Kişilik Enneagramı
Kişilik Enneagramı ya da kısaca Enneagram (Yunanca ἐννέα [ennéa, "dokuz" anlamına gelir] ve γράμμα [gramma, "yazılı" veya "çizilmiş" anlamına gelir[1]), insanları birbiriyle bağlantılı olan dokuz farklı kişilik tipine ayıran bir sistemdir.
Enneagram ile ilişkili birçok fikir ve teorinin kökenlerinin tarihi bir tartışma konusu olsa da, çağdaş Enneagram teorileri esas olarak 1950'lerden Bolivyalı psiko-ruhsal öğretmen Oscar Ichazo ve Şilili psikiyatrist Claudio'nun öğretilerinden türetilmiştir. 1970'lerde Naranjo'nun teorileri, George Gurdjieff'in kişilik hakkındaki bazı eski öğretilerinden ve Dördüncü Yol geleneğinden de etkilenmiştir.
Bir tipoloji olarak, Enneagram, tipler arasındaki bağlantıları gösteren enneagram adı verilen geometrik bir figürün noktalarıyla temsil edilen dokuz kişilik tipini (bazen "enneatipler" olarak adlandırılır) tanımlar. Enneagram uzmanları arasında bazı farklı düşünce ekolleri vardır ve bu farklı anlayışlar her zaman birbirine uymaz.
Hakkında sınırlı Psikometrik analizler olan Enneagram akademik çevrelerde kabul görmemiş ve diğer kişilik teorilerine paralel olan bazı kavramlara sahip olsa da kişilik değerlendirme uzmanları tarafından sözdebilim olarak görülmüştür.
Köken
Georgi Gürciyev Enneagram ismini kullanan ilk kişi olmakla beraber kullanılan geometrik şekil için bilinen tek kaynaktır. Fakat kendisi Enneagramdaki dokuz tipi ortaya koymadı. Bunun yerine Gurdjieff, enneagram figürünü, Gurdjieff hareketleri olarak bilinen kutsal danslar da dahil olmak üzere çeşitli başka amaçlar için kullandı.
Oscar Ichazo; ego saplantısı, kutsal fikir, tutku ve erdem gibi kavramlarla günümüzdeki Enneagramın temel kaynağı olarak kabul edilmektedir.
Dokuz Tip
Tip | Temel Karakteristik Özellik | Erdem | Tutku | Ego Saplantısı | Kutsal Fikir | Temel Korku | Temel Arzu |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Reformcu, Mükemmeliyetçi | Dinginlik | Öfke | İçerleme | Kutsal Kusursuzluk | Kötü, dengesiz ve kusurlu olmak | İyi, dengeli ve dürüst olmak |
2 | Yardımsever | Alçakgönüllülük | Kibir | Pohpohlama | Kutsal İrade, Kutsal Özgürlük | Sevilmemek | Olduğu gibi sevildiğini hissetmek |
3 | Başaran | Doğruluk | Aldatma | Boşluk | Kutsal Kanun, Kutsal Umut | Değersiz olmak | Kendini değerli hissetmek |
4 | Bireyci | Sakinlik ve Ölçülülük | Kıskançlık | Melankoli | Kutsal Köken | Kimliksiz ve önemsiz olmak | Gerçek benliğini bulmak |
5 | Araştırmacı, Gözlemci | Bağımsız olmak | Açgözlülük | Cimrilik | Kutsal ve Sonsuz Bilgi, Kutsal Saydamlık | Çaresiz, yetersiz olmak | Yeterli ve yapabilir durumda olmak |
6 | Sadık | Cesaret | Korku | Korkaklık | Kutsal İnanç | Desteksiz ve kılavuzsuz olmak | Destek ve kılavuza sahip olmak |
7 | Hevesli | İtidal | Oburluk | Planlama | Kutsal Bilgelik, Kutsal Plan | Acı ve yoksunluk içinde olmak | Doyum içinde ve hoşnut olmak |
8 | Rekabetçi, Koruyucu | Masumiyet | İhtiras | Kin | Kutsal Gerçek | Kontrol edilmek, incitilmek | Kendilerini ve bağımsızlıklarını korumak |
9 | Barışçı | Hareket | Miskinlik | Kayıtsızlık | Kutsal Sevgi | Bir şeyleri yitirmek ve kişiliğin parçalanması | İç huzur ve bütünlük |