Andrea Pirlo

Andrea Pirlo
Ilustracja
Andrea Pirlo (2014)
Data i miejsce urodzenia

19 maja 1979
Flero

Wzrost

177 cm

Pozycja

pomocnik

Informacje klubowe
Klub

Sampdoria (trener)

Kariera juniorska
Lata Klub
1985–1988 Flero
1988–1992 Voluntas Brescia
1992–1995 Brescia
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole
1995–1998 Brescia 47 (6)
1998–2001 Inter Mediolan 22 (0)
1999–2000 → Reggina (wyp.) 28 (6)
2001 → Brescia (wyp.) 10 (0)
2001–2011 Milan 284 (32)
2011–2015 Juventus 119 (16)
2015–2017 New York City 60 (1)
W sumie: 570 (61)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
1994  Włochy U-15 3 (0)
1995  Włochy U-16 6 (2)
1995  Włochy U-17 4 (0)
1995–1997  Włochy U-18 18 (7)
1998–2002  Włochy U-21 37 (15)
2000–2004  Włochy IO 9 (1)
2002–2015  Włochy 116 (13)
W sumie: 193 (38)
Kariera trenerska
Lata Drużyna
2020 Juventus FC U-23
2020–2021 Juventus
2022–2023 Fatih Karagümrük
2023– Sampdoria
  1. Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Dorobek medalowy
Mistrzostwa świata
I miejsce Niemcy 2006 piłka nożna
Igrzyska olimpijskie
brąz Ateny 2004 piłka nożna
Mistrzostwa Europy
II miejsce Polska/Ukraina 2012 piłka nożna
Puchar Konfederacji
brąz Brazylia 2013
Multimedia w Wikimedia Commons

Andrea Pirlo (ur. 19 maja 1979 we Flero) – włoski piłkarz, który występował na pozycji pomocnika i trener piłkarski. Od 2023 trener Sampdorii. Uważany za jednego z najlepszych pomocników w historii piłki nożnej[1].

Karierę klubową rozpoczynał w Brescii, z którą zdobył Serie B w sezonie 1996/1997. Później został zawodnikiem Interu Mediolan, z którego był wypożyczany do Regginy i Brescii. W 2001 przeniósł się do Milanu, z którym dwukrotnie zdobył mistrzostwo Włoch, Puchar Włoch, Superpuchar Włoch, a w sezonach 2002/2003 i 2006/2007 wygrał rozgrywki Ligi Mistrzów UEFA. W 2011 został zawodnikiem Juventusu, w barwach którego wygrywał mistrzostwo Włoch w każdym z czterech rozegranych sezonów, triumfował także w Pucharze Włoch, a także dwukrotnie w Superpucharze Włoch. W 2015 został zawodnikiem New York City, a dwa lata później ogłosił zakończenie kariery[2].

W latach 2002–2015 reprezentant Włoch. Złoty medalista Mistrzostw Świata 2006, srebrny medalista Mistrzostw Europy 2012, brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich 2004 oraz Pucharu Konfederacji 2013, uczestnik Mistrzostw Świata 2010 i 2014, a także Mistrzostw Europy 2000, 2004 i 2008. Był znany ze swoich umiejętności technicznych, kreatywności, wizji gry, kontroli nad piłką czy precyzyjnie wykonywanych rzutów wolnych[3][4][5][6][7][8][9].

Dzieciństwo

Andrea Pirlo urodził się 19 maja 1979 we Flero jako syn Livvi (z d. Gatti) i Luigiego. Jego ojciec był właścicielem firmy produkującej i sprzedającej stal Elg Steel[10]. Ma brata Ivana i siostrę Silvię[11]. W wieku sześciu lat został zapisany do lokalnego klubu Flero, później grał w Voluntas. W 1992 dołączył do młodzieżowej drużyny Brescii[12]. Jego piłkarskimi idolami byli Lothar Matthäus i Roberto Baggio, był także kibicem Interu Mediolan[13].

