
    • Son Zaman Azizleri
  • Hristiyanlıkta / İslam'da Tanrı'nın nitelikleri
  • Holokost
  • İlahi basitlik
  • İlahi mevcudiyet
  • İlk hareketsiz hareket ettirici
  • Kişileştirilmiş tanrı
  • Negatif ilahiyat
  • Olelbis
  • Süreç
  • Tian
  • Ulu Ruh
Tanrı adları
İnanca göre
Hinduizm
Hristiyanlık
İslam
Yahudilik
  • g
  • t
  • d
Ölüm ve ilgili konular
Tıpta
Hücre ölümü
Nekroz (Avasküler nekroz · Fibrinoid nekroz · Kangren · Kazeöz nekroz · Koagülasyon nekrozu · Likefaksiyon nekrozu · Yağ nekrozu) · Programlanmış hücre ölümü (Anoikis · Apoptoz · Fenoptoz · Nekroptoz · Otofaji · Paraptoz · Partanatoz · Piroptoz) · Otoliz · Eskar · Piknoz · Karyoreksis · Karyoliz · İntihar geni
Beyin ölümü · Can çekişme hırıltısı · Distanazi · EoLC · Klinik ölüm · Kürtaj · Lazarus sendromu · Organ bağışı · Otopsi · Ölümcül hastalık · Ölüm şekli · Ötanazi
Ölümlülük
Anne ölümü · Bebek ölümü · Çocuk ölümü · Gompertz–Makeham yasası · Karōshi · Memento mori · Mikromort · Ölüm oranı · Ölümsüzlük · Perinatal ölüm · Yasal ölüm
Ölüm sonrası
Beden
Aşamalar
Muhafaza
Kriyoprezervasyon · Kriyonik · Tahnit · Mumya · Plastinasyon
Bertaraf
Defin · Kremasyon · Parçalama · Promesyon · Alkalin hidroliz
Kadavra bağışı · Kadavra spazmı · Tabut doğumu · Canlı dondurma bilimi · Lazarus refleksi · Rezomasyon · Tabut doğumu · Ölüm sertleşmesi · Diseksiyon · Post-mortem aralık
Diğer yönler
Ahiret · Ara durumu · Cenaze töreni · Gece nöbeti · Mezarlık · Üzüntü · Ölüm gelenekleri · Ölüm ilanı · Ölümden sonra yaşam · Yas
Normal ötesi
Beden dışı deneyim · Hayalet · Nekromansi · Ölüme yakın deneyimler · Ölüme yakın incelemeler · Reenkarnasyon araştırmaları · Seans
Yasal
Cinayet · Kürtaj hukuku · Medeni ölüm · Nekropolitika · Ölme hakkı · Ölüm belgesi · Ölüm cezası · Ölüm nedeni · Ölüm sırası · Ölüm varsayımı · Ölüm yasağı · Sorgu yargıcı · Soruşturma · Trust · Vasiyet
Alanlar
Adli patoloji · Biyostratonomi · Post-mortem fotoğrafçılık · Tanatoloji · Taponomi
Diğer
Darwin ödülleri · Fan ölümü · Gülmekten ölme · Hayvan itlafı · İntihar · Kurbanlar (Hayvan · İnsan) · İmha kampı · Karanlık turizm · Kasten öldürme · Nekrofili · Nekrofobi · Ölen ve dirilen ilah · Ölüm içgüdüsü · Ölü taklidi · Ölüm kaygısı · Ölümü kişileştirmek · Ölüm mangası · Ölüm şiiri · Ölüm tehdidi · Ölüm ve kültür · Ölüm uçuşları · Ölüm yürüyüşü · Ölüme merak sarmak · Psikopomp · Savaş · Soy tükenmesi · Soykırım · Şehit · Yardımlı intihar · Devlet cenaze töreni · Ölü sayısına göre doğal afetler listesi
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNF: cb11933750p (data)
  • LCCN: sh85052611
  • NKC: ph115824
  • NLI: 987007555557005171