Artemiusz z Antiochii

Święty
Artemiusz z Antiochii
Ilustracja
Ikona Artemiusza
Data i miejsce śmierci

362
Antiochia

Wspomnienie

20 października

Multimedia w Wikimedia Commons

Artemiusz (znany jako Challita w tradycji maronickiej; zm. 362 w Antiochii) – rzymski dowódca, dux Aegypti (cesarski prefekt rzymskiego Egiptu), uznawany świętym przez Kościół katolicki i prawosławny jako Artemiusz z Antiochii.

Życiorys

Z urodzenia był Egipcjaninem i dowódcą wojskowym za panowania Konstantyna Wielkiego[1][2]. Cesarz Konstancjusz II (337–361) nakazał mu sprowadzić do Konstantynopola relikwie Andrzeja Apostoła, Łukasza Ewangelisty i św. Tymoteusza. Wykonawszy swe zadanie Artemiusz został w 360 wynagrodzony godnością zarządcy Egiptu (dux Aegypti)[3].

Rok później Konstancjusz został zastąpiony przez swojego kuzyna Juliana, który był poganinem. Lud Aleksandrii oskarżył Artemiusza o zburzenie ich świątyń i rozbicie ich bożków[4], a Julian skazał go na śmierć. Artemiusz został ścięty w 362 w Antiochii, dokąd został wezwany przez cesarza Juliana Apostatę za niewłaściwe administrowanie swą prowincją[5]. Zarzuty wynikały z prześladowań pogan w Aleksandrii oraz użycia żołnierzy Artemiusza do zajęcia i spustoszenia Serapejonu, do czego podżegał Grzegorz z Kapadocji.

Według Ammianusa Marcellinusa, jego śmierć zachęciła lud Aleksandrii do uśmiercenia Jerzego[6], ale ta informacja jest prawdopodobnie fałszywa, ponieważ Jerzy już wtedy nie żył.

Hagiografia

Uznaje się go za świętego za męczeństwo; jego wspomnienie liturgiczne ustalono na 20 października[7]. Miejscem jego kultu był kościół św. Jana Przepowiadającego (św. Jana Chrzciciela) w Konstantynopolu[8]. Świętego Artemiusza wzywają osoby cierpiące na przepuklinę[2].

Przypisy

  1. "The Holy Great Martyr Artemius, Ecumenical Patriarchate of the orthodox Metropolitanate of Hong Kong and South East Asia
  2. a b Greatmartyr Artemius at Antioch [online], The Orthodox Church in America  (ang.).
  3. Passio Artemii, 16—18.
  4. Saint Artemius, Martyr, [w:] AlbanA. Butler AlbanA., The Lives of the Saints, 1866  (ang.).
  5. Gibbon, Edward. The Decline and Fall of the Roman Empire. Vol. 2. ElecBook: 1999. p. 319.
  6. Ammianus Marcellinus, XXII 11.2-3,8.
  7. Lieu, Samuel N. Constantine to Julian: A Source History. Routledge: 1996. pp. 212-215
  8. Crisafulli, Virgil & Nesbitt, John, The Miracles of St. Artemios: a collection of miracle stories by an anonymous author of the seventh-century Byzantium (Brill: New York, 1997).

Linki zewnętrzne

  • 20 października w Synaxarion.
  • ISNI: 0000000105980886, 000000010598115X
  • VIAF: 25412253, 6070147270519035700005, 387159474326927662786, 389159474067827660800, 3274160668261803560007
  • LCCN: n96098295
  • GND: 119422905
  • LIBRIS: wt7bhh1f41tjbdk
  • SUDOC: 088776441
  • J9U: 987007257827005171