Kariera klubowa

Brescia

21 maja 1995, mając 16 lat, zadebiutował w Serie A w meczu z Regginą przegranym przez Brescię 2:0 i tym samym został najmłodszym zawodnikiem klubu, który wystąpił w Serie A. W następnym sezonie, 1995/1996 nie rozegrał żadnego meczu w seniorskiej drużynie Brescii, jednak uczestniczył w młodzieżowym tuenieju Torneo di Viareggio[14]. Pierwszą bramkę dla Brescii strzelił 9 lutego 1997 w rozgrywkach Serie B w meczu z Palermo[15]. Debiutanckie trafienie w Serie A zanotował 19 października 1997 w wygranym 4:0 meczu przeciwko Vicenzie[16].

Inter Mediolan

Dzięki dobrym występom w Brescii w sezonie 1997/1998, w którym zdobył 4 gole i zanotował 5 asyst, stał się obiektem zainteresowań innych klubów Serie A[17]. Ostatecznie został zawodnikiem Interu Mediolan, którego trener – Mircea Lucescu – nalegał na transfer. Początkowo Pirlo miał trafić do Parmy; oferta Interu była jednak korzystniejsza[18]. W nowym klubie zadebiutował 12 sierpnia 1998 w wygranym 4:0 meczu kwalifikacji do Ligi Mistrzów UEFA z Skonto[19]. W Serie A zadebiutował 13 września, rozgrywając spotkanie z Cagliari[20]. Łącznie w sezonie zagrał w 32 meczach nie strzelając bramki. Prezydent klubu Massimo Moratti czterokrotnie w sezonie zmieniał szkoleniowców drużyny, co źle poskutkowało na grę i zdrowie Pirlo, który „zaczął cierpieć na migreny, silne do tego stopnia, że miał poważne zaniki pamięci”[21].

Przed rozpoczęciem sezonu 1999/2000 nowy trener Marcello Lippi podjął decyzję o wypożyczeniu Pirlo do Regginy w celu „regularnej gry i nabranie doświadczenia”[21]. W Regginie rozegrał 30 meczów, notując w nich 6 trafień i 2 asysty, zbierając pochwały za dobre występy w drużynie[22]. Potem wrócił z wypożyczenia do Interu, w którym ponownie nie był wystawiany do gry przez trenera Marco Tardelliego, z którym miał napięte relacje[23]. W rundzie jesiennej zagrał tylko w 8 meczach, i na drugą część sezonu został wypożyczony do Brescii[24]. Ówczesny trener zespołu, Carlo Mazzone, podjął decyzję o przesunięciu pomocnika z ofensywnej pozycji na defensywnego rozgrywającego. Powodem Mazzone dla przestawienia była umiejętność Pirlo rozgrywania piłki, w szczególności częstych celnych długich podań[25]. Ogólem w Brescii rozegrał 10 meczów w lidze, w której zespół zajął 7. miejsce, kwalifikując się do Pucharu Intertoto[26].

Milan

Andrea Pirlo w barwach Milanu w 2007

30 czerwca 2001 został sprzedany za 17 milionów euro (33 miliardy lirów włoskich) do Milanu, a ten sprzedał Interowi Dražena Brnčičia[27]. W barwach Milanu zadebiutował 20 września 2001 w wygranym 2:0 meczu Pucharu UEFA przeciwko BATE Borysów, w którym wszedł z ławki rezerowowych, zmieniając Massimo Donatiego[28]. Pierwszą bramkę dla Milanu strzelił 30 marca 2002 przeciwko Parmie, trafiając z rzutu wolnego[29]. Pierwszy sezon zakończył z 29 meczami, zdobywając w nich dwie bramki i notując 5 asyst.

