Kazimierz Prószyński
Kazimierz Prószyński | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 04 Nisan 1875(1875-04-04) Varşova, Kongre Polonyası |
| Ölüm | 13 Mart 1945 (69 yaşında) Mauthausen-Gusen toplama kampı, Avusturya |
| Milliyet | Polonyalı |
| Meslek | Mühendis Mucit Film yönetmeni |
| İmza | |
 | |
Kazimierz Prószyński, (4 Nisan 1875 - 13 Mart 1945) Polonya'nın Varşova kentinde doğan sinema alanında aktif Polonyalı bir mucittir. Pleograph adlı ilk film kamerasını (Lehçe yazımıyla Pleograf) Lumière kardeşlerden önce patentledi ve daha sonra Gaumont şirketi için sinema projektörünü geliştirmenin yanı sıra yaygın olarak kullanılan el tipi Aeroscope kamerasını icat etmiştir.[1][2]
Biyografisi
Prószyński, Polonya ve Belçika'da eğitim gördü ve Belçika, Fransa, İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri ve Polonya'da çalıştı. Ruslar tarafından atölyesinde çekilen fotoğrafların arka planına vatansever semboller yerleştirmekle suçlanan ve bunun için Çarlık Rusya yetkilileri tarafından mahkum edilen fotoğrafçı Stanisław Antoni Prószyński'nin torunudur. Aynı zamanda aktif bir Polonyalı eğitimci, yazar ve yayıncı olan Konrad Prószyński'nin oğludur.
1894'te Kazimierz Prószyński ilk film kameralarından birini icat etti. Bu Pleograf veya fotoğraf çekmek ve resimleri yansıtmak için kullanılan aparat, Lumière kardeşler patentlerini almadan önce yapıldı. Prószyński, 20. yüzyılın başında Polonya'da birkaç film çekti ve aynı zamanda gelişmiş bir film projektörü deklanşörü yarattı. Elde tutulan ilk film kamerası ve ses ve film parçalarını senkronize etmek için bir yöntem tasarladı.[3]
Kazimierz Prószyński, aktif yaşamının büyük bir bölümünü ülkesinin dışında geçirdi. 20. yüzyılın başında, basınçlı hava ile çalışan Aeroscope (1909) kameranın mucidi ve üreticisi olarak Fransa ve İngiltere'de faaliyet gösterdi. Aeroscope ile çekim yapan kameraman, o zamanın tüm kameralarda olduğu gibi krankı çevirmek zorunda değildi. Bu yüzden kamerayı çalıştırmak için iki eli de kameranın üzerinde idi. Bu, çoğu zor koşullarda ve uçaklardan elde tutulan bir kamerayla çekim yapmayı mümkün kıldı. Film çekilmeden önce, halen bisiklet lastiklerini pompalamak için kullanılanlara benzer basit bir özel pompa ile kamera sistemine basınçlı hava pompalandı. Yüzlerce hafif ve nispeten kompakt Aeroscope kamera, Birinci Dünya Savaşı savaş alanlarında İngiliz Ordusu muharebe kameramanları tarafından ve daha sonra "Eyemo" ve daha sonra "Bolex" gibi daha modern yay kameralarının devraldığı 1920'lerin sonlarına kadar haber filmi kameramanları tarafından kullanıldı. Yine de, 1940'ın sonlarında, II. Dünya Savaşı'nın başında İngiliz savaş kameramanları tarafından pompalanan Aeroscope kameralarının arşiv fotoğrafları vardır.
Polonya Kasım 1918'de bağımsızlığını kazanır kazanmaz Prószyński, İngiliz eşi Dorothy ve çocukları Kazimierz küçük ve Irena ile birlikte döndü. Başından beri icadı için iş ortakları bulmak zordu. 1922'de, Prószyński'nin okullar ve halk için toplu üretmeyi amaçladığı aynı isimli inşaatının basit bir amatör kamerasını tanıtmak için bir "Oko" (Lehçe: göz) şirketi kurmayı başardı. 1920'lerin ekonomik krizi Kazimierz Prószyński'nin planlarını kesintiye uğrattı. Basit ev filmi projektörleri ve körler için okuma makineleri gibi diğer icatlarla meşguldü, ancak hiçbirini toplu üretime geçirmeyi başaramadı.
İkinci Dünya Savaşı ve Polonya'nın Alman işgali sırasında, Alman Gestapo polisi atölyesini keşfetti. Prószyński ve iş arkadaşını komplo suçlamasıyla tutukladılar. 10 gün sonra serbest bırakılan Prószyński, tüm şüpheleri ortadan kaldırmayı başaramadı. Gestapo tarafından tekrar aranmaya başladı ve tutuklanmamak için sık sık hareket etmek zorunda kaldı. Nihayet 25 Ağustos 1944'te Varşova ayaklanması sırasında tutuklandı.
Kazimierz Prószyński, kurtuluştan kısa bir süre önce 129957 numaralı mahkum olarak 1945 baharında Mauthausen-Gusen toplama kampında öldü.
Kazimierz Prószyński, Bolesław Matuszewski ile birlikte Polonya Sinemasının en önemli öncülerinden biri olarak görülmektedir.
Kaynakça
- ^ Bernard Elisabeth Orna (1956). "Kazimierz Prószyński. „A forgotten Pioneer"". Londra: British Kinematography. ss. 28 no.6. 8 Ağustos 2018 tarihinde
|arşiv-url=kullanmak için|url=gerekiyor (yardım) arşivlendi. Eksik ya da boş|url=(yardım) - ^ "Kazimierz Prószyński – pionier kinematografii Polonya dilinde fotoğraflı icadın tanıtımı" (PDF). 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- ^ "culture.pl - Kazimierz Prószyński – Edison of the Tenth Muse - 20 Aralık 2018 - 4 Mayıs 2021'de erişildi". 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
Dış bağlantılar
- Kazimierz Prószyński Kim Kimdir Victoria Sineması için 6 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- *YouTube'da Trailer of documentary "Kazimierz Prószyński - genius nr 129957"
