Perestroika

1988ko zigilua, Perestroika goresten zuena

Perestroika (errusieraz: перестройка pʲɪrʲɪˈstrojkə)[1] (euskaraz: berregituraketa) 1980ko hamarkadan Mikhail Gorbatxovek bultzaturiko Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren barneko mugimendua izan zen, sobietar sistema politiko eta ekonomikoa aldatzea helburua zuena.

Wikitekan bada UEUren liburu batetik ateratako testu zatia: Perestroika
Liburu osoa: Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009
«

Sortzen ari zen egoerak ez zuen ez hanka ez buru. Sobietar Batasunak, altzairu-, lehengai-, erregai- eta energia-ekoizlerik handienak, baliabide horien eskasia zuen, behar ez bezala eta xahukeriaz erabiltzen ari zirelako bereziki. Nahiz eta jateko zereal-ekoizle nagusietako bat izan, urtero-urtero milioika tona erosi behar izaten zuen pentsuak egin ahal izateko. Mila biztanleko mediku eta ospitale-ohe proportziorik handiena dugu eta, aldi berean, gure osasun-zerbitzuek hutsune nabarmenak dituzte. Gure koheteek Halley kometa aurki dezakete edo Artizarreraino hel daitezke hutsik egin gabe; baina lorpen zientifiko eta teknologiko horiekin batera, nabarmena da izugarrizko eraginkortasun falta dugula, lorpen zientifiko horiek ez baititugu erabiltzen gure behar ekonomikoak konpontzeko. Esaterako, sobietar etxeetako tresna gehienen kalitatea oso eskasa da.

Mikhail Gorbatxov

1987

»

[2]. Testu osoa irakurtzeko Wikisourcen duzu eskuragarri


Zenbait adituen ustez, perestroikak Sobietar Batasuneko desegitea, Ekialdeko Europako 1989ko iraultzak eta Gerra Hotzaren bukaera eragin zituen[3].

Perestroikak zenbait ministreei independentzia gehiago eman zien eta merkataritzako erreformak laga zituen. Hala ere, bere helburua ez zen komunismoa desegitea baizik eta sobietar kontsumitzaileen nahiak hobeto betetzea[4]. Edonola ere, jadanik zeuden barneko tirabira politiko, sozial eta ekonomikoak burutu eta errepubliketan nazionalismoa bultzatu zuen, Sobietar Batasunaren gainbeheraren katalizatzaileak izango zirenak.

Erreferentziak

  1. ''Gorbachev and Perestroika''. Professor Gerhard Rempel, Department of History, Western New England College, 1996-02-02. Mars.wnec.edu.
  2. Martínez Rueda, Fernando; Aizpuru Murua, Mikel. (2011). Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009. Udako Euskal Unibertsitatea ISBN 9788484383345..
  3. ''Gorbachev on 1989''. Katrina vanden Heuvel & Stephen F. Cohen. 2009-10-28. Thenation.com 2001-09-11.
  4. Kishlansky, Mark. (2001). Sources of the West: Readings in Western Civilization. 2 New York: Longman, 322 or..


  • i
  • e
  • a
Gerra Hotza
Herrialdeak
 Ameriketako Estatu Batuak  •  Erresuma Batua  •  Israel  •  Frantzia  •  Mendebaldeko Alemania  •  Hego Korea
 Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna  •  Ekialdeko Alemania  •  Txinako Herri Errepublika  •  Vietnam  •  Ipar Korea  •  Kuba
Gertakizunak
1945-49: Jaltako Batzarra  • Potsdamgo Batzarra  • Irango krisialdia  • Txinako Gerra Zibila  • Truman doktrina  • Greziako Gerra Zibila  • Marshall Plana  • Berlingo Blokeoa
1950-59: Koreako Gerra  • 1953ko ekainaren 17ko matxinada  • Hungariako Iraultza  • Suezko Gerra  • Vietnamgo gerra
1960-69: Sino-sobietar zisma  • U-2ren krisia  • Guatemalako Gerra Zibila  • Cochinos Badiako Inbasioa  • Kubako Krisialdia  • Berlingo harresia  • Pragako Udaberria  • SALT I  • Ekintza Egitasmoa  • Nigeriako Gerra Zibila
1970-79: SALT II  • Angolako Gerra Zibila  • Afganistango sobietar inbasioa
1980-89: Defentsa Estrategikorako Ekimena  • Grenadako inbasioa  • Solidarność  • Glasnost  • Perestroika  • Berlingo harresiaren gainbehera  • Belusezko Iraultza  • Errumaniako Iraultza
1990: Sobietar Batasunaren desegitea  • Alemaniaren birbateratzea
Protagonistak
NATO  • Varsoviako Ituna
AEBetako presidenteak: Truman  • Eisenhower  • Kennedy  • Johnson  • Nixon  • Ford  • Carter  • Reagan  • Bush
SESBeko buruak: Stalin  • Malenkov  • Khrustxev  • Brezhnev  • Andropov  • Txernenko  • Gorbatxov
Europako agintari nagusiak: Winston Churchill  • Charles de Gaulle  • Josip Broz Tito  • Imre Nagy  • Willy Brandt  • Nicolae Ceauşescu  • Alexander Dubček  • Todor Zhivkov  • Erich Honecker
Joan Paulo II.a  • Margaret Thatcher  • Lech Wałęsa
Amerikako eta Asiako agintari nagusiak: Mao Zedong  • Chiang Kai-shek  • Kim Il-sung  • Ho Chi Minh  • Fidel Castro  • Che Guevara
Erlazionatutako
artikuluak

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q167634
  • Commonscat Multimedia: Perestroika / Q167634

  • Identifikadoreak
  • BNF: 12215825r (data)
  • GND: 4193962-1
  • LCCN: sh89001101
  • NKC: ph835722
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q167634
  • Commonscat Multimedia: Perestroika / Q167634


Historia
Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Artikulu hau Sobietar Batasuneko historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.