Juventus

Andrea Pirlo (2012)

Po dekadzie gry w Milanie przeniósł się do Turynu, gdzie 24 maja 2011 podpisał trzyletni kontrakt z Juventusem. W maju 2014 roku podpisał nową 2-letnią umowę z Juventusem[30].

Wraz z zespołem „Starej Damy” wywalczył cztery tytuły mistrza Włoch – 2012, 2013, 2014 i 2015, Puchar Włoch w 2015 roku (pierwszy od 20-tu lat dla Juventusu), a także dwukrotnie Superpuchar Włoch w 2012 i 2013 roku. Oprócz tego wraz z Juve doszedł do finału Ligi Mistrzów w 2015 roku, który odbył się na Stadionie Olimpijskim w Berlinie (na tym samym stadionie Włosi zdobyli Mistrzostwo Świata w 2006 po rzutach karnych przeciwko Francji; jedną z jedenastek wykorzystał Pirlo). Klub z Turynu uległ jednak drużynie Barcelony 1:3 i nie zdobył po raz trzeci w historii trofeum. Dla Andrei był to czwarty finał Ligi Mistrzów w karierze (dwa wygrane – 2003, 2007 i dwa przegrane – 2005, 2015). Przed meczem ogłosił, że po spotkaniu z Barceloną odchodzi z Juventusu.

New York City

6 lipca 2015 oficjalnie potwierdzono, że Andrea Pirlo podpisał kontrakt z klubem grającym w amerykańskiej lidze MLSNew York City[31] W zespole z Nowego Jorku zadebiutował 26 lipca przeciwko Orlando City na Yankee Stadium[32]. 18 czerwca 2016, w wygranym 3:2 meczu z Philadelphią Union, Pirlo strzelił gola z rzutu wolnego, który był jego pierwszym i ostatnim trafieniem w barwach New York City[33][34]. 8 października 2017 ogłosił zakończenie kariery piłkarskiej[2].

Kariera reprezentacyjna

Andrea Pirlo w barwach Włoch w 2012.
Andrea Pirlo (2015)

W roku 1994 zadebiutował w Reprezentacji Włoch U-15, a przez następne występował w reprezentacji U-18. W 1998 został powołany do drużyny U-21, która w 2000 zdobył Mistrzostwo Europy. 9 lipca 2002 zadebiutował w seniorskiej reprezentacji Włoch, w wygranym 2:0 spotkaniu przeciwko Azerbejdżanowi w ramach eliminacji do Mistrzostw Europy 2004[35]. 16 czerwca 2013 podczas Pucharu Konfederacji w Brazylii przeciwko Meksykowi rozegrał 100. mecz w barwach włoskiej reprezentacji[36]. Przed rozpoczęciem Mistrzostw Świata 2014 w Brazylii, Pirlo deklarował, że po zakończeniu turnieju odejdzie z reprezentacji[37], jednak po przyjściu Antonio Conte na stanowisko selekcjonera drużyny narodowej postanowił powrócić[38][39].

Kariera trenerska

30 lipca 2020 roku został ogłoszony trenerem Juventusu do lat 23[40]. Jednak Pirlo nie poprowadził tej ekipy w żadnym meczu. 8 sierpnia 2020 roku po zwolnieniu Maurizio Sarriego został zatrudniony jako pierwszy trener Juventusu Turyn[41]. We wrześniu tego samego roku otrzymał licencję trenerską UEFA Pro[42]. 28 maja 2021 roku został zwolniony z funkcji trenera Juventusu Turyn[43]. W trakcie sezonu z klubem zdobył Superpuchar Włoch i Puchar Włoch[44][45].

12 czerwca 2022 ogłoszono, że zostanie trenerem tureckiego klubu Fatih Karagümrük[46]. 24 maja 2023 ogłoszono jego odejście z klubu[47].

27 czerwca 2023 został trenerem Sampdorii, z którą podpisał kontrakt do 30 czerwca 2025[48]. W pierwszym meczu Sampdoria zwyciężyła 8:7 w serii rzutów karnych po remisie 1:1 w meczu Pucharu Włoch z Südtirolem[49].

