Delhi

Delhi
Birlik toprağı ve Megakent
Delhi arması
Arma
ÜlkeHindistan Hindistan
İdare
 • ValiTejendra Khanna
 • Belediye başkanıKanwar Sain
Yüzölçümü
 • Birlik toprağı ve Megakent1484 km²
Rakım239 m
Nüfus
 (2001)
 • Birlik toprağı ve Megakent31,870,000
 • Yoğunluk11463/km²
 • Kent
15,9 milyon
Zaman dilimiUTC+05.30 (IST)
Resmî site
delhigovt.nic.in

Delhi (Hintçeदिल्ली; Pencapçaਦਿੱਲੀ; Urduca: دلی; UFA: [d̪ɪlːiː]; bazen Dilli şeklinde adlandırılır. Bu ses hakkındadinle (yardım·bilgi)), 17 milyon nüfus sayısı[1] ile Hindistan'ın en büyük ikinci metropolüdür. Hindistan'ın kuzeyinde yapılan arkeolojik araştırmalara göre Yamuna Nehri'nin kıyısında bulunan Delhi, MÖ 6. yüzyıldan beri yaşanmaktadır.[2]

Orta Çağ'da Delhi birçok Hint imparatorluğunun başkenti idi ve kuzeybatı Hindistan ile Hint-Ganj ovaların arasındaki eski ticaret yollarında bulunan önemli bir şehir idi. Birçok antik ve Orta Çağ abide, arkeolojik alanı ve kalıntının bulunduğu yerdir. 1639'da Babür imparatoru Şah Cihan Delhi'de yeni bir duvarlı kent yaptırdı ve Dehli, 1649 ile 1857 yılları arasında Babür İmparatorluğu'nun başkenti idi.[3][4]

Britanya, 19. yüzyılda Hindistan'ı ele geçirdikten sonra V. George, 1911'de başkentin tekrar Delhi olacağını ilan etmesine kadar başkent Kalküta'ya taşındı. 1920'ler boyunca yeni bir başkent, Yeni Delhi, yapılıyordu. 1947'de Hindistan'ın Britanya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından Yeni Delhi, ülkenin başkenti ve hükûmet koltuğu olarak seçildi.

Ülkenin her dört köşesinden Delhi'ye yapılan göçten dolayı Delhi çok karışık ve kozmopolit bir şehir olmuştur. Şehrin hızlı gelişimi ve kentleşmesi, nüfusun yüksek ortalama geliri ile şehri değiştirdi.[5] Günümüzde Delhi, Hindistan'ın en önemli kültürel, siyasi ve ticarî merkezlerinden biridir.

İklim

 Delhi iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 31,0 35,7 41,3 45,3 48,4 47,6 45,7 43,2 40,8 40,7 36,4 30,4 48,4
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 20,4 24,1 29,9 37,1 40,3 39,9 35,9 34,4 34,7 33,4 28,5 22,8 31,8
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 7,3 10,2 15,1 21,4 26,0 27,7 27,0 26,2 24,7 19,5 13,6 8,8 19,0
En düşük sıcaklık (°C) −2,2 −1,6 3,4 8,6 14,6 19,8 17,8 20,2 13,6 9,9 2,1 −1,3 −2,2
Ortalama yağış (mm) 18,4 20,0 13,2 9,1 37,7 82,1 174,4 188,7 105,3 13,7 5,1 6,9 674,5
Kaynak: Hindistan Meteoroloji Enstitüsü[6]


Resim galerisi

Delhi
  • Delhi - Lotus çiçeği biçiminde yaplmış Bahai tapınağı.
    Delhi - Lotus çiçeği biçiminde yaplmış Bahai tapınağı.
  • Delhi - Şehrin en büyük camisi, "Jama Masjid".
    Delhi - Şehrin en büyük camisi, "Jama Masjid".
  • Delhi - Unesco Dünya mirası listesinde yer alan "Red Fort".
    Delhi - Unesco Dünya mirası listesinde yer alan "Red Fort".
  • Delhi - 16. yüzyılda imparator Humayun için yaptırılan "Humayun'un kabri".
    Delhi - 16. yüzyılda imparator Humayun için yaptırılan "Humayun'un kabri".

