Dorota Masłowska

Dorota Masłowska

Dorota Masłowska (2018)
Data i miejsce urodzenia	3 lipca 1983 Wejherowo
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	literatura piękna, muzyka
Ważne dzieła
Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną Paw królowej
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Dorota Masłowska (ur. 3 lipca 1983 w Wejherowie) – polska pisarka, dramatopisarka, felietonistka, kompozytorka, piosenkarka, producentka muzyczna; laureatka Nagrody Literackiej „Nike” (2006) za powieść Paw królowej (2005).

Życiorys

Masłowska urodziła się i dorastała w Wejherowie^[1]. Jej ojciec był marynarzem, a matka jest lekarką^[2]. Ma o trzy lata starszego brata^[3]. W 2002 ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Wejherowie^[4].

Debiutowała w 2000 w konkursie „Dzienniki Polek” zorganizowanym przez miesięcznik „Twój Styl”, zdobywając pierwszą nagrodę^[1]. W tym samym roku opublikowała w czasopiśmie literackim „Lampa” opowiadanie Wyprawa na dach wieżowca^[5]. W czerwcu 2002 roku otrzymała pierwsze miejsce w VII edycji konkursu poetyckiego „O Złote Pióro Sopotu”^[6].

Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną

W trakcie przygotowań do egzaminu dojrzałości intensywnie pracowała nad swoją pierwszą powieścią^[7]. Tekst powieści został ukończony 13 czerwca 2002 roku^[5] i pod tytułem Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną ukazał się w drugiej połowie tego samego roku nakładem wydawnictwa Lampa i Iskra Boża.

Powieść była promowana jako „pierwsza polska powieść dresiarska” – jej głównym bohaterem jest, należący do tego środowiska, Silny. Debiut spotkał się z bardzo przychylnymi recenzjami Jerzego Pilcha^[8] i Marcina Świetlickiego^[9] oraz promocją Roberta Leszczyńskiego w programie Idol^[4] i stał się bestsellerem wydawniczym (do końca 2002 roku sprzedano około 40 tys. egzemplarzy)^[10], wywołał jednak również wiele kontrowersji. Wojna... przyniosła autorce Paszport „Polityki” w kategorii literatura za „oryginalne spojrzenie na polską rzeczywistość oraz twórcze wykorzystanie języka pospolitego”^[11] oraz finał Nagrody Literackiej Nike 2003^[12]. Powieść została przetłumaczona na kilka języków europejskich^[13]. Debiut Masłowskiej przyniósł wydawnictwu znaczne zyski, które pozwoliły na dalsze wydawanie czasopisma „Lampa”^[1].

Paw królowej

Po maturze Masłowska podjęła studia psychologiczne na Uniwersytecie Gdańskim. Następnie przeniosła się do Warszawy, aby studiować kulturoznawstwo na Uniwersytecie Warszawskim^[1]. Zamieszkała na Pradze, a potem na Żoliborzu^[14].

W 2005 ukazała się druga powieść Masłowskiej, Paw królowej (wydawnictwo Lampa i Iskra Boża), która podzieliła krytyków. Zarzucano jej, że kipi cynizmem, epatuje brzydotą i głupotą, zraża agresywnym językiem, brakiem spójnej fabuły (Marta Sawicka, „Wprost”)^[15], pisano też jednak, że nowa powieść nie gorzej jest napisana niż tamta, stara. I równie desperacka, i równie jadowita (Marek Zaleski, „Tygodnik Powszechny”)^[16]. Paw Królowej napisany jest rymowaną prozą stylizowaną na piosenkę hip-hopową, w której Masłowska naśladuje i parodiuje współczesną polszczyznę potoczną. Podobnie jak Wojna... Paw królowej zawiera bardzo krytyczny obraz współczesnej polskiej rzeczywistości. Powieść otrzymała Nagrodę Literacką Nike 2006^[17].

Utwory dramatyczne

W 2006 Masłowska opublikowała swój debiutancki dramat – Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku (również wydawnictwo Lampa i Iskra Boża), który został zaprezentowany publiczności w formie próby czytanej w TR Warszawa (dawniej Teatr Rozmaitości) w reżyserii Przemysława Wojcieszka^[1]. Według autorki sztuka opowiada o dwojgu młodych ludzi, którzy wpychają się kierowcom do samochodów, twierdząc że są bardzo biednymi Rumunami mówiącymi po polsku. Pierwsza część tekstu to ich amok i maligna, druga to nagłe przebudzenie gdzieś w środku Polski, nagła samotność, obcość i rozpoczynająca się między nimi psychiczna walka na śmierć i życie^[18].