Życie prywatne

21 czerwca 2001 poślubił Deborah Roversi[50]. Mają dwójkę dzieci: syna Niccolò (ur. 1 czerwca 2003) i córkę Angelę (ur. 17 listopada 2006)[51]. W 2014 roku para się rozstała[52]. W tym samym roku poznał Valentinę Baldini[53], z którą wziął ślub 12 marca 2022[54]. 7 lipca 2017 urodziły im się bliźniaki: Leandro i Tomasso[55].

Rodzinna firma Elg Steel została założona przez jego ojca w latach 80. XX wieku i prosperuje dobrze do dzisiaj. Andrea posiada akcje firmy i po zakończeniu sportowej kariery ponownie zaangażował się w rodzinny biznes. Pirlo to również wielbiciel wina – jest właścicielem winnicy Pratum Coller nieopodal rodzinnej Brescii, która zgodnie z danymi na 2019 rok, wytwarza od 25–30 tys. butelek wina rocznie[56]. W 2014 wydał autobiografię zatytułowaną „Myślę, więc gram”.

Statystyki

Klubowe

Klub Sezon Liga Liga Puchar kraju Europa[a] Inne[b] Suma
Mecze Bramki Asysty Mecze Bramki Asysty Mecze Bramki Asysty Mecze Bramki Asysty Mecze Bramki Asysty
Brescia 1994/1995 Serie A 1 0 0 0 0 0 1 0 0
1995/1996 Serie B 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1996/1997 17 2 0 1 0 0 18 2 0
1997/1998 Serie A 29 4 5 1 0 0 30 4 5
Ogólnie 47 6 5 2 0 0 0 0 0 0 0 0 49 6 5
Inter Mediolan 1998/1999 Serie A 18 0 3 7 0 1 7 0 1 32 0 5
2000/2001 4 0 0 1 0 0 3 0 0 8 0 0
Ogólnie 22 0 3 8 0 1 10 0 1 0 0 0 40 0 5
Reggina (wyp.) 1999/2000 Serie A 28 6 2 2 0 0 30 6 2
Ogólnie 28 6 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 30 6 2
Brescia (wyp.) 2000/2001 Serie A 10 0 2 0 0 0 10 0 2
Ogólnie 10 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10 0 2
A.C. Milan 2001/2002 Serie A 18 2 3 2 0 1 9 0 1 29 2 5
2002/2003 27 9 7 2 0 0 13 0 0 42 9 7
2003/2004 32 6 7 0 0 0 9 1 0 3 1 1 44 8 8
2004/2005 30 4 6 1 0 0 12 1 4 0 0 0 43 5 10
2005/2006 33 4 5 4 0 0 12 1 1 49 5 6
2006/2007 34 2 8 4 0 1 14 1 1 52 3 10
2007/2008 33 3 7 1 0 0 8 2 4 3 0 1 45 5 12
2008/2009 26 1 3 0 0 0 3 1 0 29 2 3
2009/2010 34 0 5 1 0 0 8 1 0 43 1 5
2010/2011 17 1 3 3 0 1 5 0 0 25 1 4
Ogólnie 284 32 54 18 0 3 93 8 11 6 1 2 401 41 70
Juventus 2011/2012 Serie A 37 3 14 4 0 0 41 3 14
2012/2013 32 5 7 2 0 0 10 0 3 1 0 1 45 5 11
2013/2014 30 4 7 1 0 0 13 2 1 1 0 0 45 6 8
2014/2015 20 4 5 2 0 0 10 1 0 1 0 0 33 5 5
Ogólnie 119 16 33 9 0 0 33 3 4 3 0 1 164 19 37
New York City 2015 MLS 13 0 2 0 0 0 13 0 2
2016 32 1 6 0 0 0 1 0 0 33 1 6
2017 15 0 1 0 0 0 1 0 0 16 0 1
Ogólnie 60 1 9 0 0 0 0 0 0 2 0 0 62 1 9
Ogólnie w karierze 570 61 108 39 0 4 136 11 16 11 1 3 756 73 131

