Bluźnierstwo

Ten artykuł od 2016-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Bluźnierstwo (inaczej: blasfemia) – słowa uwłaczające temu, co jest ogólnie poważane lub co jest przez religię uznane za święte (sacrum)^[1].

Etymologia

Zobacz hasła bluźnierstwo i blasfemia w Wikisłowniku

Słowo blasfemia pochodzi z łacińskiego blasphemare, które z kolei wywodzi się z greckiego βλασφημέω (złożenie dwóch słów: βλάπτω = „szargać” oraz φήμη = „reputacja”)^{[potrzebny przypis]}.

Prawo

Historyczne kary

XIX-wieczna Encyklopedia Orgelbranda wymienia za bluźnierstwo:

• karę grzywny oraz karę pozbawienia wolności (Francja),
• do trzech lat więzienia (Niemcy),
• od 3 tygodni do 15 lat ciężkich robót (Rosja)^[2].

Współczesna penalizacja

Prawo współczesne zostało znacznie zliberalizowane względem sposobu traktowania aktu bluźnierstwa. Miało to związek z rozwojem XIX i XX-wiecznej myśli filozoficznej i walką o wolność słowa.^{[potrzebny przypis]}

Następujące kraje karzą bluźnierstwo śmiercią w najwyższym wymiarze kary według raportu Freedom of Thought z 2015 r. przygotowanego przez IHEU^[3] :

•  Afganistan
•  Arabia Saudyjska
•  Irak
•  Iran
•  Pakistan
•  Sudan

Następujące kraje karzą bluźnierstwo lub obrazę uczuć religijnych uwięzieniem w najwyższym wymiarze kary:

W Polsce obraza uczuć religijnych zdefiniowana jako publiczne znieważanie przedmiotu czci religijnej lub miejsca przeznaczonego do publicznego wykonywania obrzędów religijnych jest karana grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat^[4][5][6].

Chrześcijaństwo

Bluźnierstwo to zbrodnia obrazy Boga bądź przypisywanie sobie boskich atrybutów. Tomasz z Akwinu uważał, że bluźnierstwo jest większym grzechem od morderstwa^[7].

Biblia a bluźnierstwo

Księga Kapłańska nakazuje karanie bluźnierstwa przeciw imieniu Jahwe śmiercią:

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1 oraz 2.

Ewangelie mówią o bluźnierstwu przeciw Duchowi Świętemu jako o grzechu, który nie zostanie wybaczony:

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1 oraz 2.

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1 oraz 2.

Jezus, protoplasta chrześcijaństwa, był oskarżany o bluźnierstwo:

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1 oraz 2.

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1 oraz 2.

Niektóre wyroki historyczne

• w 1611 roku Iwan Tyszkiewicz, zamożny mieszczanin z Polski, (arianin) był w Warszawie torturowany; wyrwano mu język „za bluźnierstwo przeciw Bogu”, a za rzekome rzucenie krucyfiksu na ziemię ucięto mu dłoń i nogę. Następnie został ścięty i spalony (ścięty lub spalony),
• w 1612 roku Bartholomew Legate, antytrynitarianin, socynianin, został spalony za bluźnierstwo w Londynie,
• w 1644 roku Ferrante Pallavicino, satyryk i pisarz z Włoch został zwabiony do Awinionu, będącego wtedy częścią Państwa Kościelnego, uwięziony przez co najmniej czternaście miesięcy i mimo błagania o łaskę^[8] został zabity przez ścięcie głowy za „bezbożność i bluźnierstwa przeciwko kościołowi katolickiemu”^[9],
• w 1689 roku Kazimierz Łyszczyński, filozof, urzędnik państwowy i polityk został ścięty na Rynku Starego Miasta w Warszawie za autorstwo nieopublikowanego traktatu O nieistnieniu Boga,
• w 1697 roku ostatnią znaną osobą, skazaną na śmierć za bluźnierstwo w Królestwie Szkocji był Thomas Aikenhead, dwudziestoletni student, który podważał prawdziwość cudów Jezusa. Został powieszony^[10],
• 1 lipca 1766 roku we Francji, został skazany za bluźnierstwo młody szlachcic François-Jean Lefebvre de la Barre. Po torturach został ścięty, a jego ciało zostało spalone^{[potrzebny przypis]}.

Kara współcześnie

Zasady większości kościołów i wyznań za świadome bluźnierstwa przewidują karę ekskomuniki (wykluczenia) ze społeczności.^{[potrzebny przypis]}

Islam

Prawo koraniczne (szariat) przewiduje za blasfemię różne kary, do kary śmierci włącznie.^{[potrzebny przypis]}

Przykładem dzieła uznanego za bluźniercze jest powieść Szatańskie Wersety brytyjskiego pisarza Salmana Rushdie, który został obłożony fatwą za bluźnierstwo w 1989 r.^[11]. Przykładem jest również atak na redakcję pisma Charlie Hebdo za publikowanie bluźnierczych artykułów na łamach tygodnika. W zamachu zginęło łącznie 12 osób.

Judaizm

W judaizmie zakaz bluźnierstwa ma swoje źródło w drugim przykazaniu Dekalogu (Wj 20,7), a jego podstawą jest uznanie świętości Boga, którego imię należy bezwzględnie szanować i czcić. Księga Kapłańska Starego Testamentu przewidywała karę śmierci za bluźnierstwo:

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1 oraz 2. Halacha głosi jednak, że karze się śmiercią wyłącznie za blasfemię imienia Boga^[12].

Współcześnie judaizm nie karze śmiercią za bluźnierstwo.

Siedem Praw Noego, które tradycja rabiniczna uważa za minimalne wymogi moralne dla wszystkich ludzi, zakazują blasfemii^[13].

Wolność słowa

Karanie za bluźnierstwo oraz inne oznaki braku szacunku do religii, zostało uznane przez Organizację Narodów Zjednoczonych za niezgodne z Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych, podpisanym i ratyfikowanym do 2015 przez 168 państw świata, w tym przez Polskę w 1977^[14].

Mimo to, tylko następujące państwa nie karzą za bluźnierstwo według raportu Freedom of Thought^[3]:

Zobacz też

Zobacz kolekcję cytatów na temat bluźnierstwa w Wikicytatach

• świętokradztwo

Przypisy

Bibliografia

• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (Biblia Tysiąclecia), Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 1990. ISBN 83-7014-218-4