Żelewo
wieś | |||
Centrum wsi | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | Stare Czarnowo | ||
Strefa numeracyjna | 91 | ||
Kod pocztowy | 74-106[2] | ||
Tablice rejestracyjne | ZGR | ||
SIMC | 0783255 | ||
Położenie na mapie gminy Stare Czarnowo | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |||
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego | |||
53°17′34″N 14°52′02″E/53,292778 14,867222[1] | |||
|
Żelewo (niem.: Seelow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Stare Czarnowo.
Dawna osada rybacka, później rolnicza[3]. W 1180 biskup kamieński Konrad I nadał klasztorowi w Kołbaczu prawo do pobierania dziesięciny od ludności Żelewa[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Kościół filialny pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy z końca XVII w., konstrukcji ryglowej, okna umieszczone wysoko pod dachem, zabytkowe wyposażenie. Wieża drewniana oszalowana, z dachem pokrytym gontem, hełm barokowy, dzwonowy[5]. (Obiekt zabytkowy – nr rej. 21.12.1963 r.).
Podanie o klasztorze w Kołbaczu
Opowiada Franciszek Pałasz, l. 70, urodzony w Stężycy pow. Kartuzy, od 1946 r. zam. w Żelewie pow. Gryfino, woj. szczecińskie[6]:
Klasztòr w Kolbaczu, nie, on już tam jest od tysonca sto, zdaje mi se, szedzesontégo roku. Mówio tak: na, w jezorze Mwiedwie nie buło żadn'ych sejów. I w ogóle mało riby, tak tu dużo riby nie buło. To tén przeor z tego Kolbaczy se założył z tym kusym, żeb'y mu ta seja jakos wprowadz.ic, on jego duszä możé zabrac. Diabuł se uceszył, uogonem zamérdał i pojechał na Łotwe panie, tam, na tén Päjpus, zej tam. No jak tam pojechał, náá, wtedy przeor w strachu, nie, buo niedugo bedze północ, a po północy diabéł przylec.i i go weznie. Tak on posłäł tych swoich braciszków wszystkich, tych mnichów, dookoła jezora uobstawił-ił i zaczón drzec se jak kury – piat'. To diabuł lec.i z tá seją, nie? Jak już buł blisko czuje, że kury piejo, tuo se zlonk i sejä pusc.ił [do jeziora Mwiedwie] i uc.iek, jo, a przeor dusze uocalił.
Źródło:[7]
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163606
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1644 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 318, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ HugoH. Lemcke HugoH., Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Pommern.T.2,Bd.2,H 6,Der Kreis Greifenhagen, Stettin: Kommissionsverlag von Léon Saunier, 1902 .
- ↑ PiotrP. Skurzyński PiotrP., Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 139, ISBN 978-83-7495-133-3 .
- ↑ transkrypcja tekstowa: Jan Sadownik, Zofia Przyłuska-Jaworska
- ↑ Opublikowane w dwumiesięczniku Literatura Ludowa. Pomorze Zachodnie, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Warszawa 1960, rok IV, nr 4-5, s.36 bez zastrzeżenia praw autorskich
- p
- d
- e
- Siedziba gminy: Stare Czarnowo
Wsie |
|
---|---|
Osady |
|
Osady leśne | |
Integralna część wsi |