Viktorija Čmilytė-Nielsen

Viktorija Čmilytė-Nielsen
Dosya:XIII-100-S20201208-O Posaškovos-8935.jpg
Seimas Başkanı
Görevde
Makama geliş
13 Kasım 2020
Yerine geldiği Viktoras Pranckietis
Liberal Hareket Lideri
Görevde
Makama geliş
21 Eylül 2019
Yerine geldiği Eugenijus Gentvilas
Seimas Üyesi
Görevde
Makama geliş
13 Kasım 2020
Yerine geldiği Mykolas Majauskas
Görev süresi
21 Nisan 2015 - 12 Kasım 2020
Yerine geldiği Remigijus Šimašius
Kişisel bilgiler
Doğum 6 Ağustos 1983 (40 yaşında)
Šiauliai, Litvanya
Partisi Liberal Hareket
Evlilik(ler) Alexei Shirov (e. 2001; b. 2007)
Peter Heine Nielsen (e. 2013)
Çocuk(lar) 4

Viktorija Čmilytė-Nielsen (d. 6 Ağustos 1983), Litvanyalı bir politikacı ve satranç oyuncusu. 2010 yılında FIDE tarafından büyükusta unvanını aldı, 2011 yılında Avrupa kadınlar şampiyonu oldu ve iki kez Litvanya şampiyonu oldu. 13 Kasım 2020'den beri Litvanya Meclisi Başkanı olarak görev yapmaktadır.

Čmilytė-Nielsen, siyaset kariyerine 2015 yılında, Liberal Hareket için Seimas'ta Remigijus Šimašius'un yerini almak üzere seçildiğinde başladı ve daha sonra 2016 parlamento seçimlerinde yeniden seçildi. Liberal Hareket saflarında kademeli olarak yükselmeye başladı, 2019'da Seimas muhalefet lideri oldu ve o yıl Liberal Hareket'in başkanı seçildi. Partiyi 13 sandalye kazandığı 2020 parlamento seçimlerine götürdü.

Hayatının erken dönemi ve eğitimi

Viktorija Čmilytė-Nielsen, Šiauliai'de doğdu.[1] Altı yaşında satranç oynamaya başladı ve Rus kökenli bir KGB aktif yedek subayı olan babası Viktor Ivanovič Čmil tarafından çalıştırıldı.[2][3] Mezun olduktan sonra, Čmilytė-Nielsen, Letonya Üniversitesi Beşeri Bilimler Fakültesi'ne kaydolmak için Riga'ya taşındı. 2007 yılında İngiliz filolojisi bölümünden mezun oldu.[4][5]

Satranç kariyeri

Čmilytė-Nielsen ilk satranç kariyerini babası tarafından koçluk yapılarak geçirdi. 1993 yılında 12 yaş altı kızlar kategorisinde Avrupa Gençler Satranç Şampiyonası'nı kazandı ve daha sonra aynı kategoride 1995 Dünya Gençler Satranç Şampiyonası'nı kazandı.[6]

2000 yılında, on altı yaşındayken, Čmilytė-Nielsen, Vilnius'ta düzenlenen Litvanya'nın hem kadın hem de mutlak ulusal şampiyonasını kazandı. Büyükustalar Darius Ruzele, Viktor Gavrikov ve Aloyzas Kveinys ile Uluslararası Ustalar Vaidas Sakalauskas ve Vytautas Slapikas'ı eşitlik bozmada geride bırakarak ikinciliği kazandı.[7] Eşitlik bozmalarla 2005 yılında kendi şehrinde Šarūnas Šulskis'ten mutlak şampiyonluğu kazandı.[8]

Asturias'ta düzenlenen 2000 Avrupa Gençler (20 Yaş Altı) Kızlar Şampiyonası'nda Jovanka Houska'nın ardından ikinci oldu. 2001 yılına gelindiğinde, FIDE tarafından kızlar arasında bir numaraya yükseldi. Aynı yıl Wijk aan Zee'de Corus Reserve Group turnuvasını kazandı.[9]

Čmilytė-Nielsen, 2003 (Silivri), 2008 (Plovdiv) ve 2010 (Rijeka) Avrupa Kadınlar Bireysel Şampiyonası'nda gümüş madalya aldı. 2007'de Avrupa Kadınlar Hızlı Satranç Şampiyonasını kazandı.[10] 2008 Cebelitarık Satranç Festivali, 2009 Avrupa Takım Satranç Şampiyonası ve 2010 Avrupa Kadınlar Bireysel Şampiyonasında gerekli normları kazanarak 2010 yılında büyükusta unvanını aldı.[11] 2011'de Čmilytė-Nielsen nihayet Avrupa Kadınlar Bireysel Şampiyonası'nda altın madalya aldı.[12][13]

