Cantharellus ianthinoxanthus
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | podstawczaki | ||
| Klasa | pieczarniaki | ||
| Podklasa | bezblaszkowce | ||
| Rząd | pieprznikowce | ||
| Rodzina | kolczakowate | ||
| Rodzaj | pieprznik | ||
| Gatunek | pieprznik ametystowy | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Cantharellus ianthinoxanthus (Maire) Kühner Ann. Sci. Franche-Comté 2: 16 (1947) | |||
| |||
Cantharellus ianthinoxanthus (Maire) Kühner – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cantharellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1883 r. René Charles Maire jako odmianę pieprznika jadalnego Cantharellus cibarius var. ianthinoxanthus. W 1947 r. Robert Kühner podniósł go do rangi odrębnego gatunku[1].
Synonimy nazwy naukowej:
- Cantharellus cibarius var. ianthinoxanthus Maire 1912
- Craterellus ianthinoxanthus (Maire) Pérez-De-Greg., in Carbó, Pérez-De-Gregorio, Rocabruna, Vila, Llistosella, Tabarés, Ballarà, Rodríguez, Torrent & Cortés 2000[2].
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 2–4 cm, nieregularny, u dojrzałych okazów lejkowaty. Brzeg początkowo podwinięty, potem falisty. Powierzchnia sucha, gładka lub lekko aksamitna, żółtopomarańczowa, czasem szafranowa z liliowym odcieniem[3].
- Hymenofor
Listewkowy (phlebioidalny), utworzony przez niskie, dość rzadkie fałdy, niezbyt wyraźne i nieco zbiegające na trzon, o kolorze pomarańczowożółtym, z wiekiem przebarwiające się na szaroliliowo[3].
- Trzon
Wysokość 3–4 cm, grubość do 1,5 cm, o kształcie odwróconego stożka, nieco jaśniejszy od blaszek. Czasami na jednym trzonie wyrastają dwa kapelusze[3].
Białawy, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, ma łagodny zapach i smak[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 76,6 -112 × 8,9 -13.8, wydłużone i wąskie, lekko maczugowate, u nasady strzałkowate, z 4 do 5 sterygmami. Bazydiospory średnio 9,68 × 7,21 µm, Qe = 1,35. Strzępki w subhymenium o szerokości 4–7,9 µm. Cystyd brak, sprzążki występują na wszystkich strzępkach<red name=can/>.
- Gatunki podobne
Mozna pomylić z Cantharellus melanoxeros. Ma większe owocniki i dwiększe i bardziej na trzon zbiegające listewki hymenoforu, jest bardziej żółty i z wiekiem i po uszkodzeniu czernieje[3].
Występowanie i siedlisko
Znane jest występowanie Cantharellus ianthinoxanthus tylko w Europie[4]. W Polsce uważany był za odmianę pieprznika jadalnego i brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych[5]. Po raz pierwszy jego stanowisko podano w 2017 r.[6]
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ a b c d e Cantharellus ianthinoxanthus [online] [dostęp 2023-12-17] (hiszp.).
- ↑ Występowanie Cantharellus ianthinoxanthus na świecie [online], gbif.org [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ a b WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 98–99, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ ChristelCh. Hoffeins ChristelCh., Hans WernerH.W. Hoffeins Hans WernerH.W., RyszardR. Szadziewski RyszardR., Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland, „Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Przyroda”, 23, 2017, s. 11, DOI: 10.5281/zenodo.1095044 (ang.).
