Adam Gottlob Oehlenschläger

Adam Gottlob Oehlenschläger
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 listopada 1779
Kopenhaga

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1850
Kopenhaga

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

romantyzm

Ważne dzieła
  • Det er et yndigt land
  • Nordens Guder
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Adam Gottlob Oehlenschläger (ur. 14 listopada 1779 w Kopenhadze, zm. 20 stycznia 1850 tamże) – duński poeta i dramaturg[1]. Obok Nikolaia Frederika Severina Grundtviga Oehlenschläger uważany jest za prekursora romantyzmu w literaturze duńskiej oraz „króla poezji nordyckiej”[2]; przez Grundtviga nazwany również „rzeźbiarzem ciała”[2]. Autor duńskiego hymnu narodowegoDet er et yndigt land oraz napisanej w 1819 r. epopei narodowejNordens Guder[3].

Życiorys

Adam Gottlob Oehlenschläger urodził się w Vesterbro 14 listopada 1779 roku[1]. Jego ojciec był organistą na zamku Frederiksberg pod Kopenhagą[1]. Oehlenschläger chodził do szkoły, w której wykładał poeta Edvard Storm[1]. Po krótkiej karierze aktorskiej zapisał się na uniwersytet, żeby studiować prawo. Po spotkaniu z norweskim uczonym Henrikem Steffensem, propagatorem niemieckich tendencji romantycznych w Danii, napisał w 1802 roku swój wiersz Guldhornene (Złote rogi)[1]. W 1803 roku wydał swój pierwszy tomik, zatytułowany po prostu Digte (Poezje)[1]. Zajął się też pisaniem dramatów historycznych (Hakon Jarl hin Rige i Baldur hin Gode), opartych na dawnych kronikach i mitologii nordyckiej[1]. W 1810 roku został profesorem estetyki na uniwersytecie w Kopenhadze. Adam Gottlob Oehlenschläger zmarł w Kopenhadze 20 stycznia 1850 roku[1].

Twórczość

Oehlenschläger jest autorem dużej liczby utworów poetyckich zainspirowanych twórczością Friedricha Schillera i Johanna Wolfganga Goethego. Filozoficznej analizy kilku jego wierszy dokonał Søren Kierkegaard, uczeń tego najwybitniejszego przedstawiciela nordyckiego romantyzmu[4]. Poezja Adama Gottloba Oehlenschlägera charakteryzuje się wyrafinowaną formą wersyfikacyjną. Poeta wykorzystywał klasyczne formy stroficzne, w tym siedmiowersową strofę królewską (ababbcc)[5] i tercynę[6]. Epos Nordens guder miał być współczesnym odpowiednikiem Eddy[1]. Zbiór Helge (1814), zawierający między innymi tragedię Yrsa był inspiracją dla dzieł szwedzkiego poety Esaiasa Tegnéra (Frithiofs saga, 1825) i szwedzko-fińskiego autora Johana Ludviga Runeberga (Kung Fjalar, 1844)[1].

Przekłady

Na język polski wiersze Adam Gottlob Oehlenschläger tłumaczyli Stanisław Budziński, Leon Potocki i Roman Zmorski.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Adam Gottlob Oehlenschläger, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-11-19]  (ang.).
  2. a b Guide to the danish golden age – Adam Oehlenschläger. www.guldalder.dk. [dostęp 2017-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-08)].
  3. Nordens guder. Et episk digt af Oehlenschläger. Archive.org, 1870. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).
  4. Oehlenschlager Adam Gottlob – Zapytaj.onet.pl. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012–07–16)].
  5. Adam Oehlenschläger: Yduns Frelse. kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).
  6. Adam Oehlenschläger: Volas Spaadom. kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).

Bibliografia

  • William Morton Payne: Adam Gottlob Oehlenschläger. The Sewanee Review , Vol. 8, No. 2 (Apr., 1900), pp. 129-146. jstor.org. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Adam Oehlenschläger: Digte (1803). kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).
  • Adam Gottlob Oehlenschläger – dzieła w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000122643371
  • VIAF: 27105324
  • LCCN: n79109270
  • GND: 119071606
  • LIBRIS: hftwz4d153wnpdp
  • BnF: 121591979
  • SUDOC: 109395409
  • SBN: REAV088935
  • NLA: 35975049
  • NKC: mzk2005299319
  • DBNL: oehl003
  • BNE: XX1340309
  • NTA: 068722869
  • BIBSYS: 90103128, 14003977
  • CiNii: DA0740283X
  • Open Library: OL909371A, OL5278270A
  • PLWABN: 9810549711205606
  • NUKAT: n00047729
  • J9U: 987007274966005171
  • CONOR: 29320547
  • BNC: 000299125
  • ΕΒΕ: 169583
  • LIH: LNB:V*376122;=BH
  • RISM: people/110542
  • WorldCat: lccn-n79109270
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3950142
  • Britannica: biography/Adam-Gottlob-Oehlenschlager
  • Universalis: adam-oehlenschlaeger
  • БРЭ: 4930602
  • NE.se: adam-oehlenschläger
  • SNL: Adam_Oehlenschläger
  • VLE: adam-gottlob-oehlenschlager
  • Catalana: 0046889
  • DSDE: Adam_Oehlenschläger
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 44790