AUKUS

AUKUS
Mapa
     państwa członkowskie AUKUS
Członkowie

Australia
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone

AUKUS – porozumienie między Australią, Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi w zakresie wymiany technologii obronnych, obejmujące m.in. współpracę przy tworzeniu australijskiej floty okrętów podwodnych z napędem jądrowym, ogłoszone 15 września 2021[1].

Współpraca

Jednym z kluczowych elementów nowej współpracy ma być zbudowanie przez Australię okrętów podwodnych o napędzie atomowym [2][3], a także zakup taktycznych pocisków manewrujących średniego zasięgu BGM-109 Tomahawk (o zasięgu 1850 km) dla swoich niszczycieli typu Hobart, taktycznych lotniczych pocisków manewrujących o obniżonej wykrywalności AGM-158B JASSM-ER (o zasięgu 925 km) oraz taktycznych lotniczych pocisków przeciwokrętowych o obniżonej wykrywalności AGM-158C LRASM(inne języki) dla swoich myśliwców F/A-18 i F-35[4][5].

Pierwotnie, w celu zastąpienia okrętów podwodnych typu Collins, Australia planowała zakup 12 okrętów podwodnych typu Attack(inne języki) od Francji. Miały to być okręty oparte na projekcie okrętów podwodnych typu Barracuda z przerobionym napędem z jądrowego na napęd hybrydowy (diesel i elektryczny). W 2021 roku, w związku z nowym porozumieniem militarnym AUKUS i zmianą koncepcji napędu planowanych okrętów podwodnych, zrezygnowano z tego projektu. Co prawda, oryginalne francuskie okręty dysponowały napędem jądrowym, lecz zrezygnowano z ich zakupu ze względu na problematyczny napęd jądrowy, który trzeba serwisować co 10 lat, w porównaniu do rozwiązań amerykańskich i brytyjskich, których napędy atomowe działają bez serwisowania przez cały okres użytkowania okrętu[6]. Wycofanie się Australii z zakupu francuskich okrętów wywołało krytykę ze strony Francji[7].

Współpraca ma również dotyczyć budowy pocisków hipersonicznych o kryptonimie SCIFiRE budowanych przez Stany Zjednoczone i Australię[4][5][8][9]. Tuż przed podpisaniem współpracy AUKUS, Australia dołączyła do amerykańskiego projektu nowego rakietowego pocisku balistycznego dalekiego zasięgu o kryptonimie PrSM[10], jak również rozpoczęła produkcję niewykrywalnych bezzałogowych pojazdów latających Boeing Airpower Teaming System z elementami sztucznej inteligencji[11], które mają wspierać istniejącą już flotę myśliwców 5 generacji F-35. Plany dotyczą także zainwestowania 1 miliarda dolarów dla australijskich przedsiębiorstw zbrojeniowych, by mogły produkować nowoczesne produkty zbrojeniowe w samej Australii[5].

Zobacz też

  • Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku, sojusz polityczno-wojskowy Australii, Stanów Zjednoczonych i Nowej Zelandii
  • AUSCANNZUKUS, porozumienie Australii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii dotyczące zasad współpracy marynarki wojennej tych państw na poziomie dowodzenia, kontroli, komunikacji i komputerów
  • Five Eyes(inne języki), sojusz wywiadów Australii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii. Zobacz też: Sojusz Pięciorga Oczu i Echelon
  • Border Five(inne języki), nieformalne forum poświęcone kwestiom polityki celnej i zarządzania granicami Australii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii
  • Five Country Conference(inne języki), konferencja władz imigracyjnych Australii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii, współpracujących ze sobą w celu poprawy integralności, bezpieczeństwa i wydajności swoich służb imigracyjnych i granicznych
  • ABCANZ Armies(inne języki), program mający na celu optymalizację interoperacyjności i standaryzację szkolenia i wyposażenia pomiędzy siłami zbrojnymi Australii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii

Przypisy

  1. ↑ Michał Bogusz: AUKUS: nowy format bezpieczeństwa na Pacyfiku wymierzony w Chiny. Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, 20 września 2021. [dostęp 2021-10-17].
  2. ↑ Marek Świerczyński: AUKUS. Silny atomowy sojusz USA, Australii i Wielkiej Brytanii. Polityka, 16 września 2021. [dostęp 2021-10-17].
  3. ↑ Levi Parsons: Furious China issues bone-chilling warning subs deal could 'make Australia a potential target for a NUCLEAR strike. Daily Mail. [dostęp 2021-10-17]. (ang.).
  4. ↑ a b Rafał Muczyński: Tomahawki i JASSM-ER dla Australii. Milmag, 17 września 2021. [dostęp 2021-10-17].
  5. ↑ a b c Australia to pursue nuclear-powered submarines through new trilateral enhanced security partnership. Prime Minister of Australia, 16 września 2021. [dostęp 2021-10-17]. (ang.).
  6. ↑ Tory Shepherd: Australia considered buying nuclear submarines from France before ditching deal, Peter Dutton says. The Guardian, 17 września 2021. [dostęp 2021-10-17]. (ang.).
  7. ↑ Maciej Kucharczyk: W aferze o australijskie okręty podwodne okręty są drugorzędne. Stawka jest znacznie większa i dotyczy też nas. Gazeta.pl, 22 września 2021. [dostęp 2021-10-17].
  8. ↑ Rafał Muczyński: Amerykańsko-australijskie pociski hipersoniczne. Milmag, 1 grudnia 2020. [dostęp 2021-10-17].
  9. ↑ SCIFire Hypersonics. Royal Australian Air Force. [dostęp 2021-10-17]. (ang.).
  10. ↑ Rafał Muczyński: Australia w amerykańskim programie PrSM. Milmag, 20 sierpnia 2021. [dostęp 2021-10-17].
  11. ↑ Valerie Insinna: Australia makes another order for Boeing’s Loyal Wingman drones after a successful first flight. Defense News, 2 marca 2021. [dostęp 2021-10-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Joint Leaders Statement on AUKUS. The White House, 15 września 2021. [dostęp 2021-10-17]. (ang.).
Kontrola autorytatywna (międzynarodowa organizacja rządowa):
  • VIAF: 5280163813698439110005
  • PLWABN: 9812429858705606