Apsara

Tańczące apsary, Angkor Wat
Apsara grająca na flecie
Taniec apsar w Tajlandii

Apsara (sanskryt: अप्सरा: trl. apsarāḥ, pāli: accharā) – w mitologii indyjskiej boginki wody, mgieł i chmur (nazwa ap-sara dosłownie znaczy "która wyszła z wody")[1]. Mogły być istotami zarówno niebiańskimi (daiwika), jak i ziemskimi (laukika). W literaturze staroindyjskiej najbardziej znane apsary to m.in. Urwaśi, Menaka i Rambha.

Mity

Jako uosobienie kobiecej urody i wdzięku, motyw często występujący w sztuce Indii, a wraz z rozprzestrzenieniem się buddyzmu, również krajów południowo-wschodniej Azji i Dalekiego Wschodu. Są towarzyszkami Gandharwów, dworzan boga Indry, tańcząc do granej przez nich muzyki. W sztuce buddyjskiej często towarzyszą bodhisattwom.

W mitologii indyjskiej miały również opiekować się rycerzami poległymi na polu bitwy. Spragnione ich duszy i ciał, miały również zapewniać im wiecznej rozkoszy w raju. Bóg Indra miał posyłać apsary jako kusicielki dla świętych mężów. Według innej wersji, schodzą na ziemię z własnej woli i uprawiają seks z ziemskimi mężczyznami. Gdy apsara chce uwieść śmiertelnika, pije rum, bierze kąpiel i naciera piersi sandałową maścią, a we włosy wpina kwiaty. Pojawia się wieczorem i jest piękna jak księżyc w pełni. Nachyla się pod ciężarem piersi, a na brzuchu widać trzy fałdy. Ma czerwone palce u stóp i jest ubrana w suknię.[2]

Postacie apsar po dzień dzisiejszy stanowią część kanonu w tradycyjnych tańcach krajów Azji Południowo-Wschodniej.


Przypisy

  1. Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 1. Katowice: Wydawnictwo "Książnica", 1998, s. 70, seria: Słowniki Encyklopedyczne "Książnicy". ISBN 83-7132-369-7.
  2. MartaM. Jakimowicz-Shah MartaM., AndrzejA. Jakimowicz AndrzejA., Mitologia indyjska, wyd. 1, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1982, s. 352-355, ISBN 83-221-0176-7 .

Zobacz też

  • Tribhanga
  • Jakszi
  • Walkirie
  • hurysa

Bibliografia

  • Roy CR.C. Craven Roy CR.C., A Concise History of Indian Art, New York: Praeger Pub, 1976, ISBN 0-275-85620-8, OCLC 2197985 .

Linki zewnętrzne

  • Taniec apsar, Angkor Wat
Encyklopedia internetowa (osoba):
  • Universalis: apsara
  • Catalana: 0079874