Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (İngilizce: Provisional Irish Republican Army, İrlandaca: Óglaigh na hÉireann), Kuzey İrlanda'yı silah zoruyla ve siyasi ikna yoluyla Birleşik Krallık'tan ayırıp birleşik bir İrlanda içinde sosyalist bir cumhuriyet kurmayı amaçlayan İrlandalı cumhuriyetçi paramiliter örgüttür.[1] İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun ideolojik farklılıklardan ve milliyetçi topluma karşı uygulanan şiddete verilecek tepki konusunda yaşanan fikir ayrılıklarından ötürü Aralık 1969'da bölünmesiyle oraya çıktı. Toplumun sivil hak taleplerini takip eden şiddet olayları, 1969 Kuzey İrlanda ayaklanmaları ile sonuçlandı.
Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu, İngilizcede kısaca PIRA ve Provos olarak, destekçileri tarafından da Army (Ordu) ve RA olarak anılır.
Kaynakça
- ^ (İngilizce) Moloney, Ed (2002). A Secret History of the IRA. Penguin Books. s. 246. ISBN 0-14-101041-X.
|
|---|
|
Taraflar | Cumhuriyetçi
paramiliterler | |
|---|
| Güvenlik güçleri | |
|---|
Sadık
paramiliterler | - Ulster Savunma Birliği (UDA)
- Ulster Gönüllü Gücü (UVF)
- Sadakatçi Gönüllü Gücü (LVF)
- Kırmızı El Komandoları (RHC)
- Genç Vatandaş Gönüllüleri (YCV)
- Ulster Genç Militanlar (UYM)
- Ulster Direnci
- UVF Orta Ulster Tugayı
- Bağlantılı olduğu: Bazı RUC ve Britanya Ordusu mensupları
|
|---|
|
Zaman Çizelgesi | | | | - Açlık grevcisi Bobby Sands milletvekili seçildi ve Sinn Féin'in seçim siyasetine doğru kaymaya başlamasında dönüm noktası oldu (1981)
- 38 Geçici IRA mahkûmu, Maze Cezaevi'nden firar etti (1983)
- Geçici IRA tarafından düzenlenen Brighton otel bombalaması (1984)
- Britanya ve İrlanda hükümetleri arasında Anglo-İrlanda Anlaşması (1985)
- Geçici IRA tarafından düzenlenen Anma Günü bombalaması (1987)
- Barış Süreci başladı (1988)
- Operasyon Flavius, Milltown Mezarlığı saldırısı ve Onbaşı cinayetleri (1988)
- Britanya hükümeti tarafından yürürlüğe konulan yayın kısıtlamaları (1988)
- Bishopsgate bombalaması (1993)
- Downing Street Deklarasyonu (1993)
- Birinci Geçici IRA ateşkesi (1994)
- Yayın kısıtlamaları kaldırıldı (1994)
- Sedakatçilerin ateşkesi (1994)
- Docklands bombalaması (1996)
- Manchester bombalaması (1996)
- İkinci Geçici IRA ateşkesi (1997)
- Sorunların sonuna işaret eden Hayırlı Cuma Anlaşması (1998)
- Meclis seçimleri gerçekleştirilir, Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve Ulster Birlik Partisi en çok sandalye kazanır (1998)
- Gerçek IRA tarafından düzenlenen Omagh Bombalaması (1998)
|
|
|
Siyasi partiler | | Birlikçi partiler | |
|---|
| Milliyetçi partiler | |
|---|
| Toplumlararası partiler | |
|---|
| Tarihsel olarak önemli partiler | - Milliyetçi Parti
- Kuzey İrlanda İşçi Partisi
- Protestan Birlik Partisi
- Vanguard Birlikçi İlerici Partisi
- Kuzey İrlanda Kadın Koalisyonu
- Halkın Demokrasisi
- Cumhuriyetçi İşçi Partisi
- Anti H-Blok
- İrlanda Bağımsızlık Partisi
|
|---|
|
 Commons'ta The Troubles |
 | İrlanda ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Commons'ta The Troubles