Reprezentacyjne

Reprezentacja Rok Mecze Bramki Asysty
Włochy
2002 4 0 0
2003 1 0 0
2004 7 1 0
2005 9 3 0
2006 14 1 4
2007 8 1 5
2008 9 1 1
2009 12 1 2
2010 8 1 2
2011 9 0 1
2012 13 2 6
2013 13 2 3
2014 6 0 1
2015 3 0 0
Ogólnie 116 13 25

Sukcesy

Zawodnik

Brescia

Milan

Juventus

Reprezentacyjne

Trener

Juventus

Indywidualne

Wyróżnienia

Uwagi

  1. Uwzględniono:
    Liga Mistrzów UEFA – 108 (8)
    Liga Europy UEFA – 8 (2)
    Puchar UEFA – 13 (1)
    kwalifikacje do Ligi Mistrzów UEFA – 7 (0).
  2. Uwzględniono:
    Klubowe mistrzostwa świata – 2 (0)
    Superpuchar Europy UEFA – 2 (0)
    Superpuchar Włoch – 4 (1)
    playoffy MLS – 2 (0).

Przypisy

  1. L’addio (contemporaneo) al grande calcio di Pirlo e Xavi. E il loro posto nella grande storia del calcio – Corriere.it [online], www.corriere.it [dostęp 2019-06-09]  (wł.).
  2. a b Andrea Pirlo ogłosił zakończenie kariery [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2023-12-08]  (pol.).
  3. Born Again: How the Deep-Lying Midfielder Position is Reviving Careers | Sportslens [online], sportslens.com [dostęp 2019-06-09]  (ang.).
  4. Andrea Pirlo Player Profile – ESPN FC [online], www.espnfc.com [dostęp 2019-06-09] .
  5. Why Andrea Pirlo is the most important player of his generation – Michael Cox – soccer – ESPN [online], www.espn.com [dostęp 2019-06-09] .
  6. Il regista più forte del mondo? Alla vigilia di Italia-Spagna, Luisito Suarez non ha dubbi: „Pirlo è più completo di Xavi...” | Goal.com [online], www.goal.com [dostęp 2019-06-09]  (wł.).
  7. Andrea Pirlo spots a pass in a split second that others wait a lifetime to see [online], www.telegraph.co.uk [dostęp 2019-06-09]  (ang.).
  8. | SI.com [online], www.si.com [dostęp 2019-06-09]  (ang.).
  9. Buffon reveals ‘greatest Italian’ | fantasista 10 [online], www.fantasista10.co.uk [dostęp 2019-06-09]  (ang.).
  10. Andrea Pirlo - "Metronom" gra w piłkę, bo lubi [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2023-12-08]  (pol.).
  11. d, The untold story of Andrea Pirlo [online], sportsbignews, 14 lipca 2021 [dostęp 2023-12-08]  (ang.).
  12. Pirlo, ecco la star dell' estate - la Repubblica.it [online], Archivio - la Repubblica.it, 6 sierpnia 1998 [dostęp 2023-12-08]  (wł.).
  13. Pirlo: “Matthaus e Baggio idoli. Tifavo Inter ma non ha funzionato perchè…” [online], FC Inter 1908, 16 czerwca 2014 [dostęp 2023-12-08]  (wł.).
  14. Bresciaoggi.it - Home - Sport [online], web.archive.org, 23 września 2015 [dostęp 2023-12-15] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-23] .
  15. Favorita, 20 anni fa: muore il Palermo dei Picciotti, nasce Andrea Pirlo [online], PalermoToday [dostęp 2023-12-15]  (wł.).
  16. BRESCIA, HUBNER E NERI CANCELLANO IL VICENZA - la Repubblica.it [online], Archivio - la Repubblica.it, 20 października 1997 [dostęp 2023-12-15]  (wł.).
  17. AndrewA. Murray AndrewA., The making of Pirlo: “From an early age, I knew I was better than others” [online], fourfourtwo.com, 7 lipca 2015 [dostęp 2024-01-20]  (ang.).
