Chór Męski Arion w Poznaniu

Chór Męski Arion – chór męski działający w Poznaniu (siedziba w Zamku Cesarskim), powstały w 1912 z inicjatywy Karola Schroetera.

Historia

Chór powstał w kręgu Zrzeszenia Kupców Podróżujących i Przedstawicieli Handlowych. Zebranie konstytucyjne odbyło się 21 września 1912 w Resursie Kupieckiej przy Świętym Marcinie 68. Przewodniczącym został inicjator założenia – Karol Schroeter. Wkrótce, na wniosek wiceprezesa Wojciecha Żnińskiego, kołu śpiewaczemu nadano nazwę "Arion" (od 1932 "Chór Męski Arion"). Podstawowym celem działania chóru było kultywowanie polskiej pieśni patriotycznej i ludowej oraz przez pieśń i pracę organizacyjną propagowanie idei wyzwolenia narodowego i społecznego wśród najszerszych warstw społeczeństwa, a także pielęgnowanie towarzyskości. Wysoki poziom artystyczny chór uzyskał pod kierownictwem najpierw Józefa, a potem Mieczysława Fibaków. Działalność została zahamowana od 1915 powołaniami do pruskiego wojska, a następnie udziałem członków w powstaniu wielkopolskim^[1].

W latach 20. XX wieku chór przeżywał ponowną falę rozwoju. W 1923 ze stanowiska prezesa ustąpił Karol Schroeter, a zastąpił go Zygmunt Jaworski. Mimo trudności finansowych i częstych zmian dyrygentów, zespół zaliczono do chórów I kategorii (21 czerwca 1930). W latach okupacji hitlerowskiej chór został zdelegalizowany i oficjalnie zawiesił działalność, w praktyce koncertując w mieszkaniach prywatnych jako "Ósemka" (w rzeczywistości było wtedy 28 członków). Po zakończeniu II wojny światowej chór wznowił działalność w trudnych warunkach (utrata praktycznie wszystkich nut i instrumentów)^[1].

Początkowo zespołem kierował Edward Starczewski, następnie Stefan Stuligrosz, a potem, od 1946 do 1971 Witalis Dorożała. Chór rozwinął współpracę ze spółdzielnią wydawniczą Czytelnik, co dawało mu możliwość koncertowania w wielu miastach Wielkopolski. Uświetnił też Krajową Naradę Działaczy Kulturalno-Oświatowych w Warszawie w 1948. W 1949 zwyciężył m.in. w konkursie na najlepsze wykonanie pieśni radzieckiej, w konkursie radiowym "Nasze chóry śpiewają", a w 1951 w czasie współzawodnictwa chórów męskich. W 1952 otrzymał Odznakę Honorową I stopnia za wybitne osiągnięcia na polu upowszechniania polskiej kultury muzycznej. W 1958 uznano go za chór wzorcowy (wraz z krakowskim "Echem" i warszawską "Harfą")^[1].

Chór borykał się z problemami lokalowymi, próby przeprowadzając gościnnie w różnych salach, m.in. w szkole na ul. Różanej. Od 1952 do 1960 próby odbywały się w lokalu Związku Zawodowego Pracowników Budowlanych przy ul. Szkolnej 1. Od 1962 otrzymał pomieszczenia w Pałacu Kultury (Zamku Cesarskim)^[1].

W 1967 chór zainicjował cykl koncertów "Muzyka o zmierzchu", w 1970 "Muzyka i Architektura" (na tle zabytkowych budynków Wielkopolski), a w 1975 "Moje pieśni". Zespół brał udział w obchodach centralnych, m.in. w Festiwalu XX-lecia PRL, gdzie zdobył Złoty Laur XX-lecia Polski Ludowej. W 1970 zdobył statuetkę Trygława na Festiwalu Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach. Wyjeżdżał też za granicę, m.in. zdobył wyróżnienie na Konkursie Chórów im. Beli Bártoka w Debreczynie (1961). Chór uświetniał takie uroczystości jak: 550. rocznica Bitwy pod Grunwaldem, Tysiąclecie Państwa Polskiego, przewiezienie urny z sercem gen. Jana Henryka Dąbrowskiego z Krakowa do Poznania, 60. rocznica powstania wielkopolskiego i odsłonięcie poznańskiego pomnika Tadeusza Kościuszki^[1].

Repertuar

Wykonywana muzyka: a capella lub z towarzyszeniem fortepianu, muzyka świecka, sakralna, ludowa, popularna, operowa, pieśni patriotyczne.

Osiągnięcia i nagrody

• Złoty Krzyż Zasługi (1977),
• Odznaka Honorowa Miasta Poznania (1962),
• Odznaka honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego” (1977),
• Odznaka Honorowa Za zasługi w rozwoju województwa płockiego (1983),
• Odznaka Honorowa Stopnia Pierwszego (Złota) Zjednoczenia Polskich Zespołów Śpiewaczych i Instrumentalnych (1952),
• Odznaka Honorowa Stopnia Czwartego (Złota z Laurem) Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (1972),
• Srebrna Odznaka Odbudowa Warszawy (1964),
• Złota Odznaka Pałacu Kultury w Poznaniu (1977),
• Odznaka Za zasługi dla Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (1983),
• Złoty Laur XX-lecia PRL (1965),
• Medal Pamiątkowy Wojewódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodu (XXV rocznica powstania LWP, 1968),
• Medal Za zasługi dla rozwoju życia muzycznego na Ziemi Płockiej (1980),
• Nagroda Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego (1963),
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (1966),
• Złota Lira – nagroda Prezydium Rady Narodowej m. Poznania (1974)^[1],
• Wielkopolskie Dni Muzyki w Dusznikach - Złota Maska Orfeusza (1988) i trzykrotnie I miejsce (1993, 1994, 1995),
• Ogólnopolski Festiwal Pieśni Chóralnej Oręża Polskiego w Pabianicach - Grand Prix (1997),
• Złota Odznaka z Wieńcem Laurowym Polskiego Związku Chórów i Orkiestr.

Władze

Honorowi prezesi

• Karol Schroeter (1912-1922),
• Zygmunt Jaworski (1923-1935 i 1937),
• Józef Grossmann (1923-1979),
• Józef Skibiński.

Prezesi

• Karol Schroeter (1912-1922),
• Zygmunt Jaworski (1923-1935),
• Wiktor Czysz (1936),
• Zygmunt Jaworski (1937),
• Jan Semmler (1938-1939),
• Józef Grossmann (1945-1952),
• Ludwik Porzyński (1953-1955),
• Józef Grossmann (1956),
• Józef Skibiński (1957-1962),
• Stanisław Szajek (1963-1965),
• Józef Skibiński (1966-1979),
• Ireneusz Bartkowiak (1980-1982),
• Stanisław Mikołajczyk (1983-2013),
• Zbigniew Ścigocki (od 2013)

Kierownicy artystyczni

• Józef Fibak (1912),
• Mieczysław Fibak (1913-1914),
• Kazimierz Pendowski (1921-1925),
• Witold Paszkiet (1926-1927),
• Zygmunt Latoszewski (1928),
• Stanisław Guzikowski (1929),
• Roman Lubierski (1929),
• Aleksander Klichowski (1930-1939),
• Edward Sterczewski (19401-1944, "Ósemka"),
• Stefan Stuligrosz (1945),
• Witalis Dorożała (1946-1971),
• Leszek Bajon (od 1972-1984)^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Informator. Chóry i zespoły śpiewacze województwa wielkopolskiego, Poznań: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury, 2001, s. 62, ISBN 83-87816-24-8, OCLC 830484172 .