Defentsa Estrategikorako Ekimena

Defentsa Estrategikorako Ekimenaren (SDI) logoa.

Defentsa Estrategikorako Ekimena, ingelesez: Strategic Defense Initiative edota SDI, 1983ko martxoaren 23an, AEBetako presidente Ronald Reaganek proposaturiko defentsa sistema bat izan zen. AEBak kontinentearteko misil nuklearren eraso batetik babestearren, Lurrean eta espazioan ezarriko zen defentsa-sistema hau. Ekimena eraso politikan eta Elkar Suntsiketa Ziurtatuaren (MAD) teorian ez, baizik defentsa estrategian oinarritua zegoen. 1984an Ameriketako Estatu Batuetako Defentsa Sailak Defentsa Estrategikorako Ekimena ikuskatzeko Defentsa Estrategikorako Ekimenaren Erakundea (SDIO) abiarazi zuen.

Ekimenak ezagutzera eman bezain azkar kritika ugari jaso zituen, batik bat oso errealista ez izatea, baita azientifikoa ere, eta Elkar Suntsiketa Ziurtatua desorekatzea eta "eraso-arma lasterketa" bat berpiztea leporatzen baitzioten.

Hedabideek berehala Izarretako Gerra (Star Wars) ezizena ipini eta nagusiki izendapen honekin ezagun egin zen, alegia, 1977an estreinatutako George Lucas estatubatuar zuzendariaren Izarretako Gerra sagaren izenarekin. 1987an American Physical Society erakundeak adierazi zuen Star Wars erako misilen aurkako ezkutu bat ezin gauzatuzkoa zela garai hartako teknologiarekin, eta gainera, egingarria ote zen jakiteko, hamar urteko ikerketak egin beharko liratekeela.

Reagan Elkar Suntsiketa Ziurtatuaren estrategiaren aurka gogor mintzatu zen, Defentsa Estrategikorako Ekimena bultzatu zuen, eta disuasio nuklearreko politika amaiarazteko asmoa zuen defentsa politika horren zati nabarmena bihurtu zuen. Bestalde, Sobietar Batasunaren defentsa nuklearreko osagai militarrak neutralizatzeko estrategia ekimena ere bazen.

1993an, jada Bill Clintonen presidentearen agintaldian, Misil Balistikoen Defentsa Erakundea (BMDO) izendapenera aldatu zuten, eta haren ikerketa lana misilen defentsa nazionaletik misilen defentsa taktikora igaro zen. Gainera, haren jarduera esparrua eremu orokorretik eskualde eremura igaro zen.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q211031
  • Commonscat Multimedia: Strategic Defense Initiative / Q211031
  • Identifikadoreak
  • NDL: 00576512
  • NARA: 10641539
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q211031
  • Commonscat Multimedia: Strategic Defense Initiative / Q211031
  • i
  • e
  • a
Herrialdeak
Gertakizunak
1945-49: Jaltako Batzarra  • Potsdamgo Batzarra  • Irango krisialdia  • Txinako Gerra Zibila  • Truman doktrina  • Greziako Gerra Zibila  • Marshall Plana  • Berlingo Blokeoa
1950-59: Koreako Gerra  • 1953ko ekainaren 17ko matxinada  • Hungariako Iraultza  • Suezko Gerra  • Vietnamgo gerra
1960-69: Sino-sobietar zisma  • U-2ren krisia  • Guatemalako Gerra Zibila  • Cochinos Badiako Inbasioa  • Kubako Krisialdia  • Berlingo harresia  • Pragako Udaberria  • SALT I  • Ekintza Egitasmoa  • Nigeriako Gerra Zibila
1970-79: SALT II  • Angolako Gerra Zibila  • Afganistango sobietar inbasioa
1980-89: Defentsa Estrategikorako Ekimena  • Grenadako inbasioa  • Solidarność  • Glasnost  • Perestroika  • Berlingo harresiaren gainbehera  • Belusezko Iraultza  • Errumaniako Iraultza
1990: Sobietar Batasunaren desegitea  • Alemaniaren birbateratzea
Protagonistak
NATO  • Varsoviako Ituna
AEBetako presidenteak: Truman  • Eisenhower  • Kennedy  • Johnson  • Nixon  • Ford  • Carter  • Reagan  • Bush
SESBeko buruak: Stalin  • Malenkov  • Khrustxev  • Brezhnev  • Andropov  • Txernenko  • Gorbatxov
Europako agintari nagusiak: Winston Churchill  • Charles de Gaulle  • Josip Broz Tito  • Imre Nagy  • Willy Brandt  • Nicolae Ceauşescu  • Alexander Dubček  • Todor Zhivkov  • Erich Honecker
Joan Paulo II.a  • Margaret Thatcher  • Lech Wałęsa
Amerikako eta Asiako agintari nagusiak: Mao Zedong  • Chiang Kai-shek  • Kim Il-sung  • Ho Chi Minh  • Fidel Castro  • Che Guevara
Erlazionatutako
artikuluak