Mộc Nạp Thất Lý

Mộc Nạp Thất Lý
木纳失里
Nguyên Huệ Tông Hoàng hậu
Thông tin chung
Sinh?
Mất1343 hoặc 1348
Phu quânNguyên Huệ Tông
Tước hiệu[Đệ tam Hoàng hậu; 第三皇后]

Mộc Nạp Thất Lý (tiếng Trung: 木纳失里; ? – 1343 hoặc 1348) là một Thứ Hoàng hậu của Nguyên Huệ Tông hay Nguyên Thuận Đế, Hoàng đế cuối cùng của nhà Nguyên.

Cuộc đời

Mộc Nạp Thất Lý xuất thân bộ tộc Hoằng Cát Lạt thị (弘吉剌氏) của Mông Cổ. Thông tin của bà được ghi lại ít trong hai quyển Nguyên sửTân Nguyên sử. Năm sinh và năm bà gả cho Nguyên Huệ Tông không rõ, chỉ biết bà là một trong nhiều Hoàng hậu của Huệ Tông, nhưng là Thứ hậu, không phải Chính hậu như Đáp Nạp Thất Lý hay Bá Nhan Hốt Đô.

Theo quy định hậu cung nhà Nguyên, Hoàng đế được lập một lúc nhiều Hoàng hậu, nhưng chỉ có một vị nhận sách bảo và thực hiện lễ phong mới được xem là ["Trung cung Hoàng hậu"], hay ["Hoàng chính hậu"]. Những ai được phong Hậu nhưng không có sách bảo đều là ["Thứ Hoàng hậu", 庶三皇], địa vị thấp hơn Chính hậu và không được cai quản hậu cung.

Sau khi Đáp Nạp Thất Lý - nguyên phối của Huệ Tông bị phế, trong cung tồn tại ba vị Hoàng hậu là Bá Nhan Hốt Đô, Kỳ Hoàng hậu và Mộc Nạp Thất Lý. Bá Nhan Hốt Đô nhận sách bảo và cử hành lễ phong nên là Chính hậu, địa vị cao nhất. Kỳ thị là Đệ nhị Hoàng hậu (第二皇后), cũng là Thứ hậu như Mộc Nạp Thất Lý. Theo Tân Nguyên sử, Mộc Nạp Thất Lý là [Đệ tam Hoàng hậu, 第三皇后], ban ngự ở Long Phúc cung (隆福宮). Từ đó có thể suy luận bà được sách lập cùng lúc hoặc sau Kỳ thị, tức là năm Chí Nguyên thứ 6 (1340) trở đi.

Năm Chí Chính thứ 3 (1343) hoặc thứ 8 (1348), bà qua đời, không rõ bao nhiêu tuổi[1][2].

