Loofbos

Het Zoniënwoud is voor het grootste deel een Beukenbos.

Een loofbos is een formatie van bos waarin in de boomlaag wordt gedomineerd door loofbomen. In de struiklaag kunnen struiken en lianen voorkomen.

Voorkomen

Loofbossen komen op aarde vooral in gebieden voor waar een duidelijke seizoenswisseling zonder extreme temperaturen is, dus geen heel warme zomers of heel koude winters. Wel moet het bijna heel het jaar door regenen. Een loofbos kent een groeiseizoen van 4 tot 6 maanden. Qua landoppervlakte beslaan ze ongeveer 5% van de aarde. Loofbossen komen vooral voor in het noordelijk halfrond, namelijk Noordwest-, Centraal- en Oost-Europa, het oosten van de Verenigde Staten, Noord-China, Korea, Japan en het uiterste oosten van Rusland. Zuidelijk Chili is de enige plek in het zuidelijk halfrond waar gematigd loofverliezend bos voorkomt. Loofbos is het natuurlijke climaxecosysteem in het grootste deel van Nederland waar geen ombrotroof veen of hoogveen was. De natuurlijke loofbossen zijn volledig gekapt. De huidige loofbossen zijn door de mens aangeplant. Daardoor hebben ze een andere soortensamenstelling dan het loofbos dat van nature in Nederland thuishoort.

Gelaagdheid van het bos

In een loofbos groeien de planten in verschillende vegetatielagen. Niet in ieder loofbos zijn alle vegetatielagen altijd te onderscheiden.

Op de bodem van een bos bevindt zich strooisel. De strooisellaag bestaat uit afgevallen takjes en bladeren. In het strooisel komen veel kleine dieren voor. De bodem van het loofbos kent een voedselrijke humuslaag. Deze ontstaat doordat aan het eind van de zomer, de herfst en het begin van de winter de bomen en struiken hun bladeren verliezen, die dan op de bodem vallen. In de ontstane laag komen daarna vele schimmels en bacteriën, die hem afbreken tot een humuslaag.

Vlak boven het strooisel of direct op grond bevindt zich de moslaag. Deze moslaag is slechts enkele centimeters hoog. Hierin groeien onder andere mossen en paddenstoelen.

Boven de moslaag bevindt zich de kruidlaag. Hierin groeien onder andere varens, de bosbes en allerlei andere kruidachtige planten. Kruiden en andere kleine planten komen ook voor in het bos zelf, maar dan vooral aan het eind van de winter en begin van de lente als de bossen nog kaal zijn, maar de bomen wel al langzaam aan het groen worden. Veel kruiden verdwijnen weer als kruinlaag dermate dicht is dat er weinig direct licht meer doorkomt.

Daarboven bevindt zich de struiklaag met struiken en nog niet volledig uitgegroeide bomen.

Helemaal bovenaan bevindt zich de boomlaag met lianen en de boomkruinen.

Tussen de vier lagen vindt concurrentie plaats om water en om zonlicht. Sommige kruiden, de schaduwplanten zoals witte klaverzuring, hebben echter beschaduwing nodig.

Fauna

In de bomen zal men vooral insecten, vogels en kleine knaagdieren tegenkomen, terwijl de bodem ook geschikt is voor de grotere zoogdieren, zowel planteneters als roofdieren. Op de open plekken in het bos komt men niet alleen struiken tegen, maar ook kleinere planten, zoals kruiden. Deze hebben wel meer licht nodig dan struiken. Ze zijn daarom alleen te vinden in de grotere open plekken in het bos, terwijl de struiken al kunnen groeien in kleine stukken open of onderbroken bos.

Zie ook

· · Sjabloon bewerken
Algemeen:Aanplant · Bebossing · Beheerbranden · Beurtjaar · Biomassa · Bladerdak · Blessen · Boom · Boomholte · Boomlaag · Boomweide · Bos · Bosbeheer · Bosbeheer gericht op biodiversiteit · Bosbouw · Bosgrond · Bosrand · Boswachter · Bosweide · Duurzaamheid · Exoot · Forsthaus · Gemengd bos · Hars · Hellingbos · Herbebossing · Herstelbeheer · Inheems · Inoculatie · Interceptie · Invasieve soort · Jacht · Kapvlakte · Kroon · Kruidlaag · Kunstmatige verjonging · Laan · Loofbos · Mastjaar · Monocultuur · Naaldbos · Natuurbeheersmaatregelen · Natuurlijke verjonging · Nulbeheer · Oerbos · Ondergroei · Ontsluiting · Open plek · Opslag · Opstand · Plantverband · Rabat · Remote sensing · Restauratie · Secundair bos · Sociale bosbouw · Strooisellaag · Struik · Struiklaag · Struweel · Takkenwal · Vegetatielaag · Vernatting · Wildpad · Wildwal · Worteldruk
Bosfuncties:Agroforestry · Bio-energie · Bodembescherming door bos · Bosbijproducten · Bosreservaat · Cultuurhistorie in bossen · Dorpsbos · Ecosysteemdienst · Geïntegreerd bosbeheer · Geriefbos · Griend · Habitat · Harswinning · Houtindustrie · Jachtbos · Klimaatbos · Klimbos · Landgoed · Luchtzuivering · Militair oefenterrein · Nationaal park · Papierindustrie · Parkbos · Pestbosje · Productiebos · Recreatief medegebruik · Schermbos · Speelnatuur · Spiritueel bos · Sprokkelen · Sterrenbos · Tiny forest · Voedselbos · Waterbergingsgebied · Waterzuivering · Waterwingebied
Kapvormen:Dunning · Femelslag · Hakhout · Hakken en branden · Hooghout · Kaalslag · Knotten · Middelhout · Ontbossing · Plenterslag · Schermslag · Spaartelgenbos · Strubben · Zoomslag
Werktuigen:Aanwasboor · Bijl · Blusvliegtuig · Boomzaag · Bosmaaier · Dendrometer · Dissel · Drone · Forwarder · Grondwatermeter · Guts · Hagelgeweer · Harvester · Hiep · Hoogwerker · Kapmes · Keerhaak · Kettingzaag · Loep · Mallejan · Markeerspuitbus · Meetklem · Meetlint · Relascoop · Stobbenfrees · Stokzaag · Takkenschaar · Takkenzaag · Tractor · Verrekijker · Versnipperaar
Bomenzorg:Afleggen · Biologische bestrijding · Bodembedekking · Bodemverbeteraar · Bodemvervuiling · Boombeschermer · Boomchirurgie · Boompaal · Boomteelt · Boomverzorging · Bosplantsoen · Bosverpleging · Brandgang · Enten · Fytopathologie · Kandelaberen · Kandelaren · Kieming · Omslagpunt · Onkruidbestrijding · Plaaginsect · Plantenveredeling · Plantenziekte · Plantkanker · Resistentie · Schorsbrand · Snoeien · Stekken · Toekomstboom · Vergrassing · Verruiging · VTA · Waterlot · Wildschade · Windworp · Witrot · Zaadproductie en zaadteelt · Zure regen
Houtkennis:Afvalhout · Bast · Brandhout · Cambium · Dendrochronologie · Draad · Drukbreuk · Fineer · Groeiring · Handel in tropisch hout in Nederland · Hout · Houtbewerking · Houteigenschappen · Houthakker · Houtige plant · Houtrotschimmels · Houtskool · Houtsoort · Houtstraal · Houtvat · Houtverduurzaming · Houtvester · IJzerhout · Kernhout · Kwast · Lignine · Loofhout · Multiplex · Naaldhout · Nerf · OSB · Reactiehout · Rijshout · Schors · Sclerenchym · Spaanplaat · Spiegel · Spinthout · Stam · Stoof · Tak · Vlotterij · Waaibomenhout · Warrelknoest · Werken · Xyleem
Numeriek:Bedekkingsgraad · Biologische risicoklasse · Bodemtemperatuur · Bladoppervlakte-index · CEC · Diameter op borsthoogte · Duurzaamheidsklasse · Grondvlak · Grondwatertrap · Hectare · Kiemenergie · Kroonsluiting · Monnin-hardheid · Mortaliteit · pH · Populatiedichtheid · Populatiegrootte · Plantafstand · Relatieve luchtvochtigheid · Saliniteit · Schaal van Beaufort · Shannon-index · Stamtal · Stijghoogte · Stenoeciteit · Temperatuur · Tolerantie · Trofiegraad · Veldcapaciteit · Verlichtingssterkte · Verwelkingspunt · Volkomenheidsgraad
Organistaties:Bomenstichting · BOS+ · Bosgroep · Bosschap · Centrum Hout · FSC · INBO · ITTO · IUCN · KNBV · LandschappenNL · Natuurmonumenten · Natuurpunt · Natuurvereniging · NDV · PEFC · Probos · Pro Silva · Staatsbosbeheer · Stichting Het Kronendak · Stichting Kritisch Bosbeheer · Stichting Populier · Stichting Trésor · VBNE · Vereniging Tropische Bossen · Voedselbosbouw Nederland · WBE
Juristiek:ANB · Bosbescherming · Bosdecreet · Bosperceel · Boswet · Boswetboek · Certificaat duurzaam bosbeheer · Forests Now Declaration · ITTA 1983 · ITTA 1994 · Jachtdecreet · Jachtrecht · Jachtseizoen · LNV · Natura2000 · Natuurbehoudswet · Natuurdecreet · Natuurcompensatie · Natuurschoonwet · Pootrecht · Rode lijst · Wet natuurbescherming · Vogel- en Habitatrichtlijn
Ecologie:Biodiversiteit · Boomgrens · Bosfauna in Nederland · Bosflora · Broekbos · Concurrentie · Doelsoort · Dominantie · Dood hout · Ecologie · Epifyt · Fanerofyt · Galerijbos · Krummholz · Mantel · Microklimaat · Mozaïekcyclusconcept · Natuurwaarde · Ooibos · PNV · Regenwoud · Schaduwtolerantie · Standplaatsfactor · Successie · Transpiratie · Verbossing · Zaadbank · Zoom
Educatie:Agricultural and Forest Meteorology · Agroforestry Systems · Arboretum · Heembos · Nationale Boomfeestdag · Natuurgids · Natuurleerpad · Opleiding bos- en natuurbeheer · Pinetum
Lijsten:Landelijk Register van Monumentale Bomen · Lijst van arboreta · Lijst van boomsoorten in Nederland · Lijst van bosbouwkundigen · Lijst van bosgemeenschappen in Nederland · Lijst van hardhoutsoorten · Lijst van houtsoorten · Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen · Lijst van landen naar bosareaal · Lijst van natuurbeheersmaatregelen · Rassenlijst Bomen
· · Sjabloon bewerken
Bioom:tropisch bos · loofbos · naaldbos · grasland · woestijn · toendra
WWF-bioom:Tropisch of subtropisch regenwoud · Tropisch of subtropisch droog woud · Tropisch of subtropisch naaldwoud · Gematigd loofbos of gemengd bos · Gematigd naaldwoud · Taiga · Tropisch of subtropisch grasland, savanne of struweel · Gematigd grasland, savanne of struweel · Overstromende graslanden en savannes · Berggraslanden en -struwelen · Toendra · Mediterrane bossen, bosland en struwelen · Woestijnen en droge struwelen · Mangrove
Ecozone:Afrotropisch gebied · Australaziatisch gebied · Nearctisch gebied · Neotropisch gebied · Oriëntaals gebied · Palearctisch gebied · Oceanisch gebied · Antarctisch gebied
Florarijken:Holarctis · Neotropis · Paleotropis · Capensis · Australis · Antarctis
Biogeografie:adventief · archeofyt · autochtoon · areaal · beschermingsstatus · cultuurvolger · disjunct verspreidingsgebied · eilandbiogeografie · endemie · exoot · extinctie · florarijk · floristiek · inburgering · inheems · invasieve soort · kosmopolitische verspreiding · massa-extinctie · plantengeografie · Rode Lijst van de IUCN · status · uitsterven · verspreidingsgebied · vestiging