  18. Pirlo i Alciato 2013 ↓, s. 107–108
  19. TOP 5 slavenākās futbola komandas, kas spēlējušas Rīgā [online], www.delfi.lv [dostęp 2024-01-20]  (łot.).
  20. ISTANTANEE | Cagliari-Inter e la doppietta di Nicola Ventola | Inter.it [online], www.inter.it [dostęp 2024-01-20]  (wł.).
  21. a b Pirlo i Alciato 2013 ↓, s. 109
  22. CarusoC. Francesco CarusoC., Reggina: Possanzini e Marazzina sulla scia di Pirlo, Baronio e Kallon [online], archiviostorico.gazzetta.it [dostęp 2024-01-20]  (wł.).
  23. Pirlo i Alciato 2013 ↓, s. 110–111
  24. Roberto Baggio: "Pirlo è un fuoriclasse" - TUTTO mercato WEB [online], archivio.tuttomercatoweb.com [dostęp 2024-01-20]  (wł.).
  25. Da Tardelli a Desailly, cambiare serve - la Repubblica.it [online], Archivio - la Repubblica.it, 13 sierpnia 2008 [dostęp 2024-01-20]  (wł.).
  26. la Repubblica/campionato_partite: Mazzone fa il capolavoro Brescia settimo in classifica [online], www.repubblica.it [dostęp 2024-01-20] .
  27. Lecce, due novità in attacco [online], archiviostorico.gazzetta.it [dostęp 2024-02-10]  (wł.).
  28. UEFA.com, History: BATE Borisov-Milan | UEFA Europa League 2001/02 [online], UEFA.com [dostęp 2024-02-10]  (ang.).
  29. la Repubblica/calcio_partite: Pirlo e doppietta di Inzaghi il Milan scavalca il Chievo [online], www.repubblica.it [dostęp 2024-02-10] .
  30. Media: Andrea Pirlo przedłużył kontrakt z Juventusem – Sport [online], eurosport.onet.pl [dostęp 2017-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-29]  (pol.).
  31. To już oficjalne: Andrea Pirlo zagra w USA [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2024-02-14]  (pol.).
  32. Włoski maestro rozpoczął podbój Ameryki. Debiut Pirlo - Polsat Sport [online], www.polsatsport.pl, 26 lipca 2015 [dostęp 2024-02-14]  (pol.).
  33. Pirlo w końcu strzelił w MLS. Warto było czekać! [WIDEO] [online], Transfery.info, 18 czerwca 2016 [dostęp 2024-02-14]  (pol.).
  34. Italian legend Andrea Pirlo has struck, curling in his first MLS goal as NYC FC won 3-2 over Philadelphia [online], Fox Sports, 19 czerwca 2016 [dostęp 2024-02-14]  (ang.).
  35. La Repubblica/calcio2002_serie_a: Italia, Del Piero e pochi lampi ma comincia con una vittoria [online], www.repubblica.it [dostęp 2024-02-10] .
  36. Confederations Cup: Andrea Pirlo ‘dreamed’ of scoring free kick on 100th Italy cap. skysports.com. [dostęp 2013-06-18]. (ang.).
  37. Pirlo to retire from Italy after World Cup [online], ESPN.com, 12 czerwca 2014 [dostęp 2024-02-10]  (ang.).
  38. Pirlo: Tylko Conte mógł nakłonić mnie do powrotu - Polsat Sport [online], www.polsatsport.pl, 10 października 2014 [dostęp 2024-02-10]  (pol.).
  39. Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Conte przekonał Pirlo. Zostaje w kadrze [online], sport.tvp.pl, 8 września 2014 [dostęp 2024-02-10]  (pol.).
  40. Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Oficjalnie: Andrea Pirlo wrócił do Juventusu w nowej roli [online], sport.tvp.pl, 30 lipca 2020 [dostęp 2020-10-30]  (pol.).