Chú thích

  1. ^ 《新元史·卷一百四·列传第一》: 又有木納失裡皇后稱三皇后,宏吉刺氏,居隆福宮,至正三年卒。
  2. ^ 《元史·卷四十一·本紀第四十一》: 是歲,置中書議事平章四人。隆福宮三皇后弘吉剌氏木納失里薨。
  • x
  • t
  • s
Hoàng hậu
Đế quốc
Mông Cổ
Nguyên Thái Tổ
Đệ nhất Oát Nhĩ Đóa
Quang Hiến hoàng hậu Bột Nhi Thiếp (Hoằng Cát Lạt thị) -
Hốt Lỗ Luân hoàng hậu - Khoát Lý Kiệt Đam hoàng hậu - Thoát Hốt Tư hoàng hậu - Thiếp Mộc Luân hoàng hậu - Diệc Liên Chân Bát Lạt hoàng hậu - Bất Nhan Hốt Thốc hoàng hậu
Đệ nhị Oát Nhĩ Đóa
Hốt Lan hoàng hậu (Miệt Nhi Khất thị) - Cổ Nhi Biệt Tốc hoàng hậu -
Diệc Khất Liệt Chân hoàng hậu - Thoát Hốt Tư hoàng hậu
Đệ tam Oát Nhĩ Đóa
Dã Toại hoàng hậu (Tháp Tháp Nhi thị) - Dã Tốc Can hoàng hậu (Tháp Tháp Nhi thị) -
Hốt Lỗ Cáp Lạt hoàng hậu - A Thất Lôn hoàng hậu - Thốc Nhi Cáp Lạt hoàng hậu - Sát Hợp hoàng hậu Lý thị - A Tích Mê Thất hoàng hậu - Hoàn Giả Hốt Đô hoàng hậu
Đệ tứ Oát Nhĩ Đóa
Công chúa Hoàng hậu Hoàn Nhan thị - Hoàng hậu Hốt Đáp Hãn - Hợp Đáp An hoàng hậu (Tốc Lặc Tốn Đô thị) - Oát Giả Hốt Tư hoàng hậu -
Yên Lý hoàng hậu - Mô Cái hoàng hậu (Bối Cách Lâm thị)
Nguyên Thái Tông
Đại hoàng hậu Bột Lạp Hợp Chân - Ngang Khôi hoàng hậu - Hốt Thiếp Ni hoàng hậu (Khất Lý Cát Tư thị) -
Đệ tứ hoàng hậu - Đệ ngũ hoàng hậu - Chiêu Từ hoàng hậu Thoát Liệt Ca Na (Nãi Mã Chân thị)
Nguyên Định Tông
Đại hoàng hậu - Đệ nhị hoàng hậu - Khâm Thục hoàng hậu Hải Mê Thất (Oát Ngột Lập thị) - Nãi Man Chân hoàng hậu
Nguyên Hiến Tông
Trinh Tiết hoàng hậu Hốt Đô Đài (Hoằng Cát Lạt thị) - Đại hoàng hậu Dã Tốc Nhi (Hoằng Cát Lạt thị) - Thốc Đặc Mê hoàng hậu - Xuất Ti hoàng hậu - Diệc Khất Liệt hoàng hậu - Minh Lý Hốt Đô Lỗ hoàng hậu - Hỏa Lý Sai hoàng hậu (Hỏa Lỗ Thứ Tư thị)
Nguyên Thế Tổ
Đệ nhất Oát Nhĩ Đóa
Đại hoàng hậu Thiếp Cổ Luân (Hoằng Cát Lạt thị)
Đệ nhị Oát Nhĩ Đóa
Hoàng hậu
nhà Nguyên
Nguyên Thế Tổ
Đệ nhị Oát Nhĩ Đóa
Đệ tam Oát Nhĩ Đóa
Tháp Lạt Hải hoàng hậu - Nô Hãn hoàng hậu
Đệ tứ Oát Nhĩ Đóa
Bá Yêu Ngột Chân hoàng hậu (Hứa Ngột Thận thị) - Khoát Khoát Luân hoàng hậu
khác
Tốc Ca Đáp Tư hoàng hậu
Nguyên Thành Tông
Đại hoàng hậu Bốc Lỗ Hãn (Bá Nhạc Ngô thị)+# - Hốt Thiếp Ni hoàng hậu (Khất Nhi Cát Tư thị)
Nguyên Vũ Tông
Tuyên Từ hoàng hậu Chân Ca (Hoằng Cát Lạt thị) - Tốc Ca Thất Lý hoàng hậu (Hoằng Cát Lạt thị) -
Hoàn Giả Đãi hoàng hậu - Bá Hốt Địch hoàng hậu (Khiếp Liệt thị)
Nguyên Nhân Tông
Trang Ý hoàng hậu A Nạp Thất Thất Lý (Hoằng Cát Lạt thị)+ -
Đáp Lý Ma Thất Lý hoàng hậu - Bá Nhan Hốt Đốt hoàng hậu
Nguyên Anh Tông
Trang Tĩnh hoàng hậu Tốc Ca Bát Lạt (Diệc Khất Liệt thị)+ - Nha Bát Hốt Đô Lỗ hoàng hậu - Đóa Nhi Chỉ Ban hoàng hậu
Nguyên Thái Định Đế
Đại hoàng hậu Bát Bất Hãn (Hoằng Cát Lạt thị)+# - Diệc Liên Chân Bát Lạt hoàng hậu (Diệc Khất Liệt thị) -
Hốt Lạt hoàng hậu - Dã Tốc hoàng hậu - Tát Đáp Bát Lạt hoàng hậu - Bốc Nhan Khiếp Lý Mê Thất hoàng hậu -
Thất Liệt Thiếp Mộc Nhi hoàng hậu - Thiết Nhĩ hoàng hậu
Nguyên Minh Tông
Đại hoàng hậu Bát Bất Sa (Nãi Mã Chân thị)+# - Án Xuất Hãn hoàng hậu - Nguyệt Lỗ Sa hoàng hậu -
Bất Nha Hốt Lỗ Đô hoàng hậu - Dã Tô hoàng hậu - Thoát Hốt Tư hoàng hậu - A Thê Lý hoàng hậu
Nguyên Văn Tông
Nguyên Ninh Tông
Nguyên Huệ Tông
Hoàng hậu
Bắc Nguyên
Nguyên Chiêu Tông
Quyền hoàng hậu - Kim hoàng hậu
Hoàng hậu
truy phong
Nguyên Liệt Tổ
Tuyên Ý hoàng hậu Ha Ngạch Lôn (Oát Lặc Hốt Nột thị)
Nguyên Duệ Tông
Nguyên Dụ Tông
Nguyên Thành Tông
Nguyên Thuận Tông
Nguyên Vũ Tông
Nguyên Hiển Tông
Tuyên Ý hoàng hậu Phổ Nhan Khiếp Lý Mê Thất (Hoằng Cát Lạt thị)
Nguyên Minh Tông
Chính thất khác
của hoàng đế
Nguyên Định Tông
Nguyên phi Ô Ngột Nhi Hắc Mê Thất (Miệt Nhi Khất thị)
Chú thích: + Người được ban sách bảo, chính vị Trung cung; # Sinh thời bị phế hoặc bị đời sau tước tư cách Hoàng hậu.