Allport ölçeği

Allport'un Önyargı ve Ayrımcılık Ölçeği (Kısaca: Allport ölçeği) bir toplumda önyargı tezahürünün bir ölçüsüdür. Psikolog Gordon Allport tarafından 1954 yılında geliştirilmiştir.[1][2]

Ölçek

Allport'un Önyargı Ölçeği 1'den 5'e kadardır.

Gordon Allport önyargı ve ayrımcılık ölçeği
  1. Kötü söz söyleme: (ingilizcesi: Antilocution), bir iç grubun bir dış grupla ilgili olumsuz imajları özgürce iddia etmesiyle ortaya çıkar.Nefret söylemi, bu aşamanın en uç biçimidir.[2][3] Genellikle çoğunluk tarafından zararsız olarak görülür. Antilocution'un kendisi zararlı olmayabilir, ancak önyargı için daha ciddi çıkışlara zemin hazırlar (ayrıca bkz. Etnik mizah).
  2. Kaçınma: İç grup üyeleri dış gruptaki insanlardan aktif olarak kaçınır.[2] Doğrudan bir zarar amaçlanmayabilir, ancak psikolojik zarar genellikle izolasyon yoluyla ortaya çıkar (ayrıca bkz. Sosyal dışlanma).
  3. Ayrımcılık: Dış gruba karşı, fırsatlar ve hizmetler engellenerek ayrımcılık yapılır ve önyargı eyleme geçirilir.[2] Davranışlar, dış grubun hedeflerine ulaşmasını, eğitim almasını veya iş bulmasını vb. engelleyerek onları dezavantajlı duruma düşürme niyetine sahiptir. Örnekler arasında ABD'deki Jim Crow yasaları, Güney Afrika'daki Apartheid ve 1930'ların Almanya'sındaki Nürnberg Yasaları sayılabilir.
  4. Fiziksel Saldırı: İç grup, dış grubun mülkünü tahrip eder, yakar veya başka bir şekilde yok eder ve bireylere veya gruplara şiddetli saldırılar düzenler.[2] Dış grubun üyelerine fiziksel zarar verilir. Örnekler arasında Avrupa'da Yahudilere yönelik pogromlar, ABD'de siyahların linç edilmesi, Pakistan'da Hindulara ve Hindistan'da Müslümanlara yönelik devam eden şiddet yer almaktadır.
  5. Soykırım: Yok etme: İç grup, dış grubu yok etmeye veya ortadan kaldırmaya çalışır. İstenmeyen insan grubunun ya tamamını ya da büyük bir kısmını ortadan kaldırmaya çalışırlar.[2] Kamboçya soykırımı, Nazi Almanyası'ndaki Nihai Çözüm, Ruanda soykırımı ve Kuzey Amerika'daki Yerli Halkların Soykırımı (Kızılderili soykırımları) bunlara örnek olarak verilebilir.

Bu ölçek, bireyin dini inancının olgunluğunu ölçen Allport ve Ross'un (1967) Din Psikolojisi ile ilgili Dini Yönelim Ölçeği ile karıştırılmamalıdır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Allport, Gordon (1954). The Nature of Prejudice. Addison-Wesley. ISBN 0-201-00179-9.  Geçersiz |url-erişimi=registration (yardım)
  2. ^ a b c d e f Watson, Peter (2007). Psychology and Race. Transaction Publishers. ss. 45-46. ISBN 978-0-202-30929-3. 
  3. ^ Mullen, B.; Leader, T. (2005). "Linguistic factors: Antilocution, ethnophaulisms, ethnonyms, and other varieties of hate speech". Dovidio, J.F. (Ed.). On the Nature of Prejudice: Fifty Years After Allport. Wiley/Blackwell. ss. 192-208. ISBN 978-1-4051-2751-6. 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  • Indiana University-Purdue University Fort Wayne Indiana Üniversitesi-Purdue Üniversitesi Fort Wayne] Önyargının doğası üzerine üniversite notları. Erişim tarihi Şubat 2011
  • Challenging Homophobia ABD'de Kaliforniya'da homofobiye karşı eğitimde kullanılan ölçek.