Chomąto

Chomąto końskie

Chomąto – rodzaj jarzma używanego do zaprzęgania zwierząt pociągowych do ciągnięcia wozu, pługa, itp[1].

Koń w chomącie

Chomąto pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia dookoła karku zwierzęcia, co pozwala na wykorzystanie większej siły pociągowej (zazwyczaj konia). Chomąto powinno być dopasowane do nasady końskiej szyi i wyściełane, aby zapobiec kaleczeniu skóry zwierzęcia. Pozwala ono wtedy w pełni wykorzystać siłę i szybkość zwierzęcia pociągowego, zwiększając jego wydajność nawet 5-krotnie w porównaniu z zaprzęgiem stosowanym w starożytności[2], który uciskał tchawicę zwierzęcia.

Zanim zaczęto stosować chomąto używano uprzęży szorowych, a jeszcze wcześniej stosowana była tzw. szleja, czyli najprostszy rodzaj uprzęży zakładanej koniowi na kark i pierś[3].

Chomąto wynaleziono w Chinach nie później niż w I wieku p.n.e. W Europie chomąto pojawiło się w X wieku.

Zobacz też

Zobacz hasło chomąto w Wikisłowniku

Przypisy

  1. Chomąta. [dostęp 2015-04-27].
  2. The Medieval Technology Pages: The Great Harness Controversy. 2002-10-08. [dostęp 2015-04-28]. (ang.).
  3. Szory. [dostęp 2015-04-27].

Linki zewnętrzne

  • The Medieval Technology Pages: The Horse Harness. 2002-10-08. [dostęp 2015-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-14)]. (ang.).
Kontrola autorytatywna (jarzmo):
  • LCCN: sh98003212
  • J9U: 987007530208905171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: technology/horse-collar
  • Universalis: collier-d-epaule
  • Catalana: 0091856