Haber kipi

Bildirme eki "-dir" ile karıştırılmamalıdır.
Örnekler
  • Geniş zaman kipi: dinler, sayar, uyur, sallar
  • Şimdiki zaman kipi: yazıyor, gidiyor, okuyor
  • Görülen geçmiş zaman kipi: duydu, baktı, geldi
  • Öğrenilen geçmiş zaman kipi: almış, gitmiş, yormuş
  • Gelecek zaman kipi: uçacak, verecek, sevecek,

Haber kipi veya bildirme kipi,[1] Türkçede fiillerin zaman eklerinden birini taşıyan, yani zaman anlamı taşıyan hallerinden her biri. Türkçede beş haber kipi vardır:

Geniş zaman

Geniş zaman kipi: -r, -ir ve -ar'-er ekleri ile oluşturulur:

  • Her sabah dişlerimi 'fırçalarım'.

Şimdiki zaman

Şimdiki zaman kipi: -yor veya -mekte eki ile oluşturulur:[1]

  • Babam arka bahçede çimleri 'biçiyor'.
  • Şu an TRT İstanbul Radyosunu 'dinlemektesiniz'.

Bilinen (görülen) geçmiş zaman

Bilinen (görülen) geçmiş zaman kipi: -di eki ile oluşturulur:

  • Geçtiğimiz hafta sonu Uludağ'a kayak yapmaya 'gittik'. (Ünsüz benzeşmesi nedeniyle örnekteki -di eki -ti'ye dönüşmüştür.)

Öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman

Öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman kipi: -miş eki ile oluşturulur:

  • Dayımlar da gelmiş.

Gelecek zaman

Gelecek zaman kipi: -ecek ,-acak eki ile oluşturulur:

  • Ablamlar yarın bize 'gelecek'.

Kaynakça

  1. ^ a b Haber (Bildirme) Kipleri 10 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçeciler.com. Erişim: 6 Ocak 2012.

Ayrıca bakınız

  • Dilek kipi
  • Bildirme eki
  • g
  • t
  • d
Türkçede zaman ve kipler
Basit zamanlar
*Haber kipleri
Dilek kipleri
Ek-fiiller
Bileşik zamanlar
Bilinen geçmiş zamanın ...
  • hikâyesi
  • şartı
Öğrenilen geçmiş zamanın ...
Şimdiki zamanın ...
  • hikâyesi
  • rivâyeti
  • şartı
Geniş zamanın ...
  • hikâyesi
  • rivâyeti
  • şartı
Gelecek zamanın ...
Dilek-şart kipinin ...
  • hikâyesi
  • rivâyeti
İstek kipinin ...
  • hikâyesi
  • rivâyeti
Gereklilik kipinin ...
  • hikâyesi
  • rivâyeti
  • şartı


Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX542744
  • BNF: cb11939919j (data)
  • GND: 4059446-4
  • LCCN: sh85133932
  • LNB: 000342024
  • NDL: 00577078
  • NKC: ph164932
  • NLI: 987007529405805171