Čmilytė-Nielsen, üçüncü tura ulaştığında ilk kez 2000 yılında Kadınlar Dünya Satranç Şampiyonası'nda yarıştı. 2004'te çeyrek finalde Dünya Kadınlar Şampiyonu Maia Chiburdanidze'ye yenildi. 2006'da Čmilytė-Nielsen yarı finale yükseldi ve ikinci olan Alisa Galliamova'ya yenildi. 2008 ve 2010'da ikinci turda elendi, 2010 ve 2015'te üçüncü rauntta çıktı.

Takım müsabakaları

Čmilytė-Nielsen Litvanya takımı için 2010 Satranç Olimpiyatları'nda oynamış ve diğer zamanlarda Kadınlar Satranç Olimpiyatlarına katılarak birinci tahtada iki bireysel altın madalya kazanmıştır, ilki 2000 yılında İstanbul'da (9½ /12 ) ve 2004'te Calvià'da ikinci (8½ /11). Takımda ilk kez on üç yaşındayken (Erivan'da, 1996) bir yer kazandı ve on beş yaşında (Elista, 1998) her seferinde bir artı skorla katkıda bulundu.[14]

Almanya'daki Frauenbundesliga'da (Kadınlar Bundesliga), OSC Baden Baden takım üyesidir, ancak İsveç'te de bir takımla lig satrancı oynamıştır.

Siyasi kariyeri

Parlamento kariyeri

Čmilytė-Nielsen, Liberal Hareket'in bir üyesi olarak siyasete 2015 yılında girdi. Remigijus Šimašius, Vilnius belediye başkanı olarak göreve gelmek için Seimas'tan istifa ettikten sonra, Čmilytė-Nielsen parlamentodaki yerini aldı.[15]

Bir yıl sonra, Čmilytė-Nielsen, Liberal Hareket ile 2016 parlamento seçimlerinde ülke çapındaki parti listelerinde aday olmak üzere seçildi. Sonunda parlamentoya seçildi ve daha sonra Avrupa İşleri Komitesi ve İnsan Hakları Komitesinde görev yapmaya başladı. Parlamentodaki bu dönemde, Čmilytė-Nielsen, 2017 ve 2018 yıllarında Liberal Hareket parlamento grubunun başkan yardımcılığını, ardından 2018'den beri parlamento grubunun başkanlığını yaparak, parti içinde daha fazla nüfuz ve prestij toplamaya başladı.[4] 2019'da Seimas muhalefet lideri olarak görev yapmak üzere seçildi ve görevdeki Skvernelis hükûmetine karşı olan parlamento gruplarının sözcüsü ve lideri oldu.[16] Daha sonra muhalefet liderliğinden istifa etti ve yerini Julius Sabatauskas aldı, ancak daha sonra Eylül 2019'da Liberal Hareket başkanlığına seçildi.[17][18]

Liberal Hareket

Čmilytė-Nielsen, parti başkanı olarak, Liberal Hareket partisinin 13 sandalye kazandığı 2020 parlamento seçimlerini yönetmekle görevlendirildi. Seçim sonuçlarının belgelenmesinin ardından, Liberal Hareket, Özgürlük Partisi ve seçim galipleri Anavatan Birliği arasında muhtemel bir koalisyon kurulacağı ortaya çıktı.[19][20] Ingrida Šimonytė'yi başbakanlık adayı olarak öneren Čmilytė-Nielsen'in, Šimonytė ve Özgürlük Partisi lideri Aušrinė Armonaitė'yle birlikte, gelecek hükûmetin üç ana liderinden biri olması bekleniyor ve bu şekilde kadın liderliğindeki bir hükûmete sahip olduğu için Finlandiya'daki Marin Kabinesinin izinden gidiliyor.[21][22] 9 Kasım'da Anavatan Birliği, Liberal Hareket ve Özgürlük Partisi arasında koalisyon anlaşması imzalandı.[23]

12 Kasım'da Čmilytė-Nielsen, Seimas başkanı olarak görev yapmak üzere aday gösterildi ve Eugenijus Gentvilas tarafından Liberal Hareket parlamento lideri olarak başarıya ulaşması bekleniyordu.[24] Daha sonra ertesi gün 106 oy alarak başkan seçildi ve bu pozisyondaki üçüncü kadın oldu.[25]

Kişisel hayatı

Anadili Litvancanın yanı sıra İngilizce, Rusça ve İspanyolca bilmektedir.[4]

Čmilytė-Nielsen, 2001 yılında Letonya-İspanyol satranç oyuncusu büyük usta Alexei Shirov ile 2007'de boşanana kadar evli kaldı. 2013 yılında Danimarkalı satranç oyuncusu büyükusta Peter Heine Nielsen ile evlendi. Dört çocuğu var.[4]

Ödülleri

  •  Litvanya: Litvanya Büyük Dükü Gediminas Nişanı Şövalye Haçı[26]
  •  Litvanya: Litvanya Liyakat Nişanı Şövalye Haçı[4]

Kaynakça

  1. ^ "GM title application" (PDF). FIDE. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 
  2. ^ "FIDE World Chess Championships 2000 - Interview with Viktorija Cmilyte". The Week in Chess Magazine. London Chess Center. 9 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2015. 
  3. ^ "KGB rezervo karininkų sąrašas". KGB Veikla. Genocide and Resistance Research Centre of Lithuania. 23 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2021. 
  4. ^ a b c d e "Viktorija Čmilytė-Nielsen". Seimas. 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 
  6. ^ Šachmatai – gyvenimo būdas, bet ne visas gyvenimas 7 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kontrastai. Retrieved on 2008-05-30 (Litvanca)
  7. ^ "TWIC 283: Lithuanian Championships". The Week in Chess. 10 Nisan 2000. 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2016. 
  8. ^ Short bio by John Saunders 11 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gibraltar Chess Festival 2008. Retrieved 9 October 2015
  9. ^ "TWIC 325: Corus Wijk aan Zee 2001". The Week in Chess. 29 Ocak 2001. 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2015. 
  10. ^ European Rapid Women's Chess Championship 2007 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. FIDE Archive
  11. ^ GM title application 15 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. FIDE
  12. ^ European Women's Chess Championship-2011 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. chess-results.com. Retrieved 3 September 2015
  13. ^ "European Women's Championship: Cmilyte is champion!". Chess News. ChessBase. 21 Mayıs 2011. 22 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019. 
  14. ^ Viktorija Čmilytė 16 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. team chess record at OlimpBase.org
  15. ^ "Lithuania's top female chess master to get MP seat". Delfi. 16 Mart 2015. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  16. ^ ""Seimo opozicinės frakcijos susitarė dėl koalicijos demokratijai apginti ir opozicijos lyderės"". 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Opozicijos lyderis J.Sabatauskas: apie ambicijas, V.Pranckiečio drąsą ir LSDP lūkesčius 2020-aisiais". 15min.lt. 14 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "Šimonytė, Čmilytė-Nielsen ir Armonaitė: kas šios politikės, kurių rankos formuos naują valdžią". Delfi (Litvanca). 31 Ekim 2020. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  19. ^ "The Parliament Elections in Lithuania: A Historic Victory for Women's Leadership and Unprecedented Diaspora Engagement". Pressenza – International Press Agency. 4 Kasım 2020. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ "Rengiamas koalicijos susitarimas: liberalai parašų dėti neskuba". 15min (Litvanca). 4 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "Pledging to fight Covid-19 and introduce tax cuts, women take charge in Lithuania". Emerging Europe. 27 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ "Lithuania's new government: Women-led coalition wins confidence in difficult times". Atlantic Council. 30 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  23. ^ "Lithuania's liberal and conservative parties sign coalition agreement". LRT. 9 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "Naujame Seime Liberalų sąjūdžio frakcijai vadovaus E.Gentvilas". 15min (Litvanca). 12 Kasım 2020. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ "Viktorija Čmilytė-Nielsen išrinkta Seimo pirmininke – palaikė 106 parlamentarai". LRT (Litvanca). 13 Kasım 2020. 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ "Dėl apdovanojimo Didžiojo Lietuvos Kunigaikščio Gedimino ordinu ir ordino medaliu". Teisės aktų registras (Litvanca). 9 Şubat 1996. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar

  • 365Chess.com'da Victoria Cmilyte satranç oyunları 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Chessgames.com'da Victoria Cmilyte profili
  • GrandMaster Square'den Viktorija Čmilytė ile röportaj 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Siyasi görevi
Önce gelen
Viktoras Pranckietis 		Seimas Başkanı
2020–günümüz 		Görevde
Parti siyasi görevi
Önce gelen
Eugenijus Gentvilas 		Liberal Hareket Lideri
2019–günümüz 		Görevde
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin