İsveç Ulusal Bankası

59°19′54″K 18°03′56″D / 59.33167°K 18.06556°D / 59.33167; 18.06556Kuruluş1668 (355 yıl önce) (1668)Sahibi İsveçGovernörStefan IngvesPara birimiİsveç kronu
SEK (ISO 4217)Rezerv gereksimleriYokFaiz oranı1.0'den 1.75^[1]Faiz rezervi0.25'ten 1.0^[1]Aşırı rezerv faiziUygulanamaz (rezerv gereksinimi yok)ÖncelRiksens Ständers Bank (1866)
Stockholms Banco (1668)Websiteriksbank.se

İsveç Ulusal Bankası (İsveççe: Sveriges riksbank veya Riksbanken), İsveç'in merkez bankası ve dünyanın en eski merkez bankası.^[2] Banka, İsveç Merkez Bankası veya İsveç Bankası şeklinde de anılmaktadır.

Tarihi

Riksbank 1668 yılında kurulmuştur, öncülü 1656 yılında Johan Palmstruch tarafından kurulan Stockholms Banco veya diğer bir deyişle Bank of Palmstruch'dır. Stockholms Banco bankasının yönetimini İsveç Kralı seçmiş, bununla beraber banka özeldi; İsveç Kralı, Palmstruch'a bir mektup yazarak belirtilen düzenlemelere göre faaliyetlerine izin verdiğini belirmiştir. Ancak banka bir süre sonra iflas etmiş, Palmstruch bundan kendini sorumlu tutarak intihar etmeyi dahi düşünse de sonradan vazgeçmiştir. 17 Eylül 1668 yılında Palmstruch'ın banka yönetme ayrıcalığı, Riksens Ständers Bank'a devredilmiş ve dönemin parlamentosunun himayesinde yönetilmeye başlanmıştır. Stokholm Banco'nun başarısız olmasından ötürü, yeni banka Riksens Ständers Bank (Riksdag of the Estates) kuruluşunun direkt kontrolü altında yönetilmiş ve bu sayede Kral ile ilişkisi önlenmiştir. 1866 yılında yeni bir Riksdag kurulduğunda, bankanın adı Sveriges Riksbank olarak değiştirilmiş ve günümüzdeki adını almıştır.

İsveç parası 1931 yılına kadar altın ile desteklendi ve kâğıt-sertifikalar altın paralar ile değiştirilebilirdi. 1975'e kadar banka, İsveç anayasasına göre kâğıt-sertifikaları altına çevirmek zorundaydı. Ama 1931 yılında özel geçici bir yasayla banka bu yükümlülüğünden muaf bırakıldı. Bu yasa her yıl yenilenerek geçerliliğini sürdürdü, ta ki 1975 yılındaki yeni anayasada banka hükûmetten ayrılarak bağımsız bir organizasyon haline getirildi ve kâğıt-sertifika karşılığında altın değişimi bankanın yükümlülüklerinden biri değildi.^[3]

Kasım 1992'de, İsveç Kronunun sabit kur rejimi çöktü. Birkaç ay sonra, Ocak 1993'te, Riksbank Yönetim Kurulu dalgalı kur rejimini temel alan yeni bir para politikası rejimi geliştirdi ve bir enflasyon hedefi koydu. Bu politikalar, benzer şekilde, ağır kur dalgalanmaları tabi küçük bir açık ekonomi olurken, hangi enflasyon kontrol kapsamlı önceki deneyimi vardı. benzer bir şekilde ağır kur dalgalanmaları tabi küçük açık bir ekonomide enflasyon kontrolü konusundan geniş tecrübeleri olan Kanada Bankası'nın yardımlarından büyük ölçüde etkilenmiştir.^[4]

İsveç 1991-93 yıllarında, 1930'lardan beri en ciddi resesyonunu yaşadı. Bu resesyon, 1990'ların balında enflasyonu %2 civarına düşürdü. Enflasyon oranları düşük oranlarını 1990'ların sonuna kadar sürdürdü.

Nobel Ekonomi Ödülü

Nobel Ekonomi Ödülü, Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıldönümü olan 1968 yılında kurulmuş ve finanse edilmiş; ve o zamandan beri her yıl verilmektedir.^[5][6] Ödül töreni; geleneksel olarak Stokholm'da, Alfred Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık tarihinde yapılmaktadır.^[7]

Ayrıca bakınız

• Merkez bankası
• İsveç ekonomisi
• İsveç kronu
• İsveç Akademisi
• İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi

Kaynakça

Dış bağlantılar

• Sveriges Riksbank'ın İngilizce resmi sitesi(İsveççe) (İngilizce)
• 30 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.