Kaynakça

  1. ^ "Hindistan Nüfus Sayımı - Tahmin edilen nüfus". 17 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. 
  3. ^ http://books.google.com/books?id=oa1PAAAAMAAJ&pg=PA621&dq=delhi+capital+1911&client=firefox-a#PPA621,M1 [yalın URL]
  4. ^ http://books.google.com/books?id=ONFPAAAAMAAJ&q=shahjanabad+built&dq=shahjanabad+built&client=firefox-a&pgis=1 [yalın URL]
  5. ^ Dayal, Ravi (Temmuz 2002). "A Kayastha's View". Seminar (web edition), 515. 16 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. 
  6. ^ "Yeni Delhi İklim Verileri 1981–2010" (PDF). Hindistan Meteoroloji Enstitüsü. Ocak 2015. ss. 553–554. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

  • Lonely Planet rehberi
  • Wikitravel rehberi11 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • g
  • t
  • d
Bir milyondan fazla nüfuslu Hindistan şehirleri

Agra · Ahmedabad · Allahabad · Amritsar · Asansol · Bangalore · Bhopal · Bhubaneswar · Çandigarh · Chennai · Coimbatore · Delhi · Dhanbad · Guwahati · Gwalior · Hyderabad · Indore · Jabalpur · Jaipur · Jamshedpur · Jodhpur · Kanpur · Kochi · Kolhapur · Kolkata · Kozhikode · Lucknow · Ludhiana · Madurai · Meerut · Mumbai · Navi Mumbai  · Nagpur · Nashik · Patna · Pune · Rajkot · Ranchi · Sagar · Solapur · Srinagar · Surat · Thiruvanathapuram · Tiruchirappalli · Ujjain · Varanasi · Vijayawada · Visakhapatnam

  • g
  • t
  • d

1. Tokyo-Yokohama, Japonya
2. Cakarta, Endonezya
3. Delhi, Hindistan
4. GuangzhouFoshan, Çin
5. Mumbai, Hindistan
6. Manila, Filipinler
7. Şanghay, Çin
8. São Paulo, Brezilya
9. Seul-İncheon, Güney Kore
10. Meksiko, Meksika

11. New York, ABD
12. Kahire, Mısır
13. Dakka, Bangladeş
14. Pekin, Çin
15. Kalküta, Hindistan
16. Bangkok, Tayland
17. Shenzhen, Çin
18. Moskova, Rusya
19. Buenos Aires, Arjantin
20. Lagos, Nijerya

21. İstanbul, Türkiye
22. Karaçi, Pakistan
23. Bangalore, Hindistan
24. Los Angeles, ABD
25. Ho Chi Minh Kenti, Vietnam
26. Osaka-Kobe-Kyoto, Japonya
27. Çengdu, Çin
28. Johannesburg-Pretoria, Güney Afrika
29. Tahran, İran
30. Kinşasa, Kongo Demokratik Cumhuriyeti

31. Rio de Janeiro, Brezilya
32. Chennai, Hindistan
33. Xi'an, Çin
34. Lahor, Pakistan
35. Çongçing, Çin
36. Londra, Birleşik Krallık
37. Paris, Fransa
38. Zhengzhou, Çin
39. Dongguan, Çin
40. Haydarabad, Hindistan

41. Tientsin, Çin
42. Lima, Peru
43. Vuhan, Çin
44. Bogotá, Kolombiya
45. Hangzhou, Çin
46. Nagoya, Japonya
47. Taipei, Tayvan/Çin1
48. Chicago, ABD
49. Luanda, Angola
50. Kuala Lumpur, Malezya

Kaynak: Demographia (2022, ss. 21-22)
1 Tayvan (Çin Cumhuriyeti) de facto olarak bağımsız olsa da, uluslararası cemiyetin çoğu tarafından Çin Halk Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak tanınır (bkz: Tayvan'ın siyasi durumu).
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin