Yenilebilir kara salyangozu
Kara salyangozları yenilebilir canlılardır. Salyangozlar genel olarak doğadan toplanılabilir. Türkiye'de doğada bulunan salyangoz türleri: Helix lucorum (Türk salyangozu) ve Cornu aspersum Müller (bahçe salyangozu)'dir.[1] Yenilebilir salyangozlardan sadece Helix aspersa türü karlı salyangoz yetiştirciliğine uygundur. Dev Afrikalı salyangoz da yetiştiriciliğe uygundur, ancak bu türün yetiştirme şartları diğer salyangoz türlerinin yetiştirme şartlarından çok farklıdır.[2]
- En çok bilinen yenilebilir kara salyangozu türleri
-
Türk salyangoz (Helix lucorum). Türkiye'nin doğasında en yaygın türlerin biridir. -
Bahçe salyangozu (Cornu aspersum Müller). Türkiye'nin doğasında yaygındır. -
Roman salyangoz (Helix pomatia). Türkiye'nin doğasında yoktur. -
Dev afrikalı salyangoz(Achatina fulica). Türkiye'nin doğasında yoktur.
Doğadan toplanmış karşı yetiştirilmiş salyangoz
Geleneksel olarak, yenilebilir salyangoz doğadan toplanmaktadır. Ancak, talep çoğalınca ve doğal stokları azaltınca, kara salyangozu yetiştiriciliği doğadan toplanmasının yanı ekonomik bir alternatif olup sektörü geliştirilmeye başlamış.
Salyangoz yetiştiriciliği, doğadan salyangozun toplanmasına göre birkaç açıdan avantajlıdır:
- Çevrenin dengesi: Doğadan hasat işleri kontrolsüz olduğundan, doğaya zarar ediliyor ve salyangozların stokları tükeniyor. Bunlar çevrenin denge sistemi bozuyor. Yetiştiricilikler, doğadaki stokları etkilenmiyor hatta ona düzeltmeye katkı oluyor.
- Ekonomik boyut: Toplacılar ve işçiler doğadan hasat edilmiş üründen az para alıyor ve ürünü pazarladıktan sonra büyük karlar çoğunlukla tüm işletme tesislerinin, ağların ve pazarlama zincirlerinin sahip olanların cebine girer. Yetiştiriciliğe gelince, gelirin dağıtım çok daha dengeli olmaktadır. Buna karşı, yetişmiş salyangoz ürünü, yabanı salyangozun ürüne göre ele edinmek için daha zahmetlidir.
- Ürün kalitesi: Doğadan toplanmış salyangoz, neyler yemiş, kaç yaş olduğunu ve toplarken hangi türlerle karışmış olabildiğini belli olmayınca, kalitesi çok değişken oluyor. Hatta, riskler azaltmak amaçla, işleten fabrikalar yabani salyangoz aşarı pişiriyor ve bu şekilde ayrıca faydalı maddeleri de yok etmektedir. Yetiştirilmiş salyangozun kalitesi üstündür: Kontrollü ve bilinçli üretim olunca, tür, yaş, besim rejimi ve hayvanların sağlığı belli, sabit ve yüksektir.