31 października 2008 roku ukazał się jej drugi dramat pt. Między nami dobrze jest. Bohaterki – trzy kobiety z różnych pokoleń – nie mogą znaleźć wspólnego języka i płaszczyzny porozumienia, ponieważ żyją tak naprawdę w różnych rzeczywistościach. Justyna Sobolewska określiła sztukę jako makabryczną komedię o Polakach, którzy nie wiedzą, kim są, a może ich w ogóle nie ma^[1]. Dramat był wystawiany w 2009 roku również w TR Warszawa, w reżyserii Grzegorza Jarzyny^[19].

Na początku 2009 Masłowska wyjechała do Berlina na roczne stypendium DAAD^[20]. Rok później podróżowała do Stanów Zjednoczonych, aby wziąć udział w programie instytucji Ledig House International Writers Residency (kolonii dla pisarzy w miejscowości Omi, w stanie Nowy Jork)^[21]. Była także gościem na Brooklyn Book Festival^[22].

Kochanie, zabiłam nasze koty

W 2012 ukazała się trzecia powieść Masłowskiej – Kochanie, zabiłam nasze koty (wydawnictwo Noir sur Blanc). W wywiadzie stwierdziła, że jest to jej najbardziej przemyślana powieść^[23].

Dusza światowa

Pisarka, dziennikarka i publicystka Agnieszka Drotkiewicz przeprowadziła obszerny wywiad z Dorotą Masłowską, który w 2013 roku wydano w formie książki pod tytułem Dusza światowa.

Pozostała działalność

Masłowska pisała również felietony do „Przekroju”, publikowane pod tytułem Z krainy pazłotka, oraz recenzje książek do „Wysokich Obcasów” (dodatek do „Gazety Wyborczej”)^[1]. Od początków swojej twórczości współpracowała też z magazynem „Lampa”.

W 2003 roku nagrała z zespołem Cool Kids of Death dwie piosenki: Słyszałeś i Świat wyszedł z foremki. Wcześniej zakładała różne zespoły muzyczne: Fałszerze Recept (razem z Adamem Wasilkowskim i Patrykiem Mogilnickim), Wściekłość i wrzask czy Pałac Wujka Leszka. Ta ostatnia grupa wydała dwie piosenki: Fryzjerka i Wakacje^[24], które opublikowano w 2005 roku na płycie kompaktowej dołączonej do czasopisma „Lampa”^[25].

Na zaproszenie organizatorów festiwalu Warszawskie Spotkania Teatralne prowadziła w kwietniu 2011 roku blog pt. Tramwaj zwany teatrem, na którym publikowała recenzje spektakli^[26][27].

W 2014 roku ukazał się pierwszy własny album muzyczny Masłowskiej (występującej pod pseudonimem „Mister D.”) – Społeczeństwo jest niemiłe. Masłowska śpiewa swoje piosenki, a warstwa instrumentalna jest w pewnym stopniu efektem eksperymentów z programem komputerowym. Debiutantce pomagał doświadczony muzyk – Marcin Macuk, wspierali ją także inni znajomi. Płytę promował koncert, na którym wystąpiła wraz ze wspomnianym Macukiem, Kubą Wandachowiczem, Piotrem Gwaderą i Magdą Staroszczyk. Premierę albumu poprzedzała prezentacja utworu Chleb w serwisie SoundCloud^[28], piosenka po kilku tygodniach od ukazania się płyty zyskała na popularności dzięki udostępnieniu na platformie YouTube teledysku, głośnego po części za sprawą powierzenia jednej z pierwszoplanowych ról modelce Anji Rubik^[29]. Popularny stał się także utwór Hajs, dla którego stworzono teledysk promujący film Hardkor Disko w reżyserii Krzysztofa Skoniecznego^[30].

We wrześniu 2020 została dziennikarką internetowej rozgłośni newonce.radio^[31].

Życie prywatne

Była związana z literatem i pisarzem Kazimierzem Malinowskim, z którym ma córkę Malinę (ur. 2004). W późniejszym czasie spotykała się z aktorem Erykiem Lubosem^[32].

Dyskografia

Albumy studyjne

Rok	Dane dot. albumu	Pozycja na liście
		POL
2014	Społeczeństwo jest niemiłe (jako Mister D.) Data: 24 marca 2014 Wydawca: Galeria Raster Format: CD, digital download	9[33]
2023	Wolne (jako Dorota) Data: 21 kwietnia 2023[34] Wydawca: SBM A Format: CD, digital download	46[35]

Single

Rok	Tytuł	Album
2014	Chleb	Społeczeństwo jest niemiłe
	HAJ$
	Ryszard
	Prezydent
	Czarna żorżeta
	Tęcza	-
2015	Zapach Boga	Społeczeństwo jest niemiłe
	Społeczeństwo jest niemiłe
2016	Żona piłkarza
2022	Motyle	Wolne
	Ojciec
2023	Weź skręć
	Gadżety

Twórczość

• Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną – powieść, Warszawa: Wydawnictwo Lampa i Iskra Boża, 2002, 2003 ISBN 83-86735-79-1.
• Paw królowej – powieść, Warszawa: Wydawnictwo Lampa i Iskra Boża, 2005 ISBN 83-89603-20-9.
• Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku – dramat (opublikowany w antologii nowego dramatu polskiego TR/PL, wydanej przez TR Warszawa, 2006)
• Między nami dobrze jest – dramat, Warszawa: Wydawnictwo Lampa i Iskra Boża, 2008, ISBN 978-83-89603-60-9.
• Kochanie, zabiłam nasze koty – powieść, Warszawa: Noir sur Blanc 2012, ISBN 978-83-7392-393-5.
• Dusza światowa – wywiad z Agnieszką Drotkiewicz, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2013, ISBN 978-83-08-05204-4.
• Jak zostałam wiedźmą: opowieść autobiograficzna dla dorosłych i dzieci – powieść, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2014, ISBN 978-83-08-05362-1.
• Więcej niż możesz zjeść: felietony parakulinarne – zbiór felietonów, Warszawa: Noir sur Blanc, ISBN 978-83-7392-519-9.
• Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu – zbiór felietonów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2017, ISBN 978-83-08-06336-1.
• Inni ludzie – powieść, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2018, ISBN 978-83-08-06510-5.
• Jak przejąć kontrolę nad światem 2 – zbiór felietonów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2020, ISBN 978-83-08-07044-4.
• Bowie w Warszawie – dramat, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2022, ISBN 978-83-08-07455-8.
• Mam tak samo jak ty – zbiór felietonów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2023, ISBN 978-83-08-08131-0.

Adaptacje teatralne i filmowe

Dwie powieści Masłowskiej były kilkukrotnie przenoszone na scenę. Spektakle na podstawie Wojny polsko-ruskiej zrealizowali Agnieszka Lipiec-Wróblewska (2003, Teatr Wybrzeże w Gdańsku)^[36] i Paweł Niczewski (2005, Piwnica Przy Krypcie w Szczecinie)^[37].

Adaptacje Pawia królowej wyreżyserowali: Łukasz Kos (2006, spektakl dyplomowy studentów łódzkiej Filmówki), Jacek Papis (2006, Teatr Wytwórnia w Warszawie), Krzysztof Jaworski (2006, Teatr Ludowy w Krakowie)^[38] i Paweł Świątek (2012, Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie – spektakl w dramaturgii Mateusza Pakuły)^[39].

Od 2021 roku w repertuarze Teatru Studio w Warszawie znajduje się adaptacja dramatu Bowie w Warszawie, w reżyserii Marcina Libera^[40].

Adaptację filmową Wojny polsko-ruskiej według scenariusza autorki zrealizował w 2009 roku Xawery Żuławski. W filmie Masłowska zagrała samą siebie.

W 2014 roku Grzegorz Jarzyna przeniósł na ekran własny spektakl teatralny według sztuki Między nami dobrze jest^[41]. Film otrzymał nominacje do nagród: „From Poland” na MFF Tofifest 2014 oraz „East of West” na MFF w Karlowych Warach 2015.

Nagrody i nominacje

• Nagroda miesięcznika „Twój Styl” w konkursie Dzienniki Polek (2000)
• Nagroda VII konkursu poetyckiego „O Złote Pióro Sopotu” (2002)^[6]
• Paszport „Polityki” (2002)
• finał Nagrody Literackiej Nike 2003 (za Wojnę polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną) i wygrana w plebiscycie czytelników^[42].
• nominacja do Nagrody Pegaza w kategorii „Literatura”^[43] za Wojnę polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną.
• Nagroda Literacka Nike 2006 (za Pawia królowej)^[44]
• nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2009 (za Między nami dobrze jest)^[45]
• 2 czerwca 2017 odsłoniła swoją płytę w oświęcimskiej Alei Pisarzy przy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Oświęcimiu^[46][47].
• nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia 2018 (za Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu)^[48]
• nominacja do Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz” 2018 (za Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu)^[49]
• Nagroda im. Samuela Bogumiła Lindego (2020)^[50]
• Paszport „Polityki” w kategorii Kreator Kultury (2022)^[51]

Odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (2014, za zasługi w pracy twórczej i działalności artystycznej, za osiągnięcia w promowaniu polskiej kultury)^[52]
• Brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015)^[53]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Dorota Masłowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [dostęp 2021-04-09] .
• Dorota Masłowska odpowiadająca na pytania z cyklu Kwestionariusz Fahrenheita portalu Culture.pl w serwisie YouTube
• Część I wywiadu z Dorotą Masłowską, który ukazał się w telewizyjnym programie Xięgarnia w serwisie YouTube
• Część II wywiadu z Dorotą Masłowską, który ukazał się w telewizyjnym programie Xięgarnia w serwisie YouTube