Adźanta

Groty w Adźancie[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Indie

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II, III, VI

Numer ref.

242

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1983
na 7. sesji

Położenie na mapie Maharasztry
Mapa konturowa Maharasztry, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Groty w Adźancie”
Położenie na mapie Indii
Mapa konturowa Indii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Groty w Adźancie”
Ziemia20°31′44,6″N 75°44′45,5″E/20,529056 75,745972
Multimedia w Wikimedia Commons
  1. Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Adźanta (hindi: अजिंठा लेणी) – grupa wzgórz w Indiach w stanie Maharasztra, na terenie dawnego księstwa Hajderabadu. W ich zboczach, nad doliną rzeki Waghory, wykutych jest 30 pieczar z unikatowymi malowidłami o tematyce buddyjskiej. Cztery groty to ćajtje – miejsca kultu, zaś pozostałe to wihary – miejsca zamieszkania i gromadzenia się mnichów. Groty powstały między II wiekiem p.n.e. a VII wiekiem n.e.[1] Wiele z nich wykuto za czasów Guptów. Część grot nie została ukończona, prawdopodobnie z uwagi na brak funduszy związany z zanikiem buddyzmu na półwyspie dekańskim. Groty zostały odkryte w 1819 przez grupę angielskich myśliwych[2]. Zespół grot w Adźancie znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

O znaczeniu grot w Adźancie decydują przede wszystkim malowidła, zachowały się one jednak tylko w części pieczar. Malowano je na podkładzie wapiennym, uprzednio wyrównując nierówności skały przy użyciu gliny zmieszanej z omłotami ryżowymi i krowim nawozem. Następnie czerwonym barwnikiem pociągano kontury, po czym następowało wypełnianie barwą. Wnętrze grot oświetlano prawdopodobnie za pomocą systemu luster z polerowanej blachy. Tematycznie wszystkie malowidła wiążą się z buddyzmem, stanowiąc często ilustracje umoralniających dżatak. Do najbardziej znanych malowideł należą: Bodhisattwa Padmapani w grocie nr 1, ilustracje dżataki Opowieść o królu gęsi z groty nr 17. W całym malarstwie Adźanty przeważa wyrafinowanie linii nad plamą barwną.

Przypisy

  1. Praca zbiorowa: Wielka Historia Świata – Cywilizacje Azji – Dolina Indusu – Indie – Kambodża. T. 5. Polskie Media Amer.Com, 2005, s. 84. ISBN 83-7425-030-5.
  2. The Ajanta Caver: Discovering last treasure. BBC. [dostęp 2018-07-01].

Linki zewnętrzne

  • Świątynie Adźanty. artclassic.edu.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-10)].
  • 100 zdjęć z Adźanty
  • Adźanta, zdjęcia
  • Adźanta
  • Adźanta
    Adźanta
  • Księżniczka i służąca. Malowidło z Adźanty
    Księżniczka i służąca. Malowidło z Adźanty
  • Wnętrze groty 26
    Wnętrze groty 26
  • p
  • d
  • e

Kulturowe
Przyrodnicze

Indie

  1. Wspólnie z Argentyną, Francją, Niemcami, Belgią, Japonią i Szwajcarią
Kontrola autorytatywna (grota):
  • LCCN: sh95005354
  • NDL: 00953325
  • BnF: 11991135w
  • BNE: XX453632
  • J9U: 987007551672005171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: place/Ajanta-Caves
  • Treccani: ajanta
  • Universalis: ajanta
  • БРЭ: 1800609
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 1025