Maratha İmparatorluğu

Maratha İmparatorluğu Marāṭhā Sāmrājya
1674-1818
Bayrak Mühür
Slogan हर हर महादेव "Har Har Mahadev"
Bölünmemiş Hindistan
Tür	Konfederasyon
Başkent	Pune
Resmî dil(ler)	Marathice (saray dili, edebiyat) Sanskrit (dini)
Resmî din	Hinduizm
Hükûmet	Mutlak monarşi (1674-1731) Kısıtlı bir monarşi figürüne sahip federal oligarşi (1731-1818)
İmparator
• 1674-1680 Shivaji (ilk) • 1808-1818 Pratap Singh (son)
Peshwa
• 1674-1683 Moropant Trimbak Pingle (ilk) • 1803-1818 II. Baji Rao (son)
Tarihçe
• Deccan Savaşları 1674 • Üçüncü İngiliz-Maratha Savaşı 1818
Yüzölçümü
1760	2.500.000 km2
Para birimi	Rupi
Öncüller Ardıllar Babürlüler Adilşahlar Doğu Hindistan Şirketi yönetimindeki Hindistan Sih İmparatorluğu
Günümüzdeki durumu	Hindistan Pakistan

Hindistan tarihi
Tarih Öncesi Güney Asya Taş Devri Lahuradewa Bhirrana Mehrgarh
Antik Çağ İndus Vadisi uygarlığı Vedik dönem Kuru Krallığı Janapada Parshvanatha Mahavira Gotama Buda Magadha Krallığı Haryanka Hanedanı Shaishunaga Hanedanı Nanda Hanedanı Mahajanapadas
Klasik dönem Magadha Krallığı Maurya İmparatorluğu Sunga Hanedanı Kanva Hanedanı Sangam dönemi Kuşan İmparatorluğu Satavahana hanedanı Gupta İmparatorluğu
Orta Çağ Çalukya hanedanı Pushyabhuti Hanedanı Harşa Vardhana Karkota İmparatorluğu Hindistan Yarımadası'ndaki Müslüman fetihleri 3 Hanedan Savaşı Pala İmparatorluğu Raştrakuta Hanedanı Gurjara-Pratihara Hanedanı Çola Hanedanı Batı Çalukya İmparatorluğu
Yeni Çağ Delhi Sultanlığı Halaci Hanedanı Tuğluk Hanedanı Seyyid Hanedanı Ludîler Pandya Hanedanı Vijayanagar İmparatorluğu Bengal Sultanlığı
Yakın Çağ Babür İmparatorluğu Babür Bengali Sur İmparatorluğu Maratha İmparatorluğu Sih İmparatorluğu Maisur Krallığı Doğu Hindistan Şirketi yönetimindeki Hindistan Hindistan Dominyonu Pakistan Dominyonu İngiliz Birmanyası
Modern dönem 1857 Hint Ayaklanması Britanya Hindistanı Hindistan Dominyonu Hindistan Cumhuriyeti
Alakalı maddeler Hindistan tarihi zaman çizelgesi Hindistan tarihindeki hanedanlar Hindistan'ın ekonomik tarihi Hindistan demografisi Hint mimarisi Hint sanatı Hint edebiyatı Hint felsefesi Hindistan'da din Hint müziği Hindistan eğitim sisteminin tarihi Hindistan sikkeleri Hint bilimi ve teknolojisi tarihi Hint buluşları ve keşifleri listesi Hindistan'ın askeri tarihi Hindistan'ın denizcilik tarihi Hindistan'daki savaşlar listesi
g t d

Maratha İmparatorluğu ya da Maratha Konfedarasyonu, 1674-1818 yılları arasında varlığını sürdürmüş Hint devletidir. Güney Asya'da yayılmış ve 2.8 milyon km²'lik bir alana hükmetmişlerdir.^[1]

Marathalar Batı Deccan (günümüzdeki konumu Maharaştra)'da yaşayan köylü ve çiftçilerden oluşan savaşçı bir Hindu toplumuydu. Maratha kültüründe toplum kastlara ayrılmıştır. Kastlar, toplumun büyük çoğunluğunu oluşturan çiftçi ve işçiler, toprak sahipleri, asker ve yöneticiler olarak sıralanmıştır.^[2]

Tarihçe

Marathalar, Shivaji'nin önderliğinde 17. yüzyılda Adilşah Devleti ve Babür İmparatorluğu ile savaşlar yapmışlar ve Deccan Yaylası'nın büyük çoğunluğuna hakim olmuşlardır. Babür Şahı I. Alemgir Şah zamanında Maratha-Babür Savaşları yaşanmış ve bu savaşlar Marathaların Hint Yarımadası'nın büyük bir bölümüne hükmetmesini sağlamıştır.Shahu döneminde imparatorluk genişlemesini generaller ve onlara itaat eden Dhangar, Kunbi gibi etnik gruplarca devam etmiştir.^[3]

Shahu, Shivaji'nin torunu ve generallerinden biriydi. Sultan Alemgir'in ölümü üzerine Babür İmparatoru Shahu'yu serbest bırakmıştı. Ülkesine dönen Shahu halası Tarabai ile girdiği mücadeleyi kazanıp tahta çıkmıştır. Shivaji, Balaji Vishwanath'ı Peshwa rütbesine yükseltir. Peshwa, modern başbakan görevindeki imparator tarafından yetkilendirilmiş imparatorluktaki en güçlü ikinci adamdır. (Türk Devletlerinde bulunan Sadrazam makamıyla benzerlik gösterir.) Peshwa sisteminde yönetime gelecek kişi soy yoluyla belli olur.Babür Şahı I. Alemdar'ın ölümüyle, imparatorluk Peshwaların liderliğinde muazzam ölçüde genişlemiştir. İmparatorluk en parlak döneminde güneyde Tamil Nadu'ya, kuzeyde Peşaver (günümüzdeki konumu Hayber-Pahtunhva)'e, doğuda ise Bengal ve Andaman Adaları'na kadar genişlemiştir.^[4][5]

1761 yılında Peshwa Baji Rao'nun yiğeni Sadashivrao Bhau'nun komutasındaki ordu Dürrani Şahı Ahmed Şah tarafından Üçüncü Panipat Muharebesi'nde yenilgiye uğratılmıştır. Bu yenilgi Kuzey Batı Hindistan'a doğru olan ilerlemenin durmasına neden olmuştur. Sınırların fazla genişlemesi üzerine ülkeyi yarı-özerk yönetimlere bölmüşlerdir. 1775 yılında Maharaştra eyaletine bağlı Pune şehrinde çıkan olaylara Doğu Hindistan Şirketi'nin müdahalesi EIC (East India Company) arasında Birinci İngiliz-Maratha Savaşı'na yol açmıştır. Marathalar uzun süre Hindistan'daki mutlak güç durumundaydı ta ki İkinci ve Üçüncü İngiliz-Maratha Savaşları'nı kaybedene kadar (1805-1817). Savaşların sonucunda Hindistan'ın büyük bir kısmı İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'nin yönetimine geçmiştir. İmparatorluk topraklarının kıyı kesimleri Maratha Deniz Komutanı Kanhoji Angre tarafından başarıyla korunmuştur.

Kaynakça