  41. OFICJALNIE: Andrea Pirlo trenerem Juventusu! [online], Transfery.info, 8 sierpnia 2020 [dostęp 2020-10-30]  (pol.).
  42. Pirlo z licencją UEFA Pro [online], JuvePoland, 14 września 2020 [dostęp 2020-10-30]  (pol.).
  43. Juventus.com, Good luck, Andrea Pirlo! - Juventus [online], Juventus.com [dostęp 2021-05-28]  (ang.).
  44. Wirtualna PolskaW.P. Media Wirtualna PolskaW.P., Juventus FC zdobył Superpuchar Włoch. Wojciech Szczęsny jak skała w ważnych momentach [online], sportowefakty.wp.pl, 20 stycznia 2021 [dostęp 2024-01-19]  (pol.).
  45. Wirtualna PolskaW.P. Media Wirtualna PolskaW.P., Stary mistrz pokazał pazur. Puchar Włoch osłodą dla Juventusu [online], sportowefakty.wp.pl, 19 maja 2021 [dostęp 2024-01-19]  (pol.).
  46. Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Z Juve do... Turcji. Włoska legenda wraca na ławkę [online], sport.tvp.pl, 12 czerwca 2022 [dostęp 2022-12-12]  (pol.).
  47. OFICJALNIE: Andrea Pirlo zwolniony z tureckiego klubu [online], Transfery.info, 24 maja 2023 [dostęp 2023-08-09]  (pol.).
  48. OFICJALNIE: Andrea Pirlo wrócił do Włoch. Ambitne zadanie [online], Transfery.info, 27 czerwca 2023 [dostęp 2023-08-09]  (pol.).
  49. Il Südtirol resiste fino ai rigori, ma è la Sampdoria che passa [online], TrentoToday [dostęp 2024-01-19]  (wł.).
  50. Andrea Pirlo and Deborah Pirlo [online], Who's Dated Who? [dostęp 2023-12-08] .
  51. Andrea Pirlo – IMDb. imdb.com. [dostęp 2011-05-25]. (ang.).
  52. Futbolita, Offbeat: Andrea Pirlo In Infidelity Scandal After Divorce, Liverpool Lads Day Out & Carbonero Enjoying Motherhood [online], Futbolita, 22 stycznia 2014 [dostęp 2020-10-30]  (ang.).
  53. Andrea Pirlo znalazł nową miłość [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2023-12-08]  (pol.).
  54. Muhammad UsmanM.U. Siddiqui Muhammad UsmanM.U., Wedding at Juventus: Andrea Pirlo got married in the town hall in Turin with partner Valentina [online], Honest News Reporter, 13 marca 2022 [dostęp 2023-12-08]  (ang.).
  55. CondéC. Nast CondéC., Andrea Pirlo di nuovo papà. Nati i gemelli Leonardo e Tommaso [online], Vanity Fair Italia, 10 sierpnia 2017 [dostęp 2023-12-08]  (wł.).
  56. Andrea Pirlo [online], LegalniBukmacherzy [dostęp 2020-06-08]  (pol.).
  57. FIFA Confederations Cup Brazil 2013 - FIFA.com [online], web.archive.org, 12 lipca 2015 [dostęp 2023-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-12] .
  58. Il Golden Foot 2018 è Edinson Cavani [online], www.radiomontecarlo.net [dostęp 2024-02-10] .
  59. Wirtualna PolskaW.P. Media Wirtualna PolskaW.P., Andrea Pirlo trzeci raz z rzędu piłkarzem sezonu Serie A, dominacja Juventusu w jedenastce [online], sportowefakty.wp.pl, 16 grudnia 2014 [dostęp 2023-05-16]  (pol.).
  60. Italy - Footballer of the Year [online], www.rsssf.org [dostęp 2023-05-16] .
  61. UEFA.com [online], web.archive.org, 11 grudnia 2020 [dostęp 2023-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-11] .
  62. FIFPro [online], web.archive.org, 9 sierpnia 2012 [dostęp 2023-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-09] .
  63. FIFA.com - Azzurri prominent in All Star Team [online], web.archive.org, 14 czerwca 2010 [dostęp 2024-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2010-06-14] .
  64. UEFA.com, Ten Spain players in Team of the Tournament | UEFA EURO [online], UEFA.com, 2 lipca 2012 [dostęp 2024-02-10]  (ang.).
  65. FIFA Confederations Cup Brazil 2013: Dream Team Game - FIFA.com [online], web.archive.org, 22 października 2013 [dostęp 2024-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-22] .
  66. UEFA.com, UEFA Champions League squad of the season [online], UEFA.com, 9 czerwca 2015 [dostęp 2023-05-16]  (ang.).
  67. UEFA.com, La squadra della stagione di UEFA Europa League [online], UEFA.com, 30 maja 2014 [dostęp 2023-05-16]  (wł.).
  68. Gran Galà del Calcio Aic. E' Pirlo il migliore del 2012 - Serie A / Calcio - Tuttosport [online], web.archive.org, 11 maja 2013 [dostęp 2023-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-11] .
  69. Oscar del calcio: Vidal e Pirlo sono il top. La Juve è la più forte d'Italia - Serie A / Calcio - Tuttosport [online], web.archive.org, 20 czerwca 2015 [dostęp 2023-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-20] .
  70. Serie A, Gran Galà del Calcio Aic. Tutte le frasi e i premi - Serie A / Calcio - Tuttosport [online], web.archive.org, 15 kwietnia 2015 [dostęp 2023-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-15] .
  71. Oscar del Calcio, dominio Juve. Buffon: "Donnarumma ha doti da grande" [online], La Gazzetta dello Sport - Tutto il rosa della vita, 2015 [dostęp 2023-05-16]  (wł.).
  72. Eén landgenoot in ESM Elftal van het Seizoen [online], Elfvoetbal.nl [dostęp 2023-05-16] .
  73. #JUVE120 team announced - Juventus.com [online], web.archive.org, 27 maja 2018 [dostęp 2024-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-27] .
  74. Wielkie wyróżnienie dla Zbigniewa Bońka [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2024-02-10]  (pol.).

Bibliografia

  • AndreaA. Pirlo AndreaA., AlessandroA. Alciato AlessandroA., Myślę, więc gram, Labotiga, 2013, ISBN 978-83-7924-749-3 .

Linki zewnętrzne

  • Andrea Pirlo w bazie National Football Teams (ang.)
  • p
  • d
  • e
Składy reprezentacji Włoch
  • p
  • d
  • e

Włochy

  • p
  • d
  • e

Włochy

  • p
  • d
  • e

Włochy

  • p
  • d
  • e
Nagrody i wyróżnienia
  • p
  • d
  • e
Najlepszy piłkarz roku we Włoszech
Oscar del calcio
Gran Galà del calcio
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
Kariera szkoleniowa
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000408488530
  • VIAF: 301238378
  • LCCN: no2013059926
  • GND: 1069184411
  • NDL: 001163405
  • SBN: RAVV677550
  • BIBSYS: 13006728
  • PLWABN: 9810574845705606
  • NUKAT: n2014147583
  • CONOR: 253295203
  • KRNLK: KAC201508349
  • WorldCat: lccn-no2013059926
Encyklopedia internetowa:
  • NE.se: andrea-pirlo
  • SNL: Andrea_Pirlo
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Olympedia: 91083