Bükümlü dil

Bükümlü dil, çoklu dilbilgisel, sözdizimsel veya anlamsal özellikleri belirtmek için tek bir çekimsel morfem kullanma eğilimleriyle sondan eklemeli dillerden ayrılan bir tür sentetik dildir. Örneğin, İspanyolca comer fiili ("yemek") birinci tekil geçmiş zaman kipli comí ("Yedim") biçimine sahiptir; tek eki, her özellik için ayrı bir eke sahip olmak yerine, hem birinci tekil şahıs uyumunun özelliklerini hem de geçmiş zaman kipini temsil eder. Bükümlülüğün bir başka örneği Latince bonus ("iyi") kelimesidir. Biten -us eril cinsiyeti, yalın hali ve tekil sayıyı belirtir. Bu özelliklerden herhangi birinin değiştirilmesi, -us ekinin farklı bir ek ile değiştirilmesini gerektirir. Bonum biçiminde, -um bitişi eril tekil ve belirtme durumunu veya nötr tekil veya nötr belirtme hali ve tekil durumunu veya nötr yalın hal ve tekil durumu belirtmektedir.

Çekim

Çekim; çatı, dilek kipi, zaman, görünüş(aspekt), kişi, gramer cinsiyeti ve sayının bir kısmı veya tamamı hakkındaki bilgileri kodlamak için bir fiilin biçiminin değiştirilmesidir. Bükümlü bir dilde, bu bilgi parçalarından iki veya daha fazlası tek bir morfemde, tipik olarak bir sonekte aktarılabilir.

Örneğin, Fransızca'da fiil ekleri öznenin kişisi ve sayısı olduğu kadar çatı, zaman, görünüşe(aspekt) de bağlıdır. Bu, her biri aşağıdakilerin bir kısmını veya tamamını taşıyan, fiilin tipik olarak kırk beş farklı tek kelimelik biçimine yol açar:

  • dilek kipi (bildirme, istek, şart ve emir)
  • zaman (geçmiş, geniş ve gelecek)
  • görünüş (bitmişlik ve bitmemişlik)
  • kişi (birinci, ikinci, üçüncü), and
  • sayı (tekil veya çoğul)

Bu bilgi parçalarından herhangi birini diğerlerini değiştirmeden değiştirmek, farklı bir ek kullanmayı gerektirir, bu kaynaştırmanın temel özelliğidir. İngilizce'de iki çekimsel kaynaşma örneği vardır. -s fiil eki, şimdiki zamanın hem üçüncü şahıs hem de ilgili öznenin tekilliği ile birleşimini, yardımcı fiil içermeyen bir fiilde kullanılan -ed fiil eki ise hem süreç bildirmeyen görünüşü hem de geçmiş zamanı ifade eder.