Żel antybakteryjny

Żel antybakteryjny

Środek antybakteryjny do rąk – płynny środek dezynfekujący służący do redukcji czynników zakaźnych na skórze dłoni[1].

W przychodniach, szpitalach i innych placówkach medycznych użycie środków na bazie alkoholu uznawane jest za skuteczniejsze od mycia rąk wodą z mydłem w większości przypadków[2]: środki takie skuteczniej eliminują mikroorganizmy, są także lepiej tolerowane przez skórę dłoni od wody z mydłem[1]. Użycie płynu dezynfekcyjnego nie może zastąpić jednak mycia, zwłaszcza jeśli na skórze rąk występuje widoczne zabrudzenie, lub po użyciu toalety[3]. Brak jest zaleceń dotyczących podobnych środków nie opartych na bazie alkoholu[2], brak jest również wystarczających dowodów na wyższość korzystania z podobnych środków nad myciem rąk poza placówkami medycznymi[4][5]. Środki takie dostępne są w obrocie handlowym w postaci płynów, żeli i pianek[1].

Typowe środki antybakteryjne na bazie alkoholu zawierają mieszaninę izopropanolu, etanolu (alkoholu etylowego) lub n-propanolu. Najskuteczniejsze są produkty, które zawierają od 60 do 95% alkoholu[1]. Podczas ich stosowania konieczne jest zachowanie ostrożności, ponieważ są one substancjami palnymi[2]. Środki zawierające alkohol skutecznie zwalczają wiele różnych typów drobnoustrojów, nie unieszkodliwiają jednak zarodników[1]. Niektóre produkty zawierają domieszkę gliceryny lub innych związków, których celem jest zapobieganie wysuszeniu skóry[1]. Wersje bezalkoholowe mogą zawierać chlorek benzalkoniowy[6] lub triklosan[7].

Alkohol był stosowany jako środek antyseptyczny przynajmniej od 1363 roku, a pod koniec XIX wieku pojawiły się naukowe dowody na jego skuteczność[8]. Środki do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu rozpowszechniły się w Europie do lat 80. XX wieku[9]. Znalazły się one także na liście leków podstawowych Światowej Organizacji Zdrowia, co oznacza, że zostały uznane za jedne z najbardziej skutecznych i bezpiecznych środków medycznych, niezbędnych w każdym systemie opieki zdrowotnej[10].

Zobacz galerię związaną z tematem: Żel antybakteryjny

Przypisy

  1. a b c d e f John M.J.M. Boyce John M.J.M. i inni, Guideline for Hand Hygiene in Health-Care Settings. Recommendations of the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee and the HICPAC/SHEA/APIC/IDSA Hand Hygiene Task Force. Society for Healthcare Epidemiology of America/Association for Professionals in Infection Control/Infectious Diseases Society of America, „MMWR. Recommendations and reports: Morbidity and mortality weekly report. Recommendations and reports”, 51 (RR-16), 2002, 1–45, quiz CE1–4, ISSN 1057-5987, PMID: 12418624 [dostęp 2017-08-29] .
  2. a b c Maureen K.M.K. Bolon Maureen K.M.K., Hand Hygiene, „Infectious Disease Clinics of North America”, 30 (3), s. 591–607, DOI: 10.1016/j.idc.2016.04.007, PMID: 27515139 [dostęp 2017-08-29] .
  3. WHO Expert Committee on Specifications for Pharmaceutical.W.E.C.S.P. Preparations WHO Expert Committee on Specifications for Pharmaceutical.W.E.C.S.P., The selection and use of essential medicines: Twentieth report of the WHO Expert Committee 2015 (including 19th WHO Model List of Essential Medicines and 5th WHO Model List of Essential Medicines for Children). [pdf], Geneva: World Health Organization, 2015, ISBN 978-92-4-069494-1, OCLC 971365755 .
  4. Jessie de WittJ.W. Huberts Jessie de WittJ.W. i inni, Exploring the potential of antimicrobial hand hygiene products in reducing the infectious burden in low-income countries: An integrative review, „American Journal of Infection Control”, 44 (7), s. 764–771, DOI: 10.1016/j.ajic.2016.01.045 [dostęp 2017-08-29] .
  5. EmilyE. Meadows EmilyE., Nicole LeN.L. Saux Nicole LeN.L., A systematic review of the effectiveness of antimicrobial rinse-free hand sanitizers for prevention of illness-related absenteeism in elementary school children, „BMC Public Health”, 4, 2004, s. 50, DOI: 10.1186/1471-2458-4-50, ISSN 1471-2458, PMID: 15518593, PMCID: PMC534108 [dostęp 2017-08-29] .
  6. Bruce W. Long, Jeannean Hall Rollins, Barbara J. Smith: Merrill's Atlas of Radiographic Positioning and Procedures. T. 1. Elsevier Health Sciences, 2015, s. 16. ISBN 978-0-323-31965-2. [dostęp 2022-11-13].
  7. Gabriella Baki, Kenneth S. Alexander: Introduction to Cosmetic Formulation and Technology. John Wiley & Sons, 2015, s. 173. ISBN 978-1-118-76378-0. [dostęp 2022-11-13].
  8. Seymour Stanton Block: Disinfection, Sterilization, and Preservation. Lippincott Williams & Wilkins, 2011, s. 14. ISBN 978-0-683-30740-5. [dostęp 2022-11-13].
  9. Chris H. Miller, Charles John Palenik: Infection Control and Management of Hazardous Materials for the Dental Team. Elsevier Health Sciences, 2016, s. 269. ISBN 978-0-323-47657-7. [dostęp 2022-11-13].
  10. Guide to Local Production: WHO-recommended Handrub Formulations. who.int, 2010. [dostęp 2022-11-13]. (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedia internetowa (lek podstawowy):
  • Britannica: topic/hand-sanitizer, topic/alcohol-free-hand-sanitizer, topic/alcohol-based-hand